Minister Asscher (SZW) heeft de afspraken in het Sociaal akkoord met werkgevers en vakbonden uitgewerkt in een voorstel voor de nieuwe Wet werk en zekerheid. Opvallend is dat de minister de positie van flexwerkers al in 2015 wil verbeteren, terwijl hij het ontslagrecht pas gaat wijzigen vanaf 1 januari 2016. Werkgevers en werknemers hebben zo meer tijd zich voor te bereiden.

De basis voor de nieuwe Wet werk en zekerheid ligt in het Sociaal akkoord waarin werkgevers en vakbonden op 11 april 63 afspraken maakten met de overheid over wijzigingen in het sociaal stelstel.

Wetsvoorstel door het parlement loodsen
Doel van het sociaal akkoord was brede (her)scholing van werknemers en kansen bieden aan jonge mensen die de arbeidsmarkt nog moeten betreden. Maar er staan ook maatregelen in voor het combineren van arbeid en zorg. Bovendien worden voor ouderen de scherpe kantjes van enkele maatregelen afgeschaafd. Voor banenplannen komt 600 miljoen euro beschikbaar.

In de nieuwe wet, op basis van het Sociaal akoord, worden aanpassingen doorgevoerd in het flexrecht, ontslagrecht en de Werkloosheidswet. Het wetsvoorstel moet Asscher de komende maanden door het parlement zien te loodsen, waarbij vooral de Eerste Kamer cruciaal is, omdat het kabinet daar geen meerderheid heeft. De minister zal dus ook senatoren van oppositiepartijen voor zijn wetsvoorstel moeten zien te winnen.

Hoofdlijnen Wet werk en zekerheid
De resultaten heeft minister Asscher nu in het komende wetsvoorstel voor de Wet werk en zekerheid vastgelegd. De hoofdlijnen van de wet zijn:

Zekerheid gericht op werk, maar kortere uitkering

• De rechtspositie van flexwerkers wordt versterkt. Werknemers met tijdelijke contracten kunnen bijvoorbeeld eerder aanspraak maken op een vaste aanstelling.
• Het ontslagrecht wordt eerlijker en eenvoudiger. Alle werknemers krijgen na een dienstverband van minimaal twee jaar recht op een vergoeding die kan worden gebruikt voor omscholing naar ander werk.
• De wettelijke maximale duur van de WW wordt tussen 2016 en 2019 stap voor stap teruggebracht van 38 maanden naar twee jaar. In cao’s kunnen werkgevers en werknemers afspraken maken over aanvullingen. De WW wordt meer gericht op een snelle terugkeer naar de arbeidsmarkt.

Meer zekerheid flexwerker, na twee jaar vast contract

• Oneigenlijk gebruik van flexibele arbeidsvormen wordt aangepakt. Zo wordt voorkomen dat werknemers tegen hun zin langdurig op basis van tijdelijke contracten bij dezelfde werkgever moeten werken. Daarom komt hij bijvoorbeeld met het voorstel om werknemers met opeenvolgende tijdelijke contracten eerder aanspraak te geven op een vast contract. Niet na drie jaar, maar al na twee jaar.
• De minister vindt dat er te grote verschillen zijn ontstaan tussen flexwerkers en werknemers met een vast arbeidscontract. Hij wil die twee weer beter in balans brengen en flexwerkers meer zekerheid bieden.

Omslag in ontslag, iedereen een vergoeding

• Het ontslagrecht wordt eerlijker en meer gericht op het vinden van een nieuwe baan. De minister houdt vast aan preventieve toetsing en de wettelijke bescherming van werknemers tegen ongerechtvaardigd ontslag.
• Er komt een eind te maken aan de tweedeling, waarbij de ene werknemer met een gouden handdruk wordt ontslagen en de ander zonder enige vergoeding op straat wordt gezet. De minister stelt voor om alle werknemers, ook flexwerkers, na een arbeidsovereenkomst van ten minste twee jaar recht te geven op een wettelijk genormeerde vergoeding.
• Deze transitievergoeding, die afhankelijk wordt van de duur van het dienstverband en gebruikt kan worden voor scholing, moet het werknemers makkelijker maken om naar een andere baan of een ander beroep over te stappen.

Activerende aanpak van de WW

• De maximale duur van de publiek betaalde WW wordt vanaf 2016 geleidelijk teruggebracht, zodat die in 2019 niet meer 38 maanden maar 24 maanden is. Er komt een 'activerende aanpak', waarbij het doel is om werklozen zo snel mogelijk weer uit de WW en aan het werk te helpen.
• De maatregelen gelden niet voor de huidige WW-gerechtigden. Voor oudere werknemers, die lastiger weer werk vinden, komen er overgangsmaatregelen.