De lonen die in cao’s worden afgesproken, zijn opnieuw veel hoger dan de prijsontwikkeling. In februari 2024 steeg de inflatie met 2,8 procent, terwijl voor nieuwe cao’s afspraken zijn gemaakt over loonstijgingen die gemiddeld op 6,2 procent uitkomen. Dat laatste percentage is weer hoger dan in januari en de loonafspraken zijn ook nog steeds veel hoger dan in de afgelopen veertig jaar. Wel lijkt de piek van 2023 toch echt voorbij.
Dat meldt arbeidsvoorwaardenadviseur voor werkgevers AWVN in haar cao-maandbericht over februari 2024. In februari zijn 30 cao-akkoorden tot stand gekomen voor 180 duizend werknemers, iets meer dan anders.
Cao’s vernieuwd van vòòr de inflatie
De oorzaak van de forse loonafspraken is vooral, omdat in februari veel cao’s zijn vernieuwd die nog stamden uit de tijd dat er nog niet zo’n hoge inflatie was. De werknemers die onder deze cao’s vallen, moesten dus nog compensatie krijgen voor de enormeprijsstijgingen van de afgelopen periode.
Maar er is wel een dalende lijn zichtbaar in de loonontwikkeling van cao’s die al een keer zijn vernieuwd in de periode waarin de inflatie extreem opliep. AWVN houdt nog wel rekening met nieuwe uitschieters in de dalende trend, want er zijn nog steeds cao’s die voor het laatst vernieuwd zijn in de periode vóórdat de inflatie extreem opliep. Bovendien dringen vakbonden ook nog aan op extra loonsverhoging, omdat zij vinden dat werknemers in sommige sectoren nog onvoldoende gecompenseerd zijn ten opzichte van de gestegen prijzen.
Analyse loonontwikkeling en inflatie
De dalende trend in de loonafspraken volgt op de gedaalde inflatie, de iets ruimere arbeidsmarkt en de krimpende economie gedurende het grootste deel van 2023, meldt AWVN. De prijsstijging van voedingsmiddelen viel in februari mee en kleding, schoenen, meubelen en huishoudelijke apparaten werden zelfs goedkoper. Maar brandstoffen, horeca, huisvesting, alcohol en tabak waren de grootste stijgers. In totaal werden consumentengoederen en diensten in februari 2024 wel 2,8 procent duurder dan in dezelfde maand een jaar eerder, meldt het CBS.
De hoge inflatie in 2022 en begin 2023, in combinatie met stijging van de minimumlonen, zorgde voor hoge loonafspraken. Maar zorgelijke economische vooruitzichten maken duidelijk dat de loonruimte in het bedrijfsleven wel steeds kleiner wordt, waarschuwt AWVN.