23 mei 2022 16:30 Arbeidsrecht Arbeidsvoorwaarden HR-vakgebied Wijzigingen voor 2023

Deze wijzigingen voor HR in 2023 staan in de Voorjaarsnota

Met de Voorjaarsnota stelt het kabinet de begroting van 2022 bij, maar blikt het ook al vooruit op de jaren erna. In de begrotingsbijstelling staan maatregelen die werknemers en werkgevers direct kunnen raken. Zo stijgt het minimumloon en gaat de onbelaste vergoeding voor reiskosten omhoog, waarschijnlijk naar 23 cent in 2024. Personeelsnet geeft hier een overzicht van de wijzigingen uit de Voorjaarsnota die relevant zijn voor HR-professionals.

De Voorjaarsnota 2022 is een uitwerking van de plannen uit het coalitieakkoord, maar houdt ook rekening met wensen van andere partijen omdat het kabinet voor de plannen bredere steun nodig heeft in de Eerste Kamer.
Hier en daar zijn flinke bijstellingen gedaan in de begroting, omdat de Nederlandse economie de gevolgen ondervindt van grote ontwikkelingen als de oorlog in Oekraïne, waardoor bijvoorbeeld extra investeringen nodig zijn in defensie. Maar ook de hoge inflatie vraagt om extra maatregelen voor lage en middeninkomens.

De wijzigingen voor HR
Wie de voorjaarsnota erbij pakt, ziet dat enkele kabinetsplannen worden teruggedraaid. Zo zouden verschillende belastingen voor ondernemers omlaag gaan. Maar die blijven nu gelijk en gaan soms omhoog (zoals de hogere winst- en vennootschapsbelasting die ondernemers eerder moeten gaan betalen). Vanaf 2023 kunnen ondernemers ook geen gebruik meer maken van de fiscale oudedagsreserve.

Werknemers aan de onderkant van de arbeidsmarkt zien hun loon stijgen door de verhoging van het minimumloon. In 2023 stijgen de uitkeringen ook mee. Verder blijft de AOW gekoppeld aan de inicidentele stijgingen van het minimumloon.

VOORJAARSNOTA: MAATREGELEN VOOR HR IN 2023

Onbelaste reiskostenvergoeding vanaf 2023 omhoog

De verhoging van de onbelaste reiskostenvergoeding wordt met een jaar versneld. De kosten hiervoor bedragen 200 miljoen euro in 2023 en nog eens 200 miljoen euro in 2024. Dat is de eerste stijging van de onbelaste reiskostenvergoeding sinds 2006, die dus al jaren bevroren is op 19 cent per kilometer.

Precieze bedragen noemt de Voorjaarsnota niet. Maar vanaf 1 januari 2023 mogen werkgevers hun personeel waarschijnlijk 21 cent per kilometer belastingvrij vergoeden. In 2024 stijgt dit bedrag naar verwachting naar 23 cent.

Minimumloon vanaf 2023 in 3 stappen omhoog

Volgend jaar al start het kabinet met de verhoging van het Wettelijk Minimumloon (WML). In totaal gaat het minimumloon met 7,5% omhoog, in stappen van 2,5% in 2023 en 2024 en met 2,32% in 2025. Voor de verhoging in 2023 komt er een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Hierdoor stijgen de loongerelateerde uitkeringen en het maximum dagloon automatisch mee.

De verhoging in 2024 en 2025 regelt het kabinet met een wetswijziging. Het kabinet wil dan de loongerelateerde uitkeringen en het maximum dagloon niet mee laten stijgen.

AOW stijgt ook met 7,5 procent

De hoogte van de AOW-uitkering blijft gekoppeld aan de stapsgewijze verhoging van het wettelijk minimumloon (WML). Dat betekent een verhoging van in totaal 7,5 procent in 2025. Het kabinet was in eerste instantie niet van plan om de AOW te laten meestijgen met deze incidentele verhogingen, maar komt hiermee tegemoet aan een brede wens van het parlement.

Afschaffen Inkomensondersteuning AOW

Een deel van de AOW-verhoging wordt gefinancierd door de inkomensondersteuning AOW (IOAOW) stapsgewijs te verlagen in 2023 en 2024 en af te schaffen vanaf 2025. Dit kan omdat de AOW-uitkering in die tijd omhoog gaat en de Inkomensondersteuning voor AOW’ers daardoor niet meer nodig zou zijn.

Terugdraaien voorgenomen verhoging ouderenkorting

Het kabinet was van plan om de ouderenkorting te verhogen (waardoor ouderen minder belasting betalen), maar komt hier nu op terug. Dit heeft vooral gevolgen voor ouderen met (hoge) middeninkomens.

Voor ouderen met lagere inkomens heeft de maatregel geen gevolgen (want zij betalen nauwelijks of geen belasting), terwijl rijke ouderen ook niet worden geraakt omdat zij nu al geen recht hebben op de ouderenkorting.

Afschaffen Fiscale oudedagsreserve (FOR)

Ondernemers kunnen nu nog gebruikmaken van een fiscale regeling om pensioen op te bouwen, de fiscale oudedagsreserve (FOR). Maar vanaf 2023 is dit niet meer mogelijk. Bestaande pensioenreserve mag nog wel op basis van de huidige regels worden afgewikkeld.

Het geld dat hiermee vrijkomt (109 miljoen euro per jaar) gebruikt het kabinet ook om de hogere AOW-uitkeringen te kunnen betalen.

Expats: 30%-regeling beperken tot Balkenende-norm

Bepaalde groepen werknemers (zoals kenniswerkers) die naar Nederland komen om hier te werken, kunnen dankzij de 30%-regeling maximaal 30 procent van hun loon onbelast ontvangen.

Deze maatregel wordt nu afgetopt op de Balkenendenorm uit de Wet normering topinkomens (WNT). Die norm staat dit jaar op 216 duizend euro. Er komt een overgangsregeling met een ‘ingroeipad’ van drie jaar.

Hoger budget voor meer arbeidsinspecties

De Nederlandse Arbeidsinspectie krijgt meer geld om extra inspecties uit te kunnen voeren. Dit komt door een wijziging van ARIE-wetgeving (Aanvullende Risico-Inventarisatie en -Evaluatie voor bedrijven die werken met gevaarlijke stoffen). Ook komt er extra geld voor beter toezicht op asbest.

Overigens verwacht het kabinet minder inkomsten uit boetes van de Arbeidsinspectie, omdat die in het afgelopen coronajaar minder zijn uitgedeeld. Vanaf het huidige jaar zullen de boete-inkomsten weer stijgen, verwacht het kabinet.

Hogere kosten voor Wajong

Er moet geld bij voor de Wajong, de wet die jongeren met een arbeidsbeperking aan betaald werk moet helpen. De wet heeft een optimistisch uitgangspunt en kijkt daarom naar wat mensen nog wél kunnen: hun ‘arbeidsvermogen’.

Maar de praktijk is weerbarstig, want het aandeel jongeren met arbeidsvermogen ligt veel lager dan eerder was geraamd. En een Wajonger zonder arbeidsvermogen krijgt een hogere uitkering van 75 procent van het wettelijk minimumloon (in plaats van 70 procent). Verder blijken Wajongers vaker gebruik te maken van inkomensondersteuning.