In 2017 zet de economische groei door ondanks de grote, internationale onzekerheid. Het wordt booming business. Personeelslog ziet 16 trends die HR flink aan het werk zetten in 2017. Zo komen er steeds meer vacatures die moeilijk vervulbaar blijken. Medewerkers zoeken jobhoppend de weg omhoog. En om investeringen in goede banen te leiden, vraagt de directie aan HR welke teams en welke medewerkers het meeste bijdragen aan de winst. Als HR-afdelingen van andere bedrijven dat kunnen, waarom kan jij dat niet?

ECONOMIE: GROEI, ONDANKS ONZEKERHEID

1. Onzekerheid houdt groei niet tegen
Welke gevolgen zal de Brexit hebben? Gaat president Trump echt zijn verkiezingsbeloftes waarmaken? Verkiezingen in Italië, Duitsland, Frankrijk en Nederland kunnen grote gevolgen hebben voor de Europese Unie, de euro en de economie. Winnen straks partijen die kiezen voor een nationale koers en minder zien in internationale samenwerking en handel? Hoeveel tegenslag kan de Europese Unie aan?
Ook in 2017 is er veel internationale onzekerheid. Het internationale bedrijfsleven begint er aan de wennen en probeert zich aan te passen. Ondanks alle onzekerheden blijft de Nederlandse economie groeien.

2. Internationale arbeidsmigratie neemt af
De jarenlange vanzelfsprekendheid waarmee handelsbelemmeringen werden weggenomen, staat onder druk. Ook de internationale arbeidsmigratie wordt minder makkelijk. Het toelatingsbeleid zal selectiever worden. Hierdoor wordt het voor bedrijven moeilijker talent uit het buitenland aan te trekken. En de Polen blijven liever thuis nu de economie ook daar aantrekt.

3. Van doorzettende groei profiteren ook andere sectoren en werknemers
Het economisch herstel begon bij de export. Nu de groei doorzet, profiteren ook andere sectoren. Vooral de aantrekkende woningmarkt zorgt voor veel bedrijvigheid. Bedrijven gaan weer investeren. Na jaren van hervormen en bezuinigen geven overheden weer geld uit.
Dit leidt tot een afname van de werkloosheid, waardoor nu ook groepen werknemers die langer aan de kant hebben gestaan weer kansen krijgen.

4. Energietransitie zorgt voor nieuwe banen
Met de omschakeling naar meer duurzame bronnen van energie zal nieuwe werkgelegenheid ontstaan. De komende decennia is het kostje gekocht van de bedrijven die kostenefficiënt helpen over te schakelen naar een CO2-arme energievoorziening. Dat leidt tot nieuwe werkgelegenheid.
Zelfs in de Verenigde Staten, waar nog veel schalie-olie gewonnen kan worden, verwacht het Amerikaanse bureau van arbeidsstatistieken dat van alle beroepen de vraag het meest toeneemt naar onderhoudsmonteurs van windmolens.

5. Verkiezingsjaar zorgt voor nieuw arbeidsmarktbeleid
Als de voortekenen niet bedriegen, krijgt Nederland na de verkiezingen een kabinet met minstens drie, vier politieke partijen. Prominent in het nieuwe regeerakkoord komen maatregelen om de arbeidsmarkt verder vlot te trekken.
De wet Werk en Zekerheid zal worden aangepast, zodat het in ieder geval mogelijk wordt dat werkgevers tijdelijk personeel langer aan zich kunnen binden. Want de politiek zal en kan niet voorschrijven dat de vaste baan weer het nieuwe normaal moet worden. De makkelijkste manier om tijdelijk werk meer vast te maken, is langdurige, tijdelijke contracten van vier, vijf jaar mogelijk te maken.
Andere maatregelen die de arbeidsmarkt moeten helpen: versoepelen van de ontslagregels, beperken van de doorbetalingsplicht van zieke werknemers en versimpelen van de eisen die aan ZZP-ers en hun opdrachtgevers worden gesteld.

WERKGEVERS: OUDE TIJDEN HERLEVEN

6. Terug van weggeweest: veel moeilijk vervulbare vacatures
Met de groei van de economie neemt de werkloosheid af en zullen steeds meer bedrijven moeite krijgen vacatures te vervullen. Daarbij zal het steeds moeilijker worden om deze tekorten aan te vullen met buitenlands personeel. Dat kan voor sommige bedrijven outsourcing weer op de agenda zetten. In plaats van complete activiteiten zullen zij kiezen om specifieke taken gericht in te kopen.
Bedrijven die deze mogelijkheden niet hebben, zullen mikken op behoud van hun talenten door ze in de watten te leggen. Maar daarmee zijn ze er niet. Werkgevers zullen ook extra moeten investeren in het vergrijzend, vaste personeelsbestand.

7. Flex blijft van vast winnen
Ondanks de doorzettende economische groei blijven werkgevers de voorkeur geven aan flexibel werk. Het karakter hiervan verandert. Zo zullen bedrijven die moeten concurreren op de aantrekkende arbeidsmarkt, steeds vaker kiezen voor vormen van flex waarmee ze talenten langer aan zich kunnen binden. Bijvoorbeeld voor de duur van een meerjarig project.

8. Kantoor wint weer aan populariteit
Ondanks alle mogelijkheden die de ICT biedt, komt er een herwaardering van het persoonlijke contact op het werk. Mensen kiezen ervoor om samen op één plek - geïnspireerd door elkaar – te werken aan nieuwe producten en diensten.
Natuurlijk blijft thuiswerken mogelijk. Maar werkgevers zien er van af om iedereen in eenzelfde kantoormodel te dwingen. Bezuinigen op de kantoorkosten zijn niet meer belangrijk. Teams en individuele werknemers gaan zelf bepalen hoe zij willen samenwerken. De ene werknemer werkt liever in zijn eentje thuis om zoveel mogelijk voortgang te maken, de ander kiest juist de inspiratie en herrie van collega’s.

9. Robots en sensoren rukken op
Steeds meer beroepen zijn gevoelig voor de concurrentie van computers en robots. Werkgevers zullen onderzoeken in hoeverre ze hiervan kunnen profiteren. Op dit terrein kan veel meer dan we denken. Zo komt er volgend jaar een robot chef. Met behulp van 20 motoren en 129 sensoren kan deze machine 2000 recepten bereiden.
Sensoren in smart watches, kleding of andere wearables kunnen de conditie van werknemers in de gaten houden. Ze kunnen een signaal afgeven wanneer een medewerker slaperig, gestresst of ziek is. Vooral bedrijven waar veiligheid een belangrijk issue is, zullen hiermee als eerste aan de slag gaan. In combinatie met camera’s op de werkplek kunnen op deze manier ongelukken worden voorkomen.

WERKERS: HOGERE EISEN AAN WERKGEVER

10. Werknemers gaan weer eisen stellen
Met de toenemende krapte op de arbeidsmarkt is het weer tijd voor werknemers om eisen te stellen. Uiteraard verwachten ze een beter salaris en betere secundaire arbeidsvoorwaarden.
Maar daar blijft het niet bij. Medewerkers willen meer zeggenschap over hun werktijden en willen afspraken maken over hun ontwikkeling. Nu werkgevers en opdrachtgevers vasthouden aan flexibiliteit, zullen werknemers en ZZP-ers zelf scherper gaan letten op hun marktwaarde. Ze zullen werk, klussen en opdrachten beoordelen op wat ze er zelf aan hebben in de toekomst. Is het goed voor hun CV, leren ze iets nieuws of doen ze interessante contacten op voor later?

11. Vrouwen werken langer
Vrouwen streven mannen steeds meer voorbij. Alleen bij de absolute topposities zijn ze nog flink ondervertegenwoordigd. Ze gaan steeds langer werken. Bij deze vrouwen hebben werkgevers een streepje met faciliteiten die vrouwen (en mannen) ontzorgen. Het gaat daarbij niet alleen om de kinderopvang, maar ook om zorg voor hun ouders als zij extra hulp nodig hebben.

12. Job hoppen is helemaal terug
De arbeidsmarkt kent een tweedeling: ouderen met een vaste aanstelling en jongeren met een tijdelijk contract. Met de groeiende economie komt de arbeidsmarkt weer in beweging. Vooral jongeren met een tijdelijk contract springen weg naar bedrijven die beter betalen of leukere klussen bieden. Zij zullen steeds korter blijven.

13. Kandidaten verstoppen zich
De veelgevraagde werknemers worden de massa-benadering van recruiters zat. Om deze te ontlopen, zullen zij zich steeds vaker online onzichtbaar maken. Zij hebben de werkgevers immers voor het uitkiezen. Zij zitten niet te wachten op opdringerige recruiters die met hun software LinkedIn-profielen afstruinen.

HR-PROFESSIONALS: GOOGLISTEN WINNEN

14. Toprecruiters hebben de wind weer mee
De recruiters mogen weer aan de bak. Hun vak is deels geautomatiseerd. Slimme software helpt bij de eerste selectie van kandidaten: door snel relevante CV’s te scannen en door kandidaten te selecteren via online assessments.
Het zeldzame toptalent laat zich steeds moeilijker vinden. Daarvoor zijn gespecialiseerde headhunters beter uitgerust, omdat zij de markt, de netwerken en de mensen goed kennen.

15. HR: strategische analist of uitvoerder bij financiële afdeling?
Wat zou Google doen, vragen CEO’s als zij nadenken over hun HR-afdeling. Steeds meer lezen ze over big data en wat HR-analytics kan betekenen voor hun bedrijf. Zou het niet geweldig zijn als HR zou rapporteren welke afdelingen het meest bijdragen aan de winst, welke teams het duurst zijn, welke underperformen, welke medewerkers met welke competenties het meest bijdragen? Als HR deze antwoorden niet heeft, waarom zou de directie deze dan niet vragen aan de financiële afdeling die meer ervaring heeft met dit soort analyses?
Met de toenemende druk van buiten zal HR zich moeten ontwikkelen tot strategische analist of moeten accepteren dat zij straks gereduceerd wordt tot een uitvoerend clubje bij de financiële afdeling.

16. Weer veel om ons druk te maken
Het klinkt bijna elk jaar als een cliché. Maar 2017 lijkt een druk jaar te worden voor HR. De arbeidsmarkt komt in beweging, waardoor meer moeite noodzakelijk is om goede werknemers te houden en nieuwe aan te trekken. Het vakgebied vernieuwt op zo’n manier met analytics dat een seminartje bijwonen niet voldoende is. En het regeerakkoord van het nieuwe kabinet zal opnieuw leiden tot aanpassingen in het HR-beleid. De kans is groot dat nieuwe regels het noodzakelijk maken om de verhouding tussen vast en flex aan te passen. Bijvoorbeeld meer met vast personeel werken, kiezen voor langere contracten, een payroll-bedrijf inschakelen of juist de banden met de oude ZZP-ers aanhalen?

Lees ook:
De HR-maatregelen voor 2017

Met medewerking van Hans de Zwager van Personeelsnet.

Doorsturen: