Het jaarverslag van de Arbeidsinspectie is dit jaar anders dan anders. Inspecteur-generaal Rits de Boer geeft een toelichting op het werk van de inspectiedienst die meer verhalend is en reflectief. Naast feiten en cijfers, staan in het jaarverslag daarom veel ‘ervaringsverhalen’ uit de inspectiepraktijk. Daarbij wijst de inspectiedienst nadrukkelijk op de duistere kanten van Nederland als arbeidsmigratieland.

Want aan de onderkant van de arbeidsmarkt kiezen werkgevers er nu vaak voor om mensen te werven uit lagelonenlanden. Zij komen hier voor een tijdje werken, gelokt door meer loon dan ze in hun thuisland zouden krijgen. Maar de omstandigheden waaronder zij hier werken en verblijven zijn vaak verre van optimaal door onzeker werk, slechte woonsituaties en soms regelrechte uitbuiting.

De Arbeidsinspectie gaat daarom meer aandacht besteden aan verdienmodellen rond arbeidsmigratie die winsten voor bedrijven opleveren, maar de lasten op de samenleving afwentelen, staat in het jaarverslag over 2021.

Arbeidsmigratie verergert problemen
Werkgevers zeggen arbeidsmigranten nodig te hebben omdat zij werk doen dat de eigen bevolking niet wil doen. Daarbij komt de vraag op tafel of dit dan wel werk is dat in Nederland past. Maar Nederland kan haast geen regie voeren op arbeidsmigratie. “De keuzemogelijkheden rond arbeidsmigratie zijn beperkt”, aldus Inspecteur-generaal Rits de Boer. “Op korte termijn, omdat huisvesting die aan de normen voldoet een harde beperkende factor is. De keuze voor meer migratie levert in toenemende mate miserabele woonsituaties op.”

Maar ook op de langere termijn zijn er nauwelijks keuzemogelijkheden. “Want door arbeidsmigratie worden de belangrijkste problemen van ons land (de krappe woningmarkt, ongelijkheid, CO2, stikstof enzovoort) alleen maar groter”.

Verhalen over uitbuiting en verdienmodellen
In het jaarverslag staan praktijkverhalen van de inspecteurs, rechercheurs en projectleiders van de Arbeidsinspectie. Zo komen zij ernstige arbeidsuitbuiting tegen, waarbij opdrachtgevers eisen dat het uitzendbureau binnen 10 minuten een vervanger stuurt als een arbeidskracht uitvalt. ‘Het uitzendbureau maakt daarvoor een ‘reservoir’ van mensen, werk of niet, en proppen die bij elkaar - vaak in te kleine woningen. Wie in de wachtkamer zit tot er werk is, is verplicht daar te zitten, maar krijgt geen loon’.

Ook ontdekken arbeidsinspecteurs geraffineerde verdienmodellen om zo weinig mogelijk loon te betalen. Met ingewikkelde constructies proberen sommige werkgevers de arbeidskosten fors te drukken. ‘Van stagiairs inzetten als volwaardige werknemers, tot postbusfirma’s en detacheren via meerdere landen. 'Ze overtreden daarmee wel de wet of maken handig gebruik van muizengaatjes in de wet', volgens de Arbeidsinspectie.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen: