Het cao-overleg tussen vakbonden en werkgevers verloopt moeizaam. De vakbonden willen hogere lonen, terwijl de werkgevers voorzichtig blijven. Maar het lukt de bonden wel om meer loon af te dwingen bij bedrijven waar geld genoeg is voor hogere salarissen.

Dat is te lezen in twee verschillende rapportages over het cao-overleg van vakcentrale FNV en werkgeversvereniging AWVN.

Loonontwikkeling broodnodig
Volgens verschillende FNV-bonden is loonontwikkeling ‘broodnodig’ in sectoren en bedrijven waar ruimte is om werkgelegenheid te creëren. ‘Want loonontwikkeling geeft zekerheid en vertrouwen, waardoor mensen weer uitgeven en dat zorgt weer voor werk’, aldus de vakbonden. De FNV wil wel een ‘verantwoorde loonontwikkeling' die niet ten koste gaat van banen.

Waar het door de crisis niet lukt om meer loon binnen te halen, staat wel werkgelegenheid en het verbeteren van de kwaliteit van de cao’s op de agenda. De vakbonden bekijken per onderneming of sector wat de loonruimte kan zijn, waarbij het belang van werkgelegenheid zwaar mee weegt. In sectoren die beter draaien, spreekt de FNV hoger loon af.

Grote verschillen in lonen
In de eerste vier maanden van 2013 was de cao-loonstijging volgens AWVN 1,38 procent. In dezelfde periode vorig jaar was dat nog 1,6 procent. De algemene trend is al meer dan een jaar dalend.

Maar ook de werkgeversvereniging ziet opmerkelijk grote verschillen in loonafspraken tussen de verschillende sectoren, maar ook tussen grote en kleine bedrijven. In exportgerichte sectoren als bijvoorbeeld de chemie gaat het beter. Daar blijkt dan ook meer loonstijging mogelijk dan in binnenlandgerichte sectoren.

Meer of minder flexwerk?
Opvallend is hoe verschillend de werkgevers en vakbonden de afspraken over flexwerk beoordelen. Werkgeversvereniging AWVN is positief over cao-afspraken die vaste werknemers flexibeler inzetbaar maken. Daartegenover staat dat in één op de acht cao’s afspraken zijn gemaakt voor het duurzaam inzetbaar maken van ‘externe flexwerkers', zoals uitzendkrachten en zzp’ers.

Volgens de FNV gaat het dan om afspraken in cao’s om ‘doorgeslagen flex en foute constructies als payrollen en contracting’ in te perken. De FNV heeft hier naar eigen zeggen ‘via acties, rechtszaken en de cao-tafel flink aan getrokken, en oogstte daarop in het laatste half jaar meerdere successen’. De vakcentrale voelt zich hierbij gesterkt door uitspraken van rechters die de uitwassen van flexwerk steeds vaker aan banden leggen.