Het wil maar niet vlotten met de levensloopregeling. Van de verwachte 1,9 miljoen werknemers die het kabinet had verwacht, doen er slechts 300.000 mee. Hoe zou dat nog toch komen? Critici vinden de regeling te beperkt: - het verlof opnemen mag alleen met toestemming van de werkgever - voor lagere inkomens is het vaak moeilijk om te sparen via de levensloopregeling. De afgelopen week zijn allerlei voorstellen gedaan om de levensloopregeling aantrekkelijker te maken. Zo moeten zelfstandige ondernemers ervoor in aanmerking komen. En moet de regeling ook extraatjes bieden voor werknemers die ouderschapsverlof opnemen. Deze wijzigingen komen echter niet tegemoet aan de belangrijkste bezwaren. Sterker nog: deze maken de regeling nog ingewikkelder. Wie zich wil aanmelden, moet nu al een bureaucratische volhouder of een formulieren-fetisjist zijn. Laten we eens kijken hoe het zit bij de aanvraag. Een formuliertje invullen en klaar? Helaas niet. Allereerst is er veel studie nodig om het antwoord te vinden op vragen als: waarvoor mag ik mijn spaartegoed inzetten, hoeveel kan/wil ik sparen, hoe zit dat met de belasting, hoe gaat mijn werkgever ermee om? En dan ontdekt de werknemer de tegenvallers: - als ik meedoe aan de levensloopregeling, moet ik stoppen met het spaarloon - de werkgever is verplicht me mee te laten doen aan de levensloopregeling, maar is niet verplicht om me het verlof te laten opnemen. Voor de werknemer die na het lezen van alle informatie nog niet is ontmoedigd, begint het formulierencircus. Omdat de levensloopregeling ingewikkeld is en pas een jaar bestaat, nemen we de overheid als voorbeeldwerkgever. De bedenker van deze regeling zal als geen ander in staat zijn deze keurig uit te voeren. Allereerst moet de werknemer een bank of verzekeraar selecteren waar hij zijn levenslooptegoed onderbrengt. Vreemd genoeg kan de werknemer pas toestemming vragen om deel te nemen aan de levensloopregeling, nadat hij hiervoor een aparte rekening heeft geopend. De ambtenaar uit dit voorbeeld zet zich hierover heen en begint vol goede moed aan het formulier. In het kader bovenaan staat streng: "Omwille van de uniformiteit en de beperking van de administratieve lasten dient voor deelname aan de Levensloopregeling rijkspersoneel uitsluitend gebruik te worden gemaakt van dit aanvraagformulier." Administratieve lasten voor wie? De werknemer begint bij de eerste vraag van een formulier van in totaal zeven pagina's. Bij de eerste vraag (met 11 subs) wordt niet alleen naar het personeelsnummer gevraagd, maar ook naar het BSN-nummer van de werknemer. Zo komt een werknemer tot de ontdekking dat hij niet één nummer is, maar twee. Het tweede deel van het formulier blijkt te moeten worden getekend door 'het bevoegd gezag' (bijvoorbeeld de directeur van de ambtenaar) die op deze manier toestemming geeft om aan de levensloop te mogen deelnemen. Deelname is een recht en kan toch niet worden geweigerd? Uit zijn voorwerk weet de werknemer nog dat de werkgever straks niet hoeft toe te staan dat het verlof ook wordt opgenomen. Maar, denkt hij, dan zijn we jaren verder. Het is onwaarschijnlijk dat we de directeur en de werknemer beiden nog op dezelfde plek zitten. De formulieren zijn ingevuld, de bank en de salarisadministratie hebben hun werk gedaan. Het sparen kan beginnen. Als de werknemer tussentijds van werkgever wisselt, mag hij zijn formulierenhobby nogmaals uitleven. Maar ook werknemers die levenslang bij dezelfde werkgever zitten, mogen zich elk jaar opnieuw aanmelden voor de levensloop van het volgende jaar. Rondom deze tijd krijgen zij de dikke enveloppen met formulieren van hun werkgever in de bus voor 2007. Werknemers die de formulieren niet invullen, stoppen hiermee hun levensloopregeling. Dat automatisch stoppen kan straks nog weleens het belangrijkste voordeel van de formulierenbrij zijn. Want met alle aanpassingen die de politiek nu bespreekt, wordt de regeling niet persé aantrekkelijker. Politici (met name van CDA-huize) zien de regeling als een ideale mogelijkheid om zich te bemoeien met de levensloop van burgers. Gezinnen belangrijk? Waarom regelen we het ouderschapsverlof niet via de levensloop? De kosten van de vergrijzing en van gezondheidszorg te hoog? Kunnen we het verlof niet beperken tot werknemers die hun ouders verzorgen? Daar waar werknemers jarenlang moeten sparen, kan de politiek van de ene op de andere dag de regeling aanpassen (zodat het spaartegoed niet meer mag worden gebruikt om eerder met pensioen te gaan), uitbreiden of zelfs afschaffen. Voor de werknemer betekent dit onzekerheid. En voor de banken, verzekeraars, P&O'ers en salarisadministraties werk, heel veel werk.

Het wil maar niet vlotten met de levensloopregeling. Van de verwachte 1,9 miljoen werknemers die het kabinet had verwacht, doen er slechts 300.000 mee. Hoe zou dat nog toch komen?

Critici vinden de regeling te beperkt:
- het verlof opnemen mag alleen met toestemming van de werkgever
- voor lagere inkomens is het vaak moeilijk om te sparen via de levensloopregeling.

De afgelopen week zijn allerlei voorstellen gedaan om de levensloopregeling aantrekkelijker te maken. Zo moeten zelfstandige ondernemers ervoor in aanmerking komen. En moet de regeling ook extraatjes bieden voor werknemers die ouderschapsverlof opnemen. Deze wijzigingen komen echter niet tegemoet aan de belangrijkste bezwaren. Sterker nog: deze maken de regeling nog ingewikkelder.

Wie zich wil aanmelden, moet nu al een bureaucratische volhouder of een formulieren-fetisjist zijn. Laten we eens kijken hoe het zit bij de aanvraag. Een formuliertje invullen en klaar? Helaas niet. Allereerst is er veel studie nodig om het antwoord te vinden op vragen als: waarvoor mag ik mijn spaartegoed inzetten, hoeveel kan/wil ik sparen, hoe zit dat met de belasting, hoe gaat mijn werkgever ermee om?
En dan ontdekt de werknemer de tegenvallers:
- als ik meedoe aan de levensloopregeling, moet ik stoppen met het spaarloon
- de werkgever is verplicht me mee te laten doen aan de levensloopregeling, maar is niet verplicht om me het verlof te laten opnemen.
Voor de werknemer die na het lezen van alle informatie nog niet is ontmoedigd, begint het formulierencircus. Omdat de levensloopregeling ingewikkeld is en pas een jaar bestaat, nemen we de overheid als voorbeeldwerkgever. De bedenker van deze regeling zal als geen ander in staat zijn deze keurig uit te voeren.

Allereerst moet de werknemer een bank of verzekeraar selecteren waar hij zijn levenslooptegoed onderbrengt. Vreemd genoeg kan de werknemer pas toestemming vragen om deel te nemen aan de levensloopregeling, nadat hij hiervoor een aparte rekening heeft geopend.
De ambtenaar uit dit voorbeeld zet zich hierover heen en begint vol goede moed aan het formulier. In het kader bovenaan staat streng:

"Omwille van de uniformiteit en de beperking van de administratieve lasten dient voor deelname aan de Levensloopregeling rijkspersoneel uitsluitend gebruik te worden gemaakt van dit aanvraagformulier."

Administratieve lasten voor wie? De werknemer begint bij de eerste vraag van een formulier van in totaal zeven pagina's. Bij de eerste vraag (met 11 subs) wordt niet alleen naar het personeelsnummer gevraagd, maar ook naar het BSN-nummer van de werknemer. Zo komt een werknemer tot de ontdekking dat hij niet één nummer is, maar twee.
Het tweede deel van het formulier blijkt te moeten worden getekend door 'het bevoegd gezag' (bijvoorbeeld de directeur van de ambtenaar) die op deze manier toestemming geeft om aan de levensloop te mogen deelnemen. Deelname is een recht en kan toch niet worden geweigerd?
Uit zijn voorwerk weet de werknemer nog dat de werkgever straks niet hoeft toe te staan dat het verlof ook wordt opgenomen. Maar, denkt hij, dan zijn we jaren verder. Het is onwaarschijnlijk dat we de directeur en de werknemer beiden nog op dezelfde plek zitten.

De formulieren zijn ingevuld, de bank en de salarisadministratie hebben hun werk gedaan. Het sparen kan beginnen.
Als de werknemer tussentijds van werkgever wisselt, mag hij zijn formulierenhobby nogmaals uitleven. Maar ook werknemers die levenslang bij dezelfde werkgever zitten, mogen zich elk jaar opnieuw aanmelden voor de levensloop van het volgende jaar. Rondom deze tijd krijgen zij de dikke enveloppen met formulieren van hun werkgever in de bus voor 2007. Werknemers die de formulieren niet invullen, stoppen hiermee hun levensloopregeling.

Dat automatisch stoppen kan straks nog weleens het belangrijkste voordeel van de formulierenbrij zijn. Want met alle aanpassingen die de politiek nu bespreekt, wordt de regeling niet persé aantrekkelijker. Politici (met name van CDA-huize) zien de regeling als een ideale mogelijkheid om zich te bemoeien met de levensloop van burgers. Gezinnen belangrijk? Waarom regelen we het ouderschapsverlof niet via de levensloop? De kosten van de vergrijzing en van gezondheidszorg te hoog? Kunnen we het verlof niet beperken tot werknemers die hun ouders verzorgen?

Daar waar werknemers jarenlang moeten sparen, kan de politiek van de ene op de andere dag de regeling aanpassen (zodat het spaartegoed niet meer mag worden gebruikt om eerder met pensioen te gaan), uitbreiden of zelfs afschaffen. Voor de werknemer betekent dit onzekerheid. En voor de banken, verzekeraars, P&O'ers en salarisadministraties werk, heel veel werk.

Doorsturen: