Vanaf 2023 krijgen slachtoffers beroepsziekten eenmalig geldbedrag

Mensen die op hun werk een beroepsziekte hebben opgelopen door het werken met gevaarlijke stoffen, moeten jaren later moeizame rechtszaken voeren voor een schadevergoeding. Maar vanaf 1 januari 2023 kunnen zij een éénmalige vergoeding krijgen uit de Tegemoetkomingsregeling Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB). In eerste instantie geldt de regeling voor drie beroepsziekten, maar deze wordt in de jaren erna uitgebreid.

In Nederland worden ieder jaar duizenden mensen ziek omdat ze in het verleden in aanraking zijn gekomen met gevaarlijke stoffen op het werk. En ieder jaar overlijden ongeveer 3 duizend mensen aan de gevolgen van hun beroepsziekte.

De nieuwe TSB-regeling staat open voor (voormalige) werknemers en zzp’ers met een beroepsziekte en voor hun eventuele nabestaanden. De regeling biedt ook een tegemoetkoming voor slachtoffers van longkanker door asbest. Deze vallen namelijk buiten de bestaande regeling voor asbestslachtoffers. Verder krijgt hiermee de tijdelijke CSE-regeling voor schildersziekte een vervolg, terwijl de huidige doelgroep van werknemers wordt uitgebreid met zzp’ers.

Tegemoetkoming betaald uit hogere Aof-premie werkgevers
Slachtoffers van een beroepsziekte moeten nu nog naar de rechter stappen voor een schadevergoeding, maar dat is een moeizaam proces dat jaren kan voortslepen. Daarom kunnen zij vanaf volgend jaar aanspraak maken op een eenmalige belastingvrije financiële tegemoetkoming van € 21.847. Dat schrijft minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in een brief aan de Tweede Kamer. De regeling geldt in eerste instantie voor drie beroepsziektes: longkanker door asbest, allergische astma en CSE, ook wel schildersziekte genoemd. De lijst met ziektes wordt de komende jaren verder uitgebreid.

De betaling van de tegemoetkoming wordt gedaan door SVB die daarvoor geld ontvangt van het ministerie van SZW. Om de lasten van 64 miljoen euro per jaar te dekken, wordt de Aof-premie die alle werkgevers betalen licht verhoogd. Minister Van Gennip schrijft in de brief dat de tegemoetkoming financiële steun biedt, “maar vaak net zo belangrijk: erkenning. Het is zeer schrijnend dat mensen ziek worden omdat ze in het verleden met gevaarlijke stoffen hebben gewerkt. Ik ben zeer blij dat we hen in de nabije toekomst kunnen helpen met een eenmalige tegemoetkoming.”

Zorgvuldige openstelling op 1 januari 2023
Door een beroep te doen op de TSB, kunnen slachtoffers sneller erkenning krijgen van hun beroepsziekte. Nu is de gang naar de rechter meestal ingewikkeld, omdat de ziekte zich vaak pas na jaren openbaart. Dan is de werkgever niet altijd meer in beeld, bijvoorbeeld omdat het bedrijf in kwestie is opgeheven.

Minister Van Gennip wil de regeling zo snel mogelijk openstellen, maar de uitvoeringsorganisaties hebben tijd nodig om alle systemen en werkprocessen goed in te richten. Om een goede start te kunnen waarborgen, wordt daarom begonnen met drie beroepsziekten waarover relatief veel kennis beschikbaar is. Na de invoering op 1 januari 2023 wordt de regeling stap voor stap uitgebouwd. Bij de aanvraag zullen slachtoffers overigens worden gewaarschuwd dat het proces aan het begin mogelijk nog niet optimaal verloopt, zodat zij weten wat zij kunnen verwachten.

Nieuw expertisecentrum beroepsziekten
Bij het uitvoeren van de TSB is een belangrijke ondersteunende rol weggelegd voor het Landelijk Expertisecentrum Stoffengerelateerde Beroepsziekten (Lexces). Dit samenwerkingsverband van vijf instituten start per 1 juli en richt zich op het ontwikkelen, bijeenbrengen en verspreiden van kennis. Op advies van Lexces zal de lijst met ernstige stoffengerelateerde beroepsziekten verder worden uitgebreid na 1 januari 2023.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 447 exclusieve vakartikelen en 302 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?