Huishoudens waar het loon niet omhoog gaat, moeten er rekening mee houden dat hun koopkracht kan dalen tot ruim 200 euro per maand. De grootste boosdoener is de hoge inflatie van rond de drie procent, vooral door de sterk gestegen energieprijzen. Iedereen krijgt te maken met de lagere koopkracht in 2022. Gemiddeld gaan we er dit jaar rond de 40 euro per maand op achteruit.
Veel werkenden krijgen deze week een loonstrookje waarbij het netto salaris hoger is dan wat ze vorig jaar kregen. Maar het verdiende geld vliegt sneller de portemonnee uit en is dus feitelijk minder waard geworden.
Dit blijkt uit nieuwe koopkrachtberekeningen van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud). Het Nibud ziet dat alle voorbeeldhuishoudens inleveren. De dalingen variëren van -0,5 procent tot -1,9 procent. In euro’s varieert het van min 9 euro tot min 116 euro. Het Nibud heeft een Koopkrachtberekenaar online staan, waar mensen zelf snel kunnen checken hoe hun koopkracht zich in 2022 ontwikkeld.
Tot 200 euro minder te besteden
Huishoudens die hun loon niet zien stijgen, moeten rekening houden met een koopkrachtdaling die kan oplopen tot ruim 200 euro per maand. De grootste boosdoener is de hoge inflatie (het Nibud rekent met 3 procent voor 2022), met als belangrijkste onderdeel de sterk gestegen energieprijzen. Het kabinet verlaagde de belasting op de energie. Maar deze compensatie is al in deze koopkrachtcijfers verwerkt.
Hoe hoog de inflatie in 2022 daadwerkelijk wordt, is onzeker. Als die verder oploopt, zullen mensen nog minder overhouden. Veel mensen houden deze maand wel netto meer over van hun loon, maar Nibud-directeur Arjan Vliegenthart waarschuwt dat ze dan niet meer te besteden hebben: “Het hogere salaris verdwijnt na een paar keer boodschappen door de hogere prijzen naar de supermarkt.”
Lage inkomens structureel klem
Het Nibud maakt zich vooral zorgen over de lage inkomensgroepen. Velen van hen, zoals diegenen met een bijstandsuitkering en mensen met een hoge huur, zitten structureel klem. Maar ook voor ouderen met alleen AOW en een klein pensioen is deze koopkrachtdaling zwaar. Zij komen vaak al moeilijk rond vanwege hoge zorg- en energiekosten en hebben weinig tot geen ruimte om deze prijsstijgingen te betalen.
Huishoudens met een laag inkomen, kunnen van de gemeente een extra tegemoetkoming krijgen van 200 euro voor de energiekosten. Dat is niet genoeg, maar toch hard nodig. Het Nibud spoort gemeenten en huishoudens aan om de tegemoetkoming snel te regelen. Vliegenthart: “Het moet voor mensen veel gemakkelijker worden om die te krijgen, zonder oerwoud van ingewikkelde regels voor diverse toeslagen en andere potjes.”