Tijdelijk werk bracht al meer flexibiliteit.

Als de ontslagbescherming bij vaste contracten vermindert, zullen werknemers vaker werkloos raken, maar ook weer sneller een nieuwe baan vinden. In zijn geheel kan de werkloosheid zelfs licht dalen. Dit denken onderzoekers van het Centraal Planbureau (CPB). Zij bestudeerden buitenlandse onderzoeken en probeerden die te vertalen naar de situatie in Nederland.

Minder ontslagbescherming leidt tot meer beweeglijkheid op de arbeidsmarkt. Werknemers zullen dan weer eens werken en vervolgens een tijdje werkloos zijn. Maar de duur van de werkloosheid zal wel korter zijn. Het effect op de totale werkloosheid en de werkgelegenheid blijft volgens de onderzoekers beperkt. Ze denken dat de werkloosheid licht zal dalen en de werkgelegenheid licht zal stijgen.

Minder ontslagbescherming is vooral gunstig voor de kansen van starters op de arbeidsmarkt, zoals jongeren en immigranten, maar ook voor herintredende vrouwen. Voor mannen tussen de 25 en 50 jaar pakt het idee ongunstig uit, voor ouderen is het effect niet eenduidig.

Tijdelijke arbeidsovereenkomsten
De arbeidsmarkt is in Nederland al een stuk flexibeler geworden met de ruimere mogelijkheden voor tijdelijke arbeidsovereenkomsten. Hierdoor is de gemiddelde ontslagbescherming in Nederland al verminderd.

Voor werknemers pakken de tijdelijke arbeidsovereenkomsten verschillend uit. Enerzijds bieden ze een opstap naar regulier werk, anderzijds kunnen werknemers er ook in 'vast' blijven zitten en dus niet doorstromen naar een reguliere baan.

Mogelijkheden voor hervorming
De onderzoekers hebben enkele mogelijkheden bekeken om tot hervorming te komen van de ontslagbescherming in Nederland.

Eén van de opties is om de ontslagbescherming te beperken voor werknemers in vaste dienst. Dit zal leiden tot een meer gelijkmatige verdeling van de kans op werk en werkloosheid over groepen. De totale werkloosheid kan licht dalen omdat het loonmatiging in de hand werkt. Bovendien leidt een kortere werkloosheidsduur tot minder verlies van kennis en vaardigheden en wellicht tot minder opwaartse loondruk.

Een tweede mogelijkheid is de kosten voor ontslag te matigen. De onderzoekers wijzen bijvoorbeeld op het Amerikaanse stelsel van premiedifferentiatie in de WW. Individuele werkgevers betalen dan WW-premie op basis van het aantal ontslagen.

Als derde mogelijkheid zien de onderzoekers de optie om bepaalde werknemers beter te beschermen tegen ontslag dan anderen. Voor sommige werknemers is ontslagbescherming belangrijker, bijvoorbeeld als specifieke kennis en vaardigheden een grotere rol spelen.