De standpunten van werkgevers, vakbonden en kabinet.

Donderdag 31 augustus 2007 geven werkgevers en werknemers een advies over de versoepeling van het ontslagrecht. Het kabinet heeft zelf om het advies gevraagd over de plannen van Minister Donner van SZW. De politici hoopten op een eensgezind advies, maar het is wel duidelijk dat dit er niet zal komen. Partijen staan zelfs lijnrecht tegenover elkaar. De vakbonden dreigen al met acties. Personeelsnet geeft een overzicht van de stand van zaken.

De afgelopen weken hebben vakbonden en werkgevers al zo veel van zich laten horen, dat het uiteindelijke advies over het ontslagrecht geen verrassingen meer bevat. De vakbonden zijn tegen en willen meer aandacht voor de positie van flexwerkers. De werkgevers omarmen het voorstel van het kabinet, maar willen wel minder ontslagvergoeding betalen.

Maar waar wat was het voorstel ook al weer, en wat zijn de standpunten nu precies? Personeelsnet geeft hieronder een overzicht.

Dit wil het kabinet met het ontslagrecht
Op 3 juli 2007 vroeg het kabinet advies aan de Stichting van de Arbeid (het overleg van werkgevers- en werknemersorganisaties) over ‘een kabinetsvoorstel over de arbeidsovereenkomst’. Hoe neutraal dit ook klinkt, het gaat om explosief materiaal.

Het kabinetsvoorstel geeft werkgevers namelijk de mogelijkheid om een arbeidsovereenkomst eenvoudiger te ontbinden. Volgens het kabinet is dat ‘noodzakelijk om te komen tot versterking van de arbeidsparticipatie’.

De hoofdlijnen van het plan zijn:

De werkgever die een werknemer wil ontslaan, hoeft niet meer naar de rechter of het CWI te stappen. Wel moet de werkgever een ontslagvergoeding betalen van een maandsalaris per dienstjaar, met een maximum van 12 maandsalarissen.

De vergoeding kent een opslag voor oudere werknemers. Bij hen tellen de dienstjaren tussen 40 en 50 jaar anderhalf keer en vanaf 50 jaar twee keer mee voor de berekening van de ontslagvergoeding.

De ontslagvergoeding is maximaal gelijk aan een jaarinkomen, tenzij dit jaarinkomen lager is dan 75.000 euro. Dan mag de ontslagvergoeding hoger uitkomen, tot het maximum van 75.000 euro. In het geval van oudere werknemers, ligt het maximum bij 100.000 euro.

Werkgevers moeten meer aan scholing van het personeel doen, om ze een betere (tweede) kans te geven op de arbeidsmarkt. De kosten hiervan kunnen werkgevers tot een kwart maandsalaris per dienstjaar verrekenen met de ontslagvergoeding.

Werknemers die het niet eens zijn met hun ontslag, moeten binnen de opzegtermijn bij de rechter bezwaar aantekenen.

Bij een ontslag om bedrijfseconomische redenen, hoeft de werkgever geen vergoeding te betalen. Voorwaarde is dat het ontslag vooraf is getoetst door het CWI. De regeling laat wel ruimte voor vergoedingen die in een sociaal plan worden afgesproken.

Mensen met een tijdelijke arbeidsovereenkomst krijgen na drie jaar, of bij het vierde contract altijd een vast contract. De periode van drie jaar kan nog wel door sociale partners bij CAO worden verlengd, maar alleen als er sprake is van contracten met een minimale duur van een jaar.

Als een werknemer langer dan drie jaar op een tijdelijk contract in dienst is, krijgt hij/zij recht op een ontslagvergoeding. Maar die wordt alleen berekend over de jaren nà het derde dienstjaar.

Dit vinden de werkgevers
Werkgeversorganisaties pleiten al jaren voor een soepeler ontslagrecht. Hun standpunt is dat ze sneller personeel zullen aannemen, als ze weten dat ze er ook weer sneller van af komen. Dat zou de economie dynamischer maken en uiteindelijk beter zijn voor de totale werkgelegenheid.

De plannen van het kabinet kunnen dan ook op een warm onthaal rekenen van werkgeversorganisaties VNO-NCW, MKB-Nederland en LTO-Nederland. Maar ze hebben wel problemen met de verhoging van de ontslagvergoeding voor oudere werknemers. Ook willen ze maar een half, in plaats van een heel, maandsalaris per dienstjaar betalen, zo blijkt uit een publicatie in het Financieele Dagblad.

Het standpunt van de werkgevers is in het kort:

De werkgevers willen ook de lagere inkomens maximaal één jaarsalaris uitbetalen bij ontslag (ook als dat minder is dan 75.000 euro) en niet meer, ongeacht hun leeftijd.

Bovendien willen de werkgevers niet één maandsalaris per dienstjaar uitkeren, maar een half maandsalaris per gewerkt jaar.

Wanneer een werkgever te weinig aan scholing heeft gedaan, wordt de ontslagvergoeding verhoogd naar een driekwart maandloon per dienstjaar.

De opzegtermijn bij ontslag mag van de werkgevers worden verlaagd van vier, naar twee weken.

Het protest van de vakbeweging
Het is niet verwonderlijk dat de vakbonden geen voorstander zijn van de plannen van het kabinet. Zij gaan dan ook een negatief advies geven. In de adviesaanvraag staat volgens vakbond FNV namelijk ‘niets waar werknemers wat aan hebben’.

Pijnpunten zijn de limitering van de ontslagvergoeding en de gebrekkige rechtsbescherming voor de werknemer. Volgens de vakbond ‘spinnen de werkgevers garen bij de beoogde regeling’, omdat zij er anderhalf miljard euro op vooruit zouden gaan.

De grootste bezwaren van de vakbonden zijn:

Werkgevers krijgen de mogelijkheid om mensen zonder enige toets van de kantonrechter of het CWI te ontslaan, als ze maar betalen.

Volgens de vakbonden kan niet van iedere werknemer worden verwacht dat die binnen de opzegtermijn naar de rechter stapt als hij/zij het niet eens is met het ontslag.

De bonden vrezen misbruik van de regels door werkgevers. Zo kan een grote groep mensen zonder vergoeding op straat worden gezet, wanneer geen wettelijke vergoeding nodig is bij ontslag om bedrijfseconomische redenen.

Werknemers met een tijdelijke arbeidsovereenkomst verdienen betere rechtsbescherming. De bonden willen dat contracten maar één keer mogen worden verlengd. Daarna moet de werkgever de werknemer in vaste dienst nemen. Per CAO kunnen eventueel uitzonderingen worden vastgelegd.

© Ook van dit artikel berust het auteursrecht bij Personeelsnet Media, te Den Haag. U mag dit artikel niet herpubliceren zonder bron- en linkvermelding.