Minder dan de helft van de bedrijven heeft een (verplichte) RI&E waarmee mogelijke arborisico’s kunnen worden aangepakt. Dat is spijtig, want de machineveiligheid neemt bij Nederlandse bedrijven af. HR-managers die daar lichtvaardig over denken, veranderen misschien van gedachten als ze horen dat autofabrikant Tesla zijn HR-directeur verving omdat de veiligheid in de fabriek achterbleef.
Bedrijven die arboverplichtingen beter naleven, zijn in staat arbeidsrisico’s beter te beheersen. Een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) met een plan van aanpak is in Nederland verplicht om arborisico’s te beheersen. Ook geven deze instrumenten invulling aan werkzaamheden van deskundigen, zoals preventiemedewerkers en bedrijfsartsen.
Minder dan de helft heeft RI&E
Uit de monitor Arbo in Bedrijf 2016 van de Inspectie SZW, blijkt dat bedrijven vorig jaar wel wat meer aandacht besteedden aan preventie van arbeidsrisico’s. Vooral het regelmatig overleggen over arbobeleid met de werknemers, de aanwezigheid van bedrijfshulpverlening en van een preventiemedewerker scoren beter dan voorheen.
Maar het aandeel bedrijven dat beschikt over een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) blijft nagenoeg gelijk, rond de 45 procent. Dat is erg laag, maar een dalende trend is wel tot stilstand gekomen.
Werken met machines minder veilig
het gaat bij bedrijven niet goed met het beheersen van risico’s rondom machineveiligheid. Er was in 2016 bij 41% van de bedrijven sprake van machineveiligheid als arbeidsrisico. Dat risico werd minder goed beheerst dan tijdens de vorige meting: in 2016 beheerste 25% van de bedrijven waar met machines gewerkt wordt dit risico niet adequaat, tegen 18% in 2012.
Daar staat wel tegenover dat meer bedrijven maatregelen nemen om werkstress te voorkomen, door meer aandacht voor o.a. werkdruk, arbeidsdiscriminatie, seksuele intimidatie, pesten en agressie en geweld.
Slechte veiligheid is ook slecht voor HR
Nogal wat bedrijven ervaren arbo als moeilijk en lasting. Toch is de zorg voor goede arbeidsomstandigheden, één van de kerntaken van HR. Slechte arbeidsomstandigheden kunnen voor slechte publiciteit zorgen en daar zitten (internationaal werkende) bedrijven niet op te wachten, omdat dit de merknaam kan beschadigen. Dat kan ook de HR-verantwoordelijken raken.
Een goed voorbeeld daarvan is het autoconcern Tesla, bekend van de hippe, luxe elektrische sportwagens. De productie van deze dure auto’s in de VS, vindt plaats in een fabriek waar meer arbeidsongevallen zijn dan gebruikelijk in de branche: 31 procent meer ‘eenvoudige’ ongelukken en dubbel zo veel zwaardere arbeidsongevallen waardoor assemblagemedewerkers uitvielen. Ook klaagden medewerkers over discriminatie. Tesla heeft daarom zijn HR-directeur na acht jaar dienstverband uit functie gezet en aangekondigd meer werk te gaan maken van de arbeidsomstandigheden.