Vanaf 1 januari 2023 worden verschillende pensioenwetten ingevoerd, waardoor de pensioenen op termijn voorzichtig gaan meebewegen met de resultaten die de pensioenfondsen boeken. Op die datum wordt het meteen ook mogelijk om 10 procent van de totale pensioenpot ineens op te nemen. Dat lijkt aantrekkelijk, maar de Belastingdienst gaat daar wel een grote hap uit nemen. Verder kunnen mensen met toeslagen in de problemen komen. De regeling zou daarom fiscaal neutraal moeten worden en werknemers moeten heel goed worden voorgelicht, vindt het Nibud. Want als de keuze eenmaal is gemaakt, kan die niet meer worden teruggedraaid.

Het bedrag ineens wordt een nieuwe wettelijke keuzemogelijkheid waarmee mensen ‘hun’ pensioenpot kunnen gebruiken. Ze kunnen straks ook kiezen voor een hoog-laag-optie, waarbij er de eerste jaren een hoger pensioen wordt uitgekeerd dan later. En er zijn andere mogelijkheden, zoals de standaarduitkering: een constant pensioen gedurende de hele pensioenperiode.

Met de vernieuwing van het pensioenstelsel, krijgen werknemers dus meer keuzes. Maar als ze de verkeerde keuze maken, kan dat mensen zo veel geld kosten dat ze op lange termijn in financiële problemen komen. Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) deed daarom onderzoek om meer inzicht te krijgen in de behoeften en wensen voor het nieuwe pensioenstelsel.

Grote zorgen over bedrag ineens opnemen
Het Nibud waarschuwt voor de mogelijkheid om bij de start van het pensioen een groot geldbedrag ineens op te nemen. Die regeling moet al over 9 maanden ingaan, per 1 januari 2023. Dan mogen pensioendeelnemers eenmalig maximaal 10 procent van hun pensioenpot of lijfrente als ‘bedrag ineens’ opnemen. De behandeling van de wet die dat mogelijk maakt, moet nog gaan plaatsvinden in de Eerste Kamer.

Uit berekeningen van het Nibud blijkt dat deze nieuwe regeling financieel gezien nadelig kan uitpakken, zeker als het geldbedrag vóór de AOW-leeftijd wordt uitbetaald. Door het huidige toeslagen- en belastingsysteem houden mensen netto gezien minder over dan als het bedrag ná de AOW-leeftijd wordt uitbetaald. Daar moet de regeling op worden aangepast en de mensen moeten hiervoor worden gewaarschuwd, vindt het Nibud.

Oppassen met opname vóór de AOW-leeftijd
Het kan nu per saldo wel 20 procent schelen als mensen het bedrag ineens opnemen voor hun AOW-leeftijd. Die keuze moeten mensen soms wel maken, als zij bijvoorbeeld noodgedwongen eerder moeten stoppen met werken. Vooral de lagere en middeninkomens zijn dan slechter af. Soms verliezen mensen ook hun toeslagen in het jaar van opname. En dan is het nog de vraag of daarna wel weer recht ontstaat op toeslagen.

Bron: Nibud Rapport Bedrag ineens: een goed idee?

De vrees bestaat dat vooral mensen met een kleine beurs de keuze moeten maken om het pensioenbedrag op te nemen. Maar zij krijgen dan uiteindelijk aanmerkelijk minder netto-pensioen dan mensen die deze noodzaak niet hebben. Het Nibud pleit er daarom voor dat de regeling fiscaal neutraal wordt gemaakt.

Grote behoefte aan begeleiding
Financieel gezien hebben de diverse opties voor- en nadelen die per inkomen en huishouden anders uitpakken. Het is vooraf vaak heel onduidelijk hoeveel pensioen er netto overblijft. Voor de meeste consumenten (en werkgevers) is dit gewoon niet zelf uit te rekenen. Het Nibud maakt zich zorgen over hoe dat straks uitpakt in de portemonnee van gepensioneerden.

Uit het onderzoek blijkt dat werknemers een grote behoefte hebben aan begeleiding bij hun keuze. Dit geldt voor mensen in alle inkomensgroepen. Bijna de helft noemt een financieel adviseur als partij van wie men begeleiding wenst, terwijl pensioenuitvoerders populair zijn bij mensen waarbij het pensioen in zicht komt.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen: