Voor een betere toekomst zal Nederland publieke regelingen moeten hervormen, waarbij van iedereen inzet en eigen initiatief wordt verwacht. Van een welvaartstaat moet Nederland hervormen naar en ‘participatiesamenleving’. Dat staat in de troonrede 2013 die Koning Willem-Alexander vandaag uitsprak. Personeelsnet maakte voor HR-professionals een samenvatting van relevante passages uit de troonrede.

Koning Willem-Alexander begon zijn eerste troonrede met dank uit te spreken voor de steun van de bevolking bij het overlijden van zijn broer Friso en zijn inhuldiging als staatshoofd. Ook sprak de koning dank en waardering uit voor zijn moeder en inspiratiebron, prinses Beatrix, die zich 33 jaar met ‘warmte, plichtsbesef en betrokkenheid’ van haar taak als staatshoofd heeft gekweten.

Hervormingen moeten economie stimuleren
Vijf jaar na het uitbreken van de crisis worden de gevolgen steeds duidelijker voelbaar. De werkloosheid loopt sterk op, er zijn meer faillissementen en de koopkracht blijft achter. Er zijn wel signalen dat het herstel er aankomt, maar de Nederlandse economie kampt ook met problemen van structurele aard. Onderliggende problemen zijn de schulden bij de overheid en bij huishoudens.

Hervormingen zijn noodzakelijk om banen te creëren en de economie te stimuleren. Daarbij moet rekening worden gehouden met factoren als internationalisering en vergrijzing. De inrichting en het functioneren van de arbeidsmarkt passen niet meer bij de eisen van deze tijd.

Om de economie een impuls te geven, richt de overheid met pensioenfondsen en banken een Nederlandse investeringsinstelling op. Deze investeringsbank zal grote beleggers koppelen aan geschikte investeringsprojecten op terreinen als zorg, energie, schoolgebouwen en infrastructuur.

Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving
De Regering zet in op de betaalbaarheid voorzieningen, maar ook op solidariteit en onderlinge betrokkenheid. Om het huishoudboekje van de staat op orde te houden, zal het kabinet 6 miljard extra ombuigen. Daarvoor zullen ook publieke regelingen en voorzieningen worden aangepast. Mensen willen dat ook, denkt het kabinet, omdat zij mondiger en zelfstandiger worden en meer zelf willen regelen.

De verzorgingsstaat verandert daarom in de visie van de regering in een participatiesamenleving. Daarin moeten burgers niet alleen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leven en toekomst, maar ook voor het welzijn van anderen en voor de samenleving. Het kabinet voorziet in ons land ‘een compacte, maar krachtige overheid die kansen biedt waar het kan en bescherming waar dat nodig is’.

Regelingen dichterbij de burger
Het kabinet gaat regelingen dichterbij de burger organiseren, ook omdat de regelingen van de oude welvaartsstaat niet meer houdbaar zijn. Bovendien willen mensen vaker eigen keuzes maken, die beter passen bij hun vraag.

De gemeenten krijgen de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg en langdurige zorg. De gemeenten zullen ook werkbedrijven oprichten om mensen in de bijstand en mensen met een beperking te helpen. Werkgevers zullen daar 125 duizend extra banen voor openstellen; als ze dat aantal niet halen, zullen ze aan een verplicht quotum moeten voldoen.

Ontslagrecht en ww op de schop
De ww en het ontslagrecht worden gemoderniseerd, waarbij de ww een activerend karakter krijgt. Daarbij geldt als uitgangspunt scholing en de begeleiding van werk naar werk. De ww zal teruggaan naar 24 maanden, waarna de sociale partners een privaat deel van de ww zullen regelen. Werknemers die ontslagen worden krijgen een scholingsbudget, flexwerkers krijgen meer zekerheid en bescherming en er komt nog maar één onstlagroute voor alle werknemers.

Het kabinet maakt 600 miljoen euro vrij voor sectorplannen die de werkgelegenheid stimuleren, ook speciaal gericht op herscholing, de inzet van vakkrachten en bestrijding van de jeugdwerkloosheid.