Deze week begint het sociaal overleg van het kabinet, de werkgevers en de vakcentrales. Werkgelegenheid staat daarin centraal, maar geld om daar veel aan te doen is er niet. Het kabinet moet vooral bezuinigen en daar zullen de vakbonden harde garanties voor terug willen zien: geen gemorrel aan de WW en het ontslagrecht. Dat is wel het minste waarmee de vakbonden bij hun leden kunnen aankomen.

Bij aanvang van het overleg zijn alle ogen gericht op Ton Heerts, voorzitter van vakcentrale FNV. De bonden in het FNV liggen al tijden intern met elkaar overhoop, waarbij een scheuring leek op te treden tussen bonden die mee willen onderhandelen en de activistische hardliners. Voor het eerst heeft het ledenparlement van de FNV zich uitgesproken over de onderhandelingsruimte voor het sociaal overleg. Die ruimte lijkt zo ver dichtgetimmerd, dat onderhandelaar Heerts weinig ruimte meer heeft in het sociaal overleg.

Vakbonden: bezuinigingen slecht voor werkgelegenheid
Bij de vakcentrales CNV en MHP heerst meer rust, toch zijn deze centrales het ook op hoofdlijnen eens met het principieelste punt van de FNV: de bezuinigingen van het kabinet zijn slecht voor de werkgelegenheid, net als de nullijn voor ambtenaren en semi-overheidspersoneel. Door de opeenstapeling van steeds meer miljardenbezuinigingen krimpt de economie, terwijl er juist investeringen nodig zouden zijn om meer mensen aan het werk te krijgen.

Verder vragen de vakcentrales bijzondere aandacht voor de positie van flexwerkers en oudere werknemers. Ook vinden ze dat het nu op zijn minst geen goed moment is om ingrepen te doen in de hoogte en duur van de WW. Verder willen de vakcentrales dat het ontslagrecht ongemoeid blijft en zetten ze (weer) in op de mogelijkheid voor vervroegd flexibel pensioen.

Sociale rust belangrijk voor werkgevers
De agenda van werkgeversorganisaties kent heel andere accenten dan die van de vakcentrales. Zo pleiten werkgevers wel voor een soepeler ontslagrecht en het doorontwikkelen van de flexibele arbeidsmarkt. Maar het is de werkgevers er veel aan gelegen om een akkoord af te sluiten met de vakcentrales.

Sociale rust binnen bedrijven vinden werkgevers nu het belangrijkst. Daarom lijken ze bereid om vergaand mee te denken met het kabinet en de vakcentrales om tot een akkoord te komen. Werkgeversvereniging AWVN (die adviseert over de inhoud van cao's) heeft eerder al een schot voor de boeg gedaan: als werknemers meer adv- en verlofdagen inleveren gaat de productiviteit in bedrijven omhoog en is er ook weer ruimte voor hogere lonen. Dat is dan weer goed voor de economie, de binnenlandse bestedingen en daarmee ook voor de bedrijven zelf.