29 november 2022 10:02 Scholing Arbeidsmarkt Doorstroom Scholing

STAP-regels strenger: minder online, meer praktijk voor zorg, onderwijs en techniek

Duizend euro subsidie om een arbeidsgerichte opleiding te volgen. Dat bedrag kan iedereen die zich wil ontwikkelen, sinds maart dit jaar als STAP-budget aanvragen. Daar kunnen werknemers van profiteren, maar ook werkgevers hebben er baat bij als hun personeel zich verder ontwikkelt. De STAP-regeling is populair, maar er zijn altijd mensen die misbruik maken van een regeling waar geld mee is gemoeid. De regels voor het Stap-budget worden daarom strenger. Cursussen moet meer gericht worden op sectoren als de zorg, onderwijs, ICT en techniek. Verder komen er limieten voor online-cursussen, omdat opleiders daar nu wel erg makkelijk geld mee verdienen.

Het aanvragen van het STAP-budget gaat wijzigen, zodat meer mensen een kans hebben om budget te krijgen. Nu kunnen mensen met onregelmatige diensten niet goed meedingen, omdat de aanvraag verliep volgens het principe ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’. Het is daarom de bedoeling dat mensen straks een aanvraag kunnen doen op een moment dat het hen schikt. Dit moet het oriëntatieproces vergemakkelijken en de frustratie van lange wachtrijen wegnemen.

Inmiddels hebben ruim 200.000 mensen een STAP-budget gekregen, waarbij een goede spreiding was van leeftijdsgroepen, opleidingsniveau en soort contract. Ook biedt het scholingsregister STAP een ruim aanbod van 1.100 opleiders met 112.000 verschillende scholingsactiviteiten. Maar de STAP-scholing is niet helemaal succesvol. Volgens minister Van Gennip (SZW) is het een ‘lerende opleiding’, waar nog wel de nodige beginnersproblemen aan kleven.

Onderzoeken naar opleiders
Zo moeten aanbieders van opleidingen in het scholingsregister aan eisen voldoen of tot een erkend keurmerk behoren. Toch zijn diverse trainingen in het register opgenomen die niet aan die vereisten voldoen. Ook zijn er signalen dat opleiders hun prijzen hebben verhoogd richting de 1000 euro subsidie die maximaal voor een opleiding beschikbaar is.

De Toetsingskamer STAP startte daarom onderzoeken naar opleiders, omdat er signalen waren dat sommige opleidingen vooral gericht waren op het eigen financieel gewin van de opleiders. In oktober 2022 zijn onderzoeken gestart naar 250 opleiders. Nadat zes onderzoeken waren afgerond, zijn twee opleiders uit het register gehaald. In totaal zijn al 51.000 van de 61.000 opleidingen getoetst. Vervolgens zijn 5.000 opleidingen op verzoek van de Toetsingskamer uit het scholingsregister verwijderd.

STAP-Regels worden strenger en strakker
De minister gaat de regeling op een aantal punten ‘strenger en strakker’ maken. Zo moeten burgers meer inzicht krijgen welke kans ze maken op een STAP-subsidie en moeten ze kunnen vertrouwen op de kwaliteit en relevantie van de opleidingen.

De STAP-regeling wijzigt op de volgende vier punten:

1. Aanpak misbruik en oneigenlijk gebruik
Het kabinet wil optreden tegen misbruik en oneigenlijk gebruik door opleiders. Want er zijn duidelijke aanwijzingen dat sommige opleidingen niet voldoen aan de doelen en voorwaarden van de STAP-regeling.

2. Scholing toesnijden op arbeidsmarktrelevantie
Het kabinet wil dat de opleidingen beter inspelen op de veranderende maatschappelijke behoeften. Zo zal STAP meer worden gericht op maatschappelijk cruciale beroepen.

3. Toegankelijkheid voor (kleine) aanbieders van scholing
Het kabinet wil dat STAP toegankelijker wordt voor meer aanbieders van scholing. Dit geldt voor kleinere aanbieders, maar bijvoorbeeld ook voor Hogescholen.

4. Verbeteren van de aanvraagprocedure
Het kabinet gaat het aanvragen en verlenen van subsidie verbeteren, met als doel dat mensen altijd en op het moment dat het hen schikt een aanvraag kunnen doen.

Eerste wijzigingen nog voor 1 januari 2023
Gezien de problemen die aan het licht kwamen, neemt minister Van Gennip nu maatregelen om het STAP-budget gerichter te besteden en om misbruik en oneigenlijk gebruik beter tegen te gaan schrijft de minister in een brief aan de Tweede Kamer. Zo mogen er geen cursussen meer worden aangeboden die niet op arbeid gericht zijn en moeten opleiders zich aan de subsidievoorwaarden houden. De keurmerken die opleiders toelaten (NRTO en CEDEO) gaan strenger controleren of opleidingen van deze opleiders wel voldoen aan de eisen.

Nog vóór 1 januari 2023 wordt de regeling aangescherpt en zal het opleidingsregister worden opgeschoond. Verder krijgen opleiders betere informatie over de voorwaarden. Op de korte termijn zal er een begrenzing komen van het aantal STAP-subsidies per opleiding en moeten opleiders een verklaring ondertekenen dat ze opleidingen aanbieden die voldoen aan de voorwaarden. Ook komt er een strengere toetsing van opleidingen door de keurmerken en zal de prijsontwikkeling in de gaten worden gehouden. Op de lange termijn, moet elke opleiding een goedkeuringsstempel krijgen van een keurmerk.

Ook meerjarige opleidingen in register
Verder is het de bedoeling dat meer verschillende type opleiders toegang krijgen tot het scholingsregister, waaronder ook meer kleine opleiders. Ook komt er een oplossing om (vanaf komende zomer) meerjarige opleidingen toe te voegen. Dat biedt ook meer kansen voor Hogescholen, die nu nog weinig aanbod in het register hebben.

Daarnaast wil het kabinet meer scholingsaanbod voor maatschappelijk cruciale sectoren. Daar heeft de Tweede Kamer ook om gevraagd. De bedoeling is om - met behoud van de keuzevrijheid binnen STAP - mensen te stimuleren om voor scholing te kiezen gericht op de zorg, onderwijs, ICT en techniek.

Minder ruimte voor online opleidingen
Uit de monitoringgegevens van UWV blijkt dat een relatief groot deel van het budget gaat naar opleiders die vooral online cursussen aanbieden. Deze opleiders maken veel minder kosten dan opleiders die klassikaal opleiden of praktijkbegeleiding aanbieden. Daardoor kunnen ze veel meer doen aan marketing om cursisten te werven en ontvangen ze dus een relatief groter deel van het STAP-budget.

Of deelnemers daarmee de beste opleiding krijgen die die past bij de versterking van hun arbeidsmarktpositie, is dan wel de vraag. Op deze manier schiet STAP zijn doel voorbij en draagt het niet bij aan versterking van de eigen regie op de loopbaan, schrijft de minister. Zij gaat daarom begin 2023 het aantal STAP-subsidies per opleiding te begrenzen.

Kwaliteitseisen voor STAP-scholing

Opleiders zijn op dit moment zelf verantwoordelijk voor de opleidingen die ze opnemen in het scholingsregister STAP. Scholing moet voldoen aan kwaliteitseisen om voor STAP-budget in aanmerking te komen. De opleider moet voldoen aan één van de volgende erkenningen:

verzorgt onderwijs dat is erkend door het Ministerie van OCW;
beschikt over het NRTO-keurmerk;
biedt opleidingen aan die leiden tot een door het NLQF ingeschaalde kwalificatie;
is erkend door een sector- en brancheorganisatie;
is erkend door CEDEO;
biedt opleidingen aan met CPION-erkenning.

Om opleiders te ondersteunen bij het bepalen of een scholing wel of niet arbeidsmarktgericht is, kunnen zij de voorwaarden inzien op op www.stapvooropleiders.nl.