De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft haar meerjarenplan voor 2023-2026 gepubliceerd. Hierin staan de belangrijkste taken en prioriteiten van de inspectie. Het doel blijft: eerlijk, gezond en veilig werk voor alle werknemers in Nederland. In de komende jaren controleert de inspectiedienst vooral op onderbetaling, schijnconstructies en arbeidsuitbuiting. Daarbij is extra aandacht voor flexwerken en arbeidsmigranten, maar ook voor technologische ontwikkelingen zoals AI en robotisering.

Jaarlijks worden er zo’n 10.000 meldingen verwerkt, variërend van arbeidsongevallen tot onderbetaling. Als HR-adviseur is het interessant om te weten op welke manieren bedrijven te maken kunnen krijgen met de Arbeidsinspectie en hoe zij zich hierop kunnen voorbereiden. Het meerjarenplan 2023-2026 van de Arbeidsinspectie geeft hier beter inzicht in. 

Het hoe en waarom van controle
De Arbeidsinspectie houdt toezicht op de naleving van arbeidswetgeving. Denk hierbij aan wetten rondom arbeidsomstandigheden, het minimumloon en de veiligheid op de werkvloer. De inspectie richt zich vooral op sectoren waar de risico’s op onveilig, ongezond of oneerlijk werk groot zijn, zoals de bouw, logistiek en de uitzendbranche. De inspecties zijn risicogericht, wat betekent dat de Arbeidsinspectie zich richt op de grootste problemen. Meldingen van werknemers, werkgevers en andere instanties spelen daarbij een belangrijke rol.

Bedrijven kunnen op verschillende manieren te maken krijgen met de inspectie. Bijvoorbeeld door meldingen van werknemers, de ondernemingsraad of derden. Als er een serieuze misstand wordt gemeld, kan dit aanleiding zijn voor een inspectie. Maar de reguliere inspectie gebeurt vooral door gegevens en trends te analyseren. Zo identificeert de inspectiedienst bedrijven of sectoren waar problemen kunnen spelen. Dit kan ook leiden tot onverwachte controles. Verder treedt de inspectie op bij ernstige arbeidsongevallen.

Wat controleert de Arbeidsinspectie?
De Arbeidsinspectie kijkt naar verschillende aspecten binnen een bedrijf, waaronder:

• Arbeidsomstandigheden: Is er een actuele Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) aanwezig? Zijn de nodige veiligheidsmaatregelen genomen?
• Arbeidsvoorwaarden: Wordt het minimumloon betaald? Zijn er overtredingen in de cao-naleving?
• Gezondheid en veiligheid: Hoe gaat het bedrijf om met gevaarlijke stoffen en fysieke belasting van werknemers?
• Eerlijke werkpraktijken: Worden werknemers niet uitgebuit of onderbetaald?
• Bij overtredingen kan de inspectie waarschuwingen, boetes of zelfs werkonderbrekingen opleggen.

Belangrijk voor HR-adviseurs
HR-adviseurs spelen een cruciale rol in het naleven van de arbeidswetgeving en het voorbereiden van bedrijven op mogelijke controles. Een goede voorbereiding begint bij het op orde brengen van documentatie en het naleven van wettelijke verplichtingen.

Houd basisdocumenten up-to-date: Zorg voor een actuele RI&E en een plan van aanpak.

Controleer contracten en loonadministratie: Voorkom onderbetaling en schijnconstructies.

Voorlichting aan werknemers: Informeer werknemers over veiligheid en hun rechten.

Samenwerking met arbodiensten: Werk samen met een gecertificeerde arbodienst of bedrijfsarts.

Veiligheid op de werkvloer: Controleer veiligheidsprocedures en geef training.

Relatie met uitzendbureaus: Werk alleen samen met gecertificeerde bureaus.

Arbeidsongelukken melden: Meld ernstige ongevallen direct en analyseer de oorzaak.

Wat te doen bij inspecties: Werk mee en zorg dat benodigde informatie en mensen direct beschikbaar zijn.

Houd je Arbo op orde: gebruik deze HR-instrumenten