Voor een werkgever kan het handig zijn om een bedrag dat de werknemer verschuldigd is, te verrekenen met -of in te houden op- het loon van een werknemer. In dat geval hoeft de werkgever niet achter zijn geld aan te gaan, maar wordt de schuld gelijk geïnd. Maar mag de werkgever zomaar overgaan tot verrekening met of inhouding op het loon? Advocaat Linda Jacobs legt het hier uit.

mr. Linda Jacobs, advocaat

Als een werkgever een verkeersboete krijgt, veroorzaakt door een werknemer, mag dat worden verrekend met het loon van die werknemer? Stel dat de leidinggevende nog geld tegoed heeft van de werknemer, mag de werkgever dat dan op het loon van die werknemer inhouden en aan de leidinggevende betalen? En mag een werkgever de werknemer verplichten om fooien af te dragen?

Verrekening met, of inhouding op, het loon van werknemers is slechts in uitzonderlijke gevallen toegestaan. De wet geeft precies aan wat wanneer mag.

Inhoudingen op het loon
De wet is hierover duidelijk: elke bepaling waarbij de werkgever loon mag inhouden, is nietig. Maar in de arbeidsovereenkomst kan wel worden afgesproken dat de werknemer aan de werkgever een volmacht verleend om uit het te betalen loon, betalingen in zijn naam te verrichten. Op grond daarvan is het ook mogelijk om bijvoorbeeld een bijdrage voor de personeelsvereniging op het loon van de werknemer in te houden, als dit bijvoorbeeld in de arbeidsovereenkomst is afgesproken.

De wet verbiedt ook dat een werkgever een werknemer verplicht om het loon op een bepaalde wijze te besteden, bijvoorbeeld het verplicht kopen van producten van de werkgever. Op grond daarvan mag de werkgever zijn werknemers ook niet verplichten om fooi af te dragen met het doel om fooi zelf te houden. Het is wel toegestaan om in bijvoorbeeld een bedrijfsreglement af te spreken dat werknemers alle fooien in een pot doen en gelijk verdelen.

Overigens zijn de veel voorkomende inhoudingen op het loon in de wet uitgezonderd. Denk hierbij aan het inhouden van pensioenpremies of spaarregelingen.

Het antwoord op de in de inleiding gestelde vraag: als een leidinggevende nog geld tegoed heeft van een werknemer, mag de werkgever dat niet zomaar op het loon van die werknemer inhouden en aan de leidinggevende betalen.

Sanctie

Wat als de werkgever toch met de werknemer afspreekt dat inhoudingen, buiten de wettelijke mogelijkheden, zijn toegestaan? Dan is deze bepaling zoals gezegd nietig. De verjaringstermijn is zes maanden. Als een werkgever dus ten onrechte loon heeft ingehouden, dan moet de werknemer dit binnen zes maanden na de inhouding terugvorderen.

Verrekeningen met het loon
Als een werknemer nog geld verschuldigd is aan de werkgever, mag de werkgever dat bij het einde van de arbeidsovereenkomst altijd met de eindafrekening verrekenen.

Verrekening met loon tijdens de looptijd van de arbeidsovereenkomst, is niet zomaar toegestaan. In de wet staan – limitatief – situaties waarin verrekening tussentijds, zonder instemming van de werknemer wel is toegestaan:

• de door de werknemer aan de werkgever verschuldigde schadevergoeding

Hierbij kan worden gedacht aan schadevergoeding wegens schade aan bedrijfskleding of bedrijfseigendommen, onregelmatige opzegging, teveel gereden privékilometers en ook verkeersboetes.

• de boetes die tussen werkgever en werknemer contractueel zijn overeengekomen

Dit zijn bijvoorbeeld boetes vanwege overtreding van een geheimhoudingsbeding, concurrentiebeding of nevenwerkzaamhedenbeding. Deze boete moet schriftelijk zijn overeengekomen, met vermelding van het boetebedrag. De verrekening van deze boetes is beperkt: bij elke loonbetaling mag maximaal 10% van het loon worden verrekend.

• voorschotten op loon

Bijvoorbeeld leningen die aan de werknemer zijn verstrekt als voorschot op het loon. Het voorschot (en bij voorkeur de verrekeningsmogelijkheid) moet wel schriftelijk zijn vastgelegd.

• het bedrag dat op het loon teveel is betaald

Ook wel onverschuldigd betaald loon, bijvoorbeeld als een werkgever per ongeluk het loon tweemaal heeft betaald of tijdens ziekte 100% van het loon heeft doorbetaald terwijl de loonbetalingsverplichting 90% bedroeg. Een vordering in verband met teveel betaald loon kan wel beperkt worden door het beginsel van goed werkgeverschap.

• de huurprijs van een woning, een stuk grond, machines of gereedschappen

Deze categorie spreekt voor zich. Voor verrekening is het wel noodzakelijk dat de werkgever een schriftelijke huurovereenkomst met de werknemer sluit.

Deze bedragen mogen alleen worden verrekend als de vordering opeisbaar is. Kort gezegd, houdt dat in dat als is afgesproken dat de werknemer in de maand mei de huur voor een machine betaald, de werkgever dit pas met het loon van die maand mag verrekenen.

In antwoord op de in de inleiding gestelde vraag: de werkgever mag een verkeersboete gedurende de looptijd verrekenen. Ik adviseer wel om dit – voor de duidelijkheid – expliciet in een bedrijfsreglement of de arbeidsovereenkomst overeen te komen.

Sanctie

Als de werkgever met de werknemer een ruimere verrekeningsbevoegdheid overeenkomt, dan kan de werknemer die afspraak vernietigen. In dat geval zal de werkgever alsnog het verrekende loon aan de werknemer moeten betalen, waarbij de werknemer aanspraak kan maken op de wettelijke rente en de wettelijke verhoging.

Grens: minimumloon
Het wettelijk minimumloon is niet vatbaar voor inhouding of verrekening door de werkgever. Dit betekent dat “slechts” kan worden ingehouden op of verrekend met het gedeelte van het loon dat het wettelijk minimum te boven gaat. Deze grens geldt overigens niet voor het verrekenen van voorschotten op het loon.

Als op het loon van de werknemer loonbeslag is gelegd, dan komt het bedrag dat de werkgever uit hoofde van het beslag inhoudt op het loon in mindering op het voor verrekening toegelaten maximum. De werkgever heeft dan dus minder “loonruimte” voor de verrekening.

Tot slot
De wet biedt werkgevers begrensde mogelijkheden tot inhoudingen op of verrekeningen met het loon. Als deze grenzen worden overschreden, dan loopt de werkgever het risico dat hij alsnog het loon moet betalen verhoogd met de wettelijke rente en (maximaal) 50% wettelijke verhoging. Het is dus aan te raden binnen de grenzen te blijven en, om onduidelijkheid te voorkomen, schriftelijke afspraken te maken.

Heeft u vragen over inhoudingen op of verrekeningen met het loon? Neemt u dan gerust contact op.

Contact
Dit artikel is geschreven door mr. L.E. Jacobs, advocaat bij Absolute Advocaten te Huissen. U kunt haar bereiken per mail: jacobs@absoluteadvocaten.nl of telefoon: 026 32 59 023 . U kunt berichten van Linda Jacobs ook volgen op Twitter en Linkedin.