Eigen bedrijf beginnen is niet altijd vetpot.

Nogal wat werknemers wagen de stap naar het ondernemerschap. Zo zijn er ook steeds meer HR-adviseurs die als zelfstandige zonder personeel hun geld willen verdienen. Als zelfstandige heb je de nodige professionele vrijheid, maar de financiële gevolgen van de stap van werknemerschap naar ondernemerschap kunnen ingrijpend zijn. Zo hebben zelfstandige ondernemers niet altijd een behoorlijk inkomen. Dat meldt onderzoeksinstituut EIM aan de hand van twee verschillende onderzoeken.

Niet alle starters weten waar ze aan beginnen, als ze een bedrijf oprichten. Ze blijken niet altijd even goed op de hoogte van de exacte financiële gevolgen. Bovendien wegen de kosten van het ondernemerschap niet erg mee in het besluit om als zelfstandige aan de slag te gaan.

Van vast loon naar onzekere winst
Toch krijgt de kersverse ondernemer te maken met veel veranderingen. Zo wijzigt het inkomen van vast loon uit dienstbetrekking naar een onzekere omzet en winst. Een ondernemer profiteert wel van verschillende belastingvoordelen die niet beschikbaar zijn voor werknemers. Maar een ondernemer moet veel meer zelf regelen voor sociale voorzieningen en pensioen.

Een zelfstandige is niet vanzelf verzekerd tegen werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. De premies voor sociale zekerheid veranderen ook, omdat de ondernemer het werkgeversdeel van veel sociale voorzieningen zelf moet betalen.

Betere informatie starterskosten
Ook blijken ondernemers meer geld kwijt aan het ‘inkopen’ van informatie. Bijvoorbeeld voor het up-to-date houden van kennis, voor belastingadvies of voor het inhuren van een administratiekantoor.

Met meer voorlichting, zou de startende ondernemer betere keuzes kunnen maken. Zo hebben veel ondernemers geen arbeidsongeschiktheidsverzekering, omdat ze denken dat die duur is. Velen weten volgens EIM niet dat een dergelijke vrijwillige verzekering ook bij het UWV kan worden afgesloten. De overheid en het UWV zouden hier meer voorlichting over moeten geven, vindt het EIM.

Kans op laag inkomen
Een eigen bedrijf levert niet altijd het gewenste inkomen op, blijkt uit de Monitor Inkomens Ondernemers van EIM. Zo hebben zelfstandige ondernemers zelfs vaker een laag inkomen dan andere groepen in de Nederlandse economie. In 2006 had 12,4 procent van alle huishoudens met een zelfstandige ondernemer als hoofdkostwinner een inkomen onder de lage-inkomensgrens. Voor heel Nederland lag dat percentage op 9,3 procent.

Tijdens eerdere economische tegenspoed liep het percentage ondernemers met een laag inkomen op tot 16 procent. Het EIM vreest dat het aandeel zelfstandigen met een laag inkomen binnenkort ook weer minstens tot vergelijkbare hoogte zal toenemen.

Bezuinigen op levensonderhoud
Een laag inkomen kan voor zelfstandigen grote gevolgen hebben voor het voortbestaan van de onderneming. Een deel kiest er voor om te bezuinigen op noodzakelijk levensonderhoud. Daardoor kunnen toch noodzakelijke investeringen in de onderneming worden gedaan. Daarmee raakt de sociale positie van deze zelfstandigen (en hun gezinnen) in de maatschappij wel verzwakt.

Ongeveer 6 procent van de zelfstandigen lukt het niet een behoorlijk inkomen te verwerven. Deze groep verdient structureel meerdere jaren achtereen een laag inkomen.