Vanaf 1 oktober 2020 wordt de regeling voor loonkostensubsidie met drie keer drie maanden verlengd. De NOW 3.0 ondersteunt bedrijven die zwaar getroffen zijn door de coronacrisis. In overleg met werkgevers en vakbonden is gekozen voor een verlenging van negen maanden, zodat bedrijven en werknemers de tijd krijgen om op te krabbelen of om de bakens te verzetten. Wel ligt de lat voor het aanvragen van de loonkostensubsidie nu hoger dan voorheen, maar de lonen van werknemers mogen naar beneden worden aangepast.
De Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid is onderdeel van het steun- en herstelpakket dat de ministers en staatssecretarissen van Financiën, Economische Zaken en Klimaat, en Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Getroffen werkgevers kunnen vanaf 16 november bij het UWV loonkostensubsidie aanvragen voor de eerste drie maanden van de NOW3.0.
Het kabinet heeft intensieve gesprekken gevoerd met vakbonden en werkgevers over de vormgeving van de verlengde regeling. De uitkomst daarvan is dat de minimale omzetdaling die bedrijven moeten hebben om recht te hebben op de NOW, in het eerste tijdvak 20% blijft, maar daarna omhoog gaat naar 30%. Met het geld dat zo vrijkomt kunnen werknemers van werk naar werk worden begeleid. De voorwaarden hiervoor zijn vastgelegd in een ‘aanvullend sociaal pakket’ van 1,4 miljard euro dat in overleg met de sociale partners wordt uitgewerkt.
Loonkostensubsidie neemt af van 80% naar 60%
De steun wordt in de drie periodes van drie manden geleidelijk afgebouwd door de vergoedingspercentages in stapjes te laten dalen. Door de langzame afbouw van de steun wordt een grote schok op de arbeidsmarkt voorkomen. In het tijdvak van oktober tot en met december betekent dit dat het maximale vergoedingspercentage 80% wordt (dit was in de NOW2.0 nog 90 procent).
In het tijdvak van januari tot en met maart bedraagt het vergoedingspercentage 70% en van april tot en met juni 60%. Zo krijgen bedrijven tot volgend jaar zomer de tijd om hun bedrijfsvoering beter aan te passen aan de economische situatie.
Na overleg mogen lonen omlaag
Naarmate de crisis langer duurt, moeten bedrijven die langdurig omzetverlies lijden, ook hun bedrijfsvoering kunnen aanpassen. Daarom krijgen bedrijven in de NOW3.0 meer ruimte om de loonsom aan te passen, zonder dat dit gevolgen heeft voor de hoogte van de subsidie. Daardoor kunnen ze ervoor zorgen dat hun loonkosten beter aansluiten bij de omzet die ze de komende periode verwachten te halen.
Ook dit gaat stapsgewijs. In het eerste tijdvak kunnen bedrijven 10% van de loonsom aanpassen, in het tweede tijdvak 15% en in het derde tijdvak 20%. De werkgever kan in overleg met de werknemers(vertegenwoordiging) bepalen of en hoe hij de loonsom wil laten dalen. Het aanpassen van de loonkosten kan door bijvoorbeeld door natuurlijk verloop, door mensen te ontslaan of door werknemers te vragen om een vrijwillig loonoffer. Hiervoor blijven de reguliere regels uit het arbeidsrecht gelden. De extra korting op bedrijfseconomisch ontslag uit de NOW2.0 (de ‘ontslagboete’) vervalt.
Aanvragen bij omzetverlies van 30%
De lat voor het aanvragen van de NOW 3.0 gaat een stukje omhoog. Het minimale omzetverlies om aanspraak te maken op de NOW3.0 wordt in het tweede en derde tijdvak (vanaf 1 januari 2021) verhoogd van 20% naar 30%.
De verplichting voor werkgevers die NOW aanvragen om hun medewerkers te stimuleren om aan scholing te doen blijft bestaan. Dat geldt ook voor het verbod op uitkeren van dividend en bonusuitkeringen. De vaste opslag voor de werkgeverslasten, zoals vakantiegeld en pensioenpremies, blijft 40%. Het maximaal te vergoeden loon blijft 2x het maximale dagloon in de eerste twee tijdvakken, wat neerkomt op € 9.538 per maand. In het derde tijdvak wordt dit verlaagd naar maximaal eenmaal het maximum dagloon.
Aanvragen bij UWV
Het UWV streeft ernaar het eerstvolgende aanvraagtijdvak vanaf 16 november 2020 te openen, waarbij een aanvraag ingediend kan worden voor het eerste tijdvak (1 oktober tot en met 31 december). Het tweede tijdvak loopt van 1 januari 2021 tot en met 31 maart 2021 en het derde tijdvak loopt van 1 april 2021 tot en met 30 juni 2021.
Voor elk tijdvak kan een werkgever besluiten om wel of geen aanvraag te doen. Ook als een werkgever geen aanspraak heeft gemaakt op de NOW 1 of de NOW 2 kan de werkgever gebruik maken van de NOW 3.0. De vaststelling van de subsidie vindt na afloop van de drie tijdvakken plaats, vanaf de zomer van 2021.
Misbruik en oneigenlijk gebruik
Om getroffen bedrijven snel te helpen, is er achteraf controle op het omzetverlies en op de loonsom. Dan kan het gebeuren dat een te hoog bedrag is uitgekeerd en gedeeltelijk teruggevorderd moet worden.
Er zijn altijd mensen die proberen misbruik te maken van de mogelijkheden voor loonkostensubsidie. Het UWV zal proberen om misbruik te voorkomen, maar kan niet elk risico voorkomen. SZW en UWV werken wel samen om zicht te houden op de uitvoering van de NOW en de daarbij behorende risico’s op misbruik en oneigenlijk gebruik.