Gemengde selectiecommissie kan mannenbolwerk afbreken.

Organisaties die meer vrouwen in mannenberoepen willen benoemen, doen er goed aan om naast mannen òòk vrouwen in de sollicitatiecommissie op te nemen. Verder helpt het ook als er belemmeringen worden weggenomen die specifiek in het nadeel werken van vrouwen. Dat is af te leiden uit onderzoek naar de benoemingen van hoogleraren van de Rijksuniversiteit Groningen in opdracht van de ministers van OCW en SZW.

De top van de Nederlandse universiteiten is nog steeds een mannenbolwerk. Vrouwelijke hoogleraren zijn ver in de minderheid, zeker bij technische en medische faculteiten. Hoogleraren worden vaak benoemd in een procedure zonder open competitie. De onderzoekers dachten dat zo’n gesloten systeem wel eens de grootste belemmering kon zijn om een vrouwelijke professor aan te stellen.

Uit het onderzoek blijkt echter, dat de procedure niet zo veel invloed heeft. Voorwaarde is wel dat 'sleutelfiguren' binnen de universiteiten zich inzetten voor het bevorderen van vrouwen naar het hoogste niveau. Wat wel positief uitwerkt, is de deelname van vrouwen aan sollicitatiecommissies.

Een échte professor?
Doordat de top van universiteiten al zo lang wordt gedomineerd door mannen, is door de jaren heen een stereotype ontstaan van de ‘echte’ professor. Het zal niet verbazen dat het beeld van de ‘echte’ wetenschapper zelden samenvalt met een vrouwelijke kandidaat.

In de technische wetenschappen moet een hoogleraar een voortdurende stroom aan publicaties opleveren om voor vol te worden aangezien. Voor vrouwen die hun werk willen combineren met het krijgen en verzorgen van kinderen, is een dergelijke productie niet goed vol te houden. De onderzoekers bevelen voor de technische wetenschappen daarom aan om bij deeltijdwerk vooral de onderwijstaken te verminderen, zodat er voldoende tijd overblijft voor onderzoek en publicaties.

In de medische wetenschappen bestaan zulke scherpe beelden over wat een ‘excellente kandidaat’ in huis moet hebben op het gebied van leiderschapstijl en persoonlijkheid, dat een vrouw per definitie niet in dat plaatje past. Daarom moet er eerst worden gepeuterd aan het beeld van de echte medische professor. Daarvoor moeten (vrouwelijke) 'rolmodellen' van buitenaf de druk op besturen en maatschappen verhogen om meer vrouwen te benoemen.

Wel competent, niet geschikt
De mannen van de geesteswetenschappen maken het wel heel bont. Hier worden vrouwen ‘wel competent, maar niet geschikt’ bevonden door een mannelijke elite aan de top. De mannen zijn kennelijk zo weinig gewend aan vrouwen in hun kleine clubje van erudiete heren, dat de onderzoekers aanbevelen om eerst maar eens vrouwen in de kring van de mannelijke elite ‘te introduceren’ om zo de laatste stap in de selectieprocedure te overwinnen.