Eind 2025 lopen afspraken af die het mogelijk maken om mensen met zwaar werk eerder te laten stoppen met werken. Na die tijd moeten werkgevers weer een RVU-boete betalen en is het financieel niet houdbaar meer om eerder met pensioen te gaan. Nadat het nieuwe kabinet is aangetreden, moeten er daarom snel afspraken worden gemaakt over de voortzetting van het vroegpensioen voor mensen met zwaar werk, vindt vakbond FNV. Er staat weliswaar niets over in het hoofdlijnenakkoord van de coalitiepartijen, maar acht van de tien mensen in hun achterban ondersteunt dit standpunt. Werkgevers vrezen voor een 'nieuwe cultuur van vroegpensioen.'
Uit een opinieonderzoek van Ipsos I&O in opdracht van vakbond FNV blijkt dat 70% van de mensen die zwaar werk doen, denkt dit werk niet vol te kunnen houden tot de pensioengerechtigde leeftijd. Daarnaast blijkt dat 79% van de kiezers van NSC, BBB, VVD en PVV een voortzetting van het vroegpensioen voor zwaar werk ondersteunt.
Enorm draagvlak vroegpensioen
Piet Rietman, verantwoordelijk voor de pensioenonderhandelingen bij de FNV, benadrukt de urgentie van het probleem: “Dit toont aan dat er niet alleen een dringende noodzaak is om het vroegpensioen bij zwaar werk te regelen, maar dat er ook een enorm draagvlak voor is. Ik zie niet in waarom politieke partijen dit niet op korte termijn kunnen regelen. Het kost de staat en werkgevers nauwelijks geld en voorkomt een hoop ellende.”
De tijdelijke regeling voor vroegpensioen (RVU) loopt eind 2025 af; voor politieagenten zelfs een jaar eerder. Dit zorgt nu al voor problemen, omdat werknemers tijdig moeten aangeven wanneer ze met pensioen gaan. Zonder verlenging van de regeling komen sommige werknemers in de knel.
Mensen houden hun werk niet vol
Het onderzoek wijst ook uit dat vooral mensen met de laagste inkomens hun werk niet volhouden tot hun pensioen. Voor deze groep is de huidige vroegpensioenregeling, die voorziet in 3 jaar eerder een netto AOW-bedrag, te duur. Ze hebben vaak niet voldoende spaargeld of pensioen om eerder te kunnen stoppen, wat leidt tot ziekte en arbeidsongeschiktheid.
In de metaalsector is bijvoorbeeld 28% van de 65+’ers arbeidsongeschikt. De bonden pleiten er daarom voor dat naast het netto AOW-bedrag òòk het pensioenbedrag wordt uitgekeerd, zodat de regeling voor iedereen betaalbaar wordt. Dat zal werkgevers wel meer geld gaan kosten.
Bond bereid tot staken
Hoewel werkgevers en overheid veel verwachten van duurzame inzetbaarheid, zijn de vakbonden sceptisch over het effect op zware beroepen. Uit het onderzoek blijkt dat slechts 22% van de werkenden die eerder wil stoppen, mogelijkheden ziet voor aangepast werk. Ruim zes van de tien ziet helemaal geen mogelijkheden om het werk aan te passen. De FNV vindt dat werkgevers daarom meer moeite moeten doen om werk aan te passen of er anders niet omheen moeten draaien dat vroegpensioen noodzakelijk blijft.
De afgelopen maanden hebben de vakbonden gesprekken gevoerd met zowel het ministerie als werkgeversorganisatie VNO-NCW. Tot dusver bleek er echter geen ruimte voor de verlenging en verbetering van de RVU-regeling. Dat kost de overheid geen geld, maar werkgevers wel. De FNV becijfert echter dat werkgevers er ook baat bij hebben, omdat vroegpensioen leidt tot minder uitval. De bond zegt een handreiking te willen doen, maar ook bereid te zijn tot staken, als er geen afspraken komen over verlenging en verbetering van de vroegpensioenregeling.
Werkgevers willen oplossing, maar geen 'vroegpensioencultuur'
Vakbond FNV heeft de werkgeversorganisaties in mei een ultimatum gesteld, maar dat vinden de werkgevers ‘voorbarig’. Zij zijn doorgegaan met informele gesprekken met minister Schouten, maar daar was de FNV niet bij, ondanks eerder gemaakte afspraken.
De ondernemersorganisaties hebben hun leden gemeld dat zij tot een goed pakket aan maatregelen willen komen over vroegpensioen. ‘De inzet is daarbij glashelder, namelijk dat we goede oplossingen willen voor diegene die niet gezond werkend de pensioenleeftijd haalt en dat we een nieuwe cultuur van vroegpensioen willen voorkomen.’