De sfeer aan de cao-onderhandelingstafels wordt slechter, maar het lijkt erop dat werkgevers de roep om hogere lonen goed verstaan. Want opnieuw zijn weer nieuwe cao’s afgesloten waarin forse loonafspraken zijn opgenomen. Met een gemiddelde loonstijging van 7,0 procent zijn de loonafspraken in februari 2023 op een nieuwe recordhoogte uitgekomen. Dergelijke loonafspraken zijn sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw niet meer voorgekomen.

Vaak wordt in cao’s naast een procentuele loonstijging ook een vast bedrag afgesproken waarmee de lonen moeten stijgen. Dat is vooral aantrekkelijk voor de laagste inkomens, omdat die er zo relatief meer geld bij krijgen dan werknemers in hogere loonschalen.
Dat staat in het cao-maandbericht over februari van AWVN, arbeidsvoorwaardenadviseur van Nederlandse werkgevers .

Sfeer aan onderhandelingstafels niet zo gezellig
AWVN constateert dat de toon in de cao-onderhandelingen harder is geworden. Vakbonden zetten hun eisen kracht bij, door regelmatig met acties te dreigen. Dit doen ze omdat de loonsverhoging die werkgevers kunnen (en willen) bieden ver afligt van de wensen van de bonden. Vooralsnog beperken acties en stakingen zich vrijwel geheel tot overheids-cao’s, zoals die van de gemeenteambtenaren, openbaar vervoer en de zorg.

In februari werden cao-afspraken gemaakt voor de arbeidsvoorwaarden van 340.000 werknemers. Ondanks de slechtere sfeer, stagneert het tempo waarmee cao-afspraken worden gemaakt niet echt. Wel is het aantal van 16 afgesloten cao’s in februari iets lager dan de 20 in andere jaren. Maar dat komt voornamelijk omdat vorig jaar meer cao’s zijn afgesloten, waardoor er nu minder aan vernieuwing toe zijn.

Lonen meer dan verdrievoudigd in drie jaar
Het AWVN-looncijfer geeft aan wat werknemers die onder de betreffende cao’s vallen in de komende 12 maanden aan loonsverhogingen kunnen verwachten. Opmerkelijk is dat de loonstijging in drie jaar een enorme ontwikkeling heeft doorgemaakt. Zo stegen de lonen in 2021 gemiddeld nog met 2,1 procent en in 2023 tot nu toe gemiddeld met 6,4 procent. Nu de loonafspraken in februari nog hoger zijn dan gemiddeld, lijkt het hoge niveau van loonafspraken voorlopig nog aan te houden.

Dat kan gevolgen hebben voor de salarissen van 2,9 miljoen werknemers waarvan 403 cao’s aflopen in 2023. Tegelijk moeten ook nog afspraken worden gemaakt over 307 cao’s die nu nog openstaan, voor 1,6 miljoen werknemers. Zij profiteren van de krapte op de arbeidsmarkt en de gunstige economische berichten, waardoor vakbonden flinke eisen kunnen stellen. Werkgevers wijzen aan de andere kant op sterk oplopende bedrijfskosten (onder meer energie- en andere grondstofprijzen) en onzekere (bedrijfs-)economische vooruitzichten.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief