Werkgevers waarschuwen dat de lonen nu zo hard stijgen, dat er te weinig geld overblijft om te investeren en te innoveren. Daarom moet de arbeidsproductiviteit omhoog, vinden de werkgevers: werknemers moeten dus meer gaan produceren voor hun loon. Diverse deskundigen zetten kanttekeningen bij deze denkrichting. Ze vinden het opportunistisch om te klagen over recente loonstijgingen na jaren van matige loonontwikkeling, waarbij werknemers nauwelijks netto meer overhielden. Volgens Derk Koole van adviesbureau Mercer ligt de oplossing in een betere inrichting van het werk.

Expert: Derk Koole | Business leader Career bij Mercer

De aanhoudende druk om lonen flink te laten stijgen in combinatie met vrees van werkgevers om onvoldoende aantrekkelijk te zijn op de arbeidsmarkt, zet de betaalbaarheid van loonstijgingen onder druk. Werkgeversvoorman Raymond Puts van AWVN wil daarom de discussie openen over de verhoging van de arbeidsproductiviteit. Door de hogere lonen, zou vooral het mkb te weinig geld overhouden om te investeren en te innoveren.

Diverse deskundigen hebben de opmerkingen van Puts bekritiseerd. Het lijkt wat opportunistisch om nu te klagen dat de lonen stijgen door de enorme inflatie, terwijl ze de afgelopen jaren de lonen zo matig stegen dat werknemers netto nauwelijks meer overhielden in hun portemonnee. Bovendien kun je beter kijken naar de inrichting van het werk, adviseert Derk Koole van adviesbureau Mercer.

Loon matigen of het werk beter organiseren?
Werknemers gaan meer verdienen terwijl ze niet per se productiever worden. Het is begrijpelijk dat werkgevers de loonstijging willen matigen door loonafspraken te beteugelen in cao’s, maar dat heeft vermoedelijk niet het beoogde effect. Het stimuleert bovendien niet om naar oplossingen te zoeken. “Wat wél positief kan uitpakken, is anders naar de inrichting van het werk kijken,” aldus Koole.

Want de invloed van werkgevers op de loonontwikkeling is flink afgenomen. Op de huidige krappe arbeidsmarkt hebben werknemers namelijk regelmatig de werkgevers voor het uitkiezen. Ze hebben hierdoor meer invloed op de hoogte van het salaris. Koole: “De realiteit is dus dat de kosten van arbeid zullen blijven stijgen. Werkgevers kunnen nog wél invloed uitoefenen op de arbeidsproductiviteit. In samenwerking met de medewerkers, die vaak weten hoe het goed werk efficiënter kan.”

Innovatie is essentieel voor economische groei
Er is nog een belangrijke reden om de productiviteit te verhogen. In de nabije toekomst zijn er onvoldoende mensen om het werk te verzetten dat nodig is de huidige economische groei vast te houden. Met minder mensen hetzelfde leveren, of zelfs een beetje meer, lijkt nodig voor bedrijven om concurrerend te blijven. Innovatie is daarom essentieel.

Zo schrijft Mercer’s Ravin Jesuthasan in het boek Work without jobs dat bedrijven er vooral goed aan doen om anders na te denken over werk. Bijvoorbeeld door niet meer te denken in functies, maar in taken.

Laat werknemers doen waar ze goed in zijn
Voor sommige taken is het specialisme nodig van een kundige collega. Andere taken kunnen nu of in de toekomst heel goed worden uitgevoerd door technologie zoals artificial intelligence.

Koole: “Werknemers zijn van toegevoegde waarde voor de organisatie door vooral de dingen te doen waar ze heel goed in zijn. Zo blijft werk leuk en voelen werknemers zich gewaardeerd om hun specialistische kennis en vaardigheden. Tegelijkertijd neemt de productiviteit in de organisatie toe.”

MIS NIKS MEER: Schrijf je hier in voor de gratis HR-nieuwsbrief

Doorsturen: