Wie 25 jaar geleden bij een ministerie binnenstapte werd begroet door rijksportiers, kwam op de gang een bode tegen die de post rondbracht en misschien ook de kantinejuffrouw met haar rinkelende koffiekar. Allemaal ambtenaren, in dienst van het ministerie. Deze functies zijn de afgelopen jaren allemaal uitbesteed aan dienstverlenende bedrijven. Maar nu wil de overheid deze functies weer terughalen, tot ongenoegen van de betrokken bedrijven.

Het grote publiek komt maar niet los van het beeld dat de overheid niet efficiënt werkt, maar wie nu een overheidskantoor binnenstapt, zal zijn mening moeten bijstellen. Want door jarenlange voortdurende bezuinigingen, zijn zo'n beetje alle efficiencymaatregelen die mogelijk zijn, wel genomen. Overbodige taken zijn geschrapt; waar mogelijk zijn taken uitbesteed aan bedrijven die dat beter en goedkoper kunnen. Dus geen eigen drukkerij meer, geen kantinejuffrouw, schoonmaaksters of overbodig administratief personeel.

Laagste schalen weer openstellen voor rijkspersoneel
In het Regeerakkoord staat dat de overheid de laagste loonschalen weer moet openstellen voor personeel, om zo het goede voorbeeld te geven voor de marktsector. De laagste loonschalen bestaan nog wel, maar ooit was bedacht dat taken juist verrijkt moesten worden bij de overheid, zodat niemand meer op schaal 1 of 2 hoefde te werken. Daardoor kregen mensen beter werk, terwijl anderen met hun werk meeverhuisden naar een cateringbedrijf, een schoonmaakdienst of een bedrijfsbeveiliger.

Nu de overheid plannen heeft om zelf weer laagbetaald personeel in dienst te nemen, komen facilitaire dienstverleners in opstand. Hans Rijnierse, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Cateringorganisaties (Veneca), roept vakbonden en werkgevers daarom op samen te voorkomen dat de overheid haar facilitaire dienstverlening gaat inbesteden.

Verlies van kwaliteit en werkgelegenheid
Volgens Rijnierse leiden de inbestedingsplannen van de overheid niet alleen ‘tot verlies van kwaliteit, vakkundigheid en veiligheid’. Maar wordt ook ‘de werkgelegenheid in de private sector aangetast’. De faciltaire dienstverleners hebben flink geïnvesteerd in opleiding en training. Wanneer de overheid zelf weer kantines gaat bemensen, komen cateringwerknemers daardoor terecht in het circuit van werkloosheid en komen duizenden banen op het spel staan.

Ook in de andere facilitaire branches zoals schoonmaak en beveiliging dreigt verlies van werkgelegenheid. De facilitaire sector is van oudsher een branche die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan een baan helpt. Maar die functie staat volgens de facilitaire dienstverleners toch al onder druk in het huidige sociale en economische klimaat. Dan kunnen ze het er niet ook nog eens bij hebben dat de overheid hun werk gaat overnemen, vinden de branchewerkgevers.