Peter Oomen vindt dat we zes woorden voor teameffectiviteit moeten hebben, net als de Eskimo's zes woorden voor sneeuw hebben.

Peter Oomen is psycholoog en organisatie-adviseur.

Vroeger waren er van die rustgevende functiebeschrijvingen, formele besluitvormingsprocedures en parafenrondes, waardoor we nauwelijks hoefden samen te werken. We benaderden elkaar vanuit posities en kenden onze bevoegdheden. De organisatiekundige ontwierp overzichtelijke “harken” en overlegorganen. Om 5 uur sloten we onze bureauladen, we groetten onze collega’s, als zij hun deur open hadden staan, en gingen naar huis, morgen weer een dag.

Maar de laatste decennia werd alles anders: de Directie werd het Management Team, de afdeling Verkoop werd het Sales Team en de stafafdeling Strategisch beleid werd het Team Beleidsondersteuning en -advies.
Het woord ‘team’ is niet alleen een kwestie van taal, want ook het accent verschoof. Van een vaste verdeling van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden naar flexibele en/of gedeelde taken.

Als we nu al een functiebeschrijving hebben dan is deze voorlopig opgedragen of flexibel. We steken over ieder wissewasje de koppen bij elkaar en toetsen het draagvlak binnen het team. We zijn aan het lobbyen en elkaar aan het beïnvloeden en gedragstijlen aan het overbruggen. Steeds op zoek naar de persoonlijke click. Heb je als professional een probleem of zelfs al een oplossing, na het teamoverleg moet je er toch heel anders tegen aankijken, het vraagstuk vanuit een aantal andere invalshoeken benaderen en het “samen met een collega gaan oppakken”. En vooral veel over blijven communiceren en er “anderen bij betrekken”.

Door de idealisering van de sport zijn we veroordeeld tot werken in teams. De balcirculatie en het kunnen overnemen van posities is belangrijker dan de speciale opdracht en de creatieve ingeving. Teamplay is de norm. Waar voorheen regels en procedures ons van vrijheid beroofden is dat nu “polderen in het team”.

Er komt hiermee een basisbehoefte van veel mensen in de knel: Het behoud van eigenheid en een uniek stempel op je werk kunnen drukken. Als zij gedoemd zijn tot eindeloos afstemmen en klokken gelijk zetten, wordt deze behoefte gefrustreerd. Het gevolg is dat men zo dicht mogelijk langs elkaar heen gaat werken, met alle nadelige gevolgen van dien.

Uit onderzoek blijkt dat teamwork leidt tot hogere productiviteit, vermindering van fouten, aantrekkelijker werk, meer innovatiekracht en klantgerichtheid. De grootste bedreiging van dat succes is echter een tekort aan sturing, teamleden worden overladen met informatie en iedereen praat over alles mee. Voor dat laatste moet dus een oplossing bedacht worden.

Zoals de eskimo’s zes woorden hebben voor sneeuw, zouden wij zes woorden voor teameffectiviteit moeten hebben. Of eigenlijk 6 sleutels naar teamsucces.

Afspraken met de omgeving van het team:
Opdrachtgever(s), klanten en coproducenten zijn van grote invloed op effectief teamwork. Zonder heldere contractafspraken ontstaat er ruis in het team

Het vak:
De aard van het vakgebied is van invloed op de wijze waarop teamwork kan worden opgezet.
Gebruik van apparatuur, regels uit de beroepsorganisatie, kennisoverdracht stellen eisen aan de inrichting van het teamwork.

Het kompas:
Duidelijkheid, gemeenschappelijkheid en prioriteit van beoogde resultaten, de mijlpalen waarlangs deze bereikt worden en de benodigde capaciteit, zijn een voorwaarde voor succes. Met name ten tijde van werkpieken en onvoorziene gebeurtenissen.


De taakverdeling:
Wie mag er een beslissing nemen over een taak van het team of van het teamlid en wie mag de uitgaande brief ondertekenen? Wie is het aanspreekpunt en beheert de voortgang en de administratie? Wat zijn onderlinge rechten en plichten met name t.a.v. de rotklusjes? een vraag die de wijze van teamwork sterk bepaald

De coach:
Het profiel van de teamcoach is bepalend voor teamsucces. Het gaat dan om de vraag hoeveel, en in welke welke mate, inhoudelijke know how, leidinggevende vaardigheden of persoonlijkheid het teamwork versterkt

De teamleden en de kwaliteit van onderlinge communicatie
Een afgewogen personele samenstelling is een belangrijke factor in effectief teamwork. Bij aanvang eisen stellen aan en een actieve rol vervullen in het selectieproces heeft grote invloed op het uiteindelijke teamsucces. Inzicht in, respect voor en benutting van individuele werkstijlen en competenties bepalen in hoge mate de motivatie in teams. Dit geldt ook voor de mate waarin men zaken efficiënt en effectief bespreekt en elkaar adequaat informeert.

De toetsing:
Een zogenaamde teamaudit helpt bij een objectieve en herhaalbare evaluatie. Een betrouwbare en gedeelde diagnose van de stand van zaken m.b.t. bovenstaande zes aspecten van teamwork is het beginpunt voor het inzetten van juiste en gedragen verbeteracties.

Als je als teamlid het bovenstaande leest dan schieten er vast een aantal van de volgende dingen door je heen:
Hebben we wel een kompas?; Er is geen taakverdeling!; de coach snapt het niet!, etc.
Als dat zo is probeer dan de handen eens opeen te krijgen om een van de punten bij de kop te pakken en de trein gaat rijden in de richting van effectief teamwork.


Voor meer informatie over Peter Oomen, kunt u op de link onder dit artikel klikken.