Emancipatie van vrouwen in afgelopen jaren gestokt.

De emancipatie van vrouwen vordert de laatste jaren maar langzaam. In de jaren ’80 en ’90 waren er nog grote stappen vooruit, maar tussen 2002 en 2005 werkten procentueel minder vrouwen en is het aandeel economisch zelfstandige vrouwen ook nauwelijks gegroeid. Dat staat in de Emancipatiemonitor 2006 van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). In reactie op het rapport lanceerde minister De Geus van SZW het idee het ouderschapsverlof te verdubbelen. Werknemers moeten volgens de minister het recht krijgen op 26 weken ouderschapsverlof. Zo kunnen beide ouders in het eerste jaar elk zes maanden achtereen voor hun kind zorgen.

Uit de Emancipatiemonitor blijkt dat de doorstroom van vrouwen naar hogere functies achter blijft bij de verwachtingen. Volgens het SCP gaat het daarom niet lukken om in 2010 de streefdoelen van het ministerie van SZW te halen. De economie zat de laatste jaren niet mee, maar dat is volgens het rapport een onvoldoende verklaring voor de sterk achterblijvende economische zelfstandigheid van vrouwen. Bovendien kregen vrouwen in 2004, na correctie voor opleiding en leeftijd, zeven procent minder loon in het bedrijfsleven en vier procent minder bij de overheid.

De ontwikkelingen die het rapport schetst zijn niet positief. Zo is de arbeidsparticipatie van vrouwen de laatste jaren niet toegenomen en werken veel vrouwen bovendien in deeltijd. Daarmee verdienen ze te weinig om economisch zelfstandig te zijn. Het Nederlandse standaardgezin heeft meestal het model van de ‘anderhalf-verdiener’. Hierin werkt één partner (meestal de man) in voltijd en de ander (meestal de vrouw) in deeltijd. Misschien ook hierdoor, komen de meeste zorgtaken nog steeds op de schouders terecht van vrouwen. Mannen zijn volgens het SCP nauwelijks méér gaan zorgen.

Ouderschapsverlof verdubbelen
Volgens minister De Geus is de neergang deels te wijten aan de teruglopende economie van de afgelopen jaren. Omdat het nu beter gaat, denkt hij dat ook de werkgelegenheid voor vrouwen weer zal toenemen. Ook de verlaging van de kosten voor kinderopvang en de invoering van de verplichte werkgeversbijdrage per 1 januari zal er toe leiden dat meer vrouwen gaan werken, aldus minister De Geus.

Om zorgtaken beter te verdelen, wil De Geus het ouderschapsverlof voor beide partners verdubbelen. De Levensloopregeling kent nu nog een ouderschapsverlofkorting van 50% van het minimumloon gedurende 13 weken. Dat zou dan, in het voorstel van De Geus, in duur verdubbelen.

De extra kosten die dit met zich meebrengt - 10 miljoen euro op jaarbasis - wil de minister betalen uit een geleidelijke afschaffing van de overdraagbaarheid van de algemene heffingskorting van de afhankelijke partner naar de werkende partner.

Liever flexibele werkgever
Het SCP heeft uitgezocht of er inderdaad meer vrouwen gaan werken als er een betere verlofregeling is. Uit internationaal onderzoek blijkt dat er wel enig effect is op de arbeidsdeelname van vrouwen, maar dat dit effect niet groot is.

Het SCP vond uit dat het minstens zo belangrijk is dat werkgevers meer inspelen op de wensen van zorgende vrouwen. Zo geeft 46% van de vrouwen met jonge kinderen aan dat zij meer uren zouden willen werken. Maar dan moeten zij de werktijden wel beter af kunnen stemmen op hun privéleven. Ruim eenderde van de moeders zegt meer te willen werken als ze vrij zouden kunnen nemen wanneer een kind of ander familielid ziek wordt.