De grote verbouwing: van 10 naar 3 soorten bijzonder verlof

Het verlofstelsel is in de afgelopen jaren behoorlijk ingewikkeld geworden. Wie zorg wil verlenen aan naasten of kinderen, kan in Nederland gebruikmaken van tien verschillende verlofvormen. Alleen al rond de zorg voor jonge kinderen, gelden zeven verschillende regelingen. Minister van Gennip stelt daarom een grote verbouwing voor, waardoor het aantal verlofvormen wordt teruggebracht van tien naar drie.

Er zijn nu dus tien verschillende wettelijke verlofregelingen die moeten bijdragen aan een goede balans tussen werk en zorg voor kinderen of andere naasten. Alleen weten mensen lang niet altijd waar ze gebruik van kunnen maken, omdat het verlofstelsel door de jaren heen complex en onoverzichtelijk is geworden.
Het kabinet wil de verschillende regelingen terugbrengen tot drie soorten verlof, voor:

  1. zorg voor kinderen;
  2. zorg voor naasten;
  3. persoonlijke situaties.

Verschillende scenario’s mogelijk
Het kabinet schetst in een brief aan de Tweede Kamer een aantal scenario’s voor vereenvoudiging van het verlofstelsel. Het uitgangspunt daarbij is dat het eenvoudiger moet, bijvoorbeeld door verlofregelingen samen te voegen tot drie verlofsoorten. Deze koers sluit ook aan bij een eerder advies van de SER.

BIJZONDER VERLOF? Schema met alle verlofvormen op een rij

De bedoeling is om de regels en voorwaarden voor de verlofsoorten zo veel mogelijk gelijk te trekken. Dat moet het voor werkenden en werkgevers makkelijker maken om verlof op te nemen en te verlenen. Het kabinet heeft voor de drie nieuwe verlofsoorten scenario’s beschreven met mogelijke financiële gevolgen, waar een nieuw kabinet keuzes in kan maken.

Voorstel: drie nieuwe soorten bijzonder verlof

Verlofsoort 1: zorg voor kinderen

Het gaat hier om verlofregelingen die je kunt inzetten rond de geboorte van en zorg voor jonge kinderen, bij adoptie en bij pleegzorg. Hieronder vallen het huidige:

  • zwangerschaps- en bevallingsverlof,
  • het (aanvullend) geboorteverlof,
  • het adoptie- en pleegzorgverlof en
  • het (betaald) ouderschapsverlof.

Het doel van dit verlof is onder meer het stimuleren van een gelijkwaardige verdeling van zorgtaken tussen partners en economische zelfstandigheid van ouders. Binnen deze verlofsoort zijn meerdere scenario’s uitgewerkt waarbij regelingen worden geïntegreerd, uitgebreid of verkort.

Verlofsoort 2: zorg voor naasten

Bij deze verlofsoort horen het huidige kort- en langdurend zorgverlof, dat bijvoorbeeld kan worden ingezet om tijdelijk mantelzorg te verlenen. Steeds meer werkenden krijgen hiermee te maken en de verwachting is dat dit de komende jaren verder zal toenemen als gevolg van de vergrijzing en het gegeven dat we allemaal langer doorwerken.

Met het oog daarop zijn twee scenario’s uitgewerkt:

  • een scenario waarin de twee bestaande verlofregelingen worden geïntegreerd en
  • een uitgebreidere variant.

Verlofsoort 3: persoonlijke situaties

In het huidige verlofstelsel valt het calamiteiten- en kortverzuimverlof onder ‘persoonlijke situaties’. Dit verlof is van korte duur en onder andere op te nemen als een werknemer door onvoorziene of zeer bijzondere omstandigheden niet kan werken. Denk bijvoorbeeld aan:

  • het overlijden van een naaste,
  • calamiteiten thuis en
  • het begeleiden van een naaste bij bezoek aan een arts.

Het gaat hier om maatwerk, waarover werkgevers en werknemers afspraken maken als het moment zich voordoet. Eventuele nieuwe verlofregelingen die eveneens maatwerk vergen en draaien om persoonlijke situaties zouden aan deze verlofsoort kunnen worden toegevoegd, zoals:

  • rouwverlof,
  • transitieverlof of
  • verlof wegens huiselijk geweld.


BIJZONDER VERLOF? Schema met alle verlofvormen op een rij

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 447 exclusieve vakartikelen en 302 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?