De maatregel die de grootste wrevel lijkt wekken in het begrotingsakkoord voor 2013, is het belasten van de reiskostenvergoedingen. In het definitieve akkoord wijzen de vijf partijen op een ‘ontsnappingsroute’ via de werkkostenregeling. Ook komt er een beperkte overgangsregeling die de scherpste randjes glad moet vijlen.

Werknemers die naar hun werk reizen, krijgen daarvoor vaak een vergoeding. Als ze een leaseauto hebben, tellen de woon-werk-kilometers niet mee als privékilometers. Maar deze ‘voordeeltjes’ moeten nu wijken, waardoor de koopkracht voor deze categorie werknemers met wel 1,5% extra kan afnemen, berekende het CPB.

Werkkostenregeling biedt ontsnappingsroute
Met ingang van 1 januari 2013 mag de werkgever de reiskostenvergoedingen voor woon-werkverkeer niet meer onbelast verstrekken. Dit geldt voor alle vervoerswijzen: dus zowel voor de auto, het openbaar vervoer en de fiets of scooter. Wel blijft de fiscaal gunstige behandeling van de fiets in de werkkostenregeling gehandhaafd.

En die werkkostenregeling (die de meeste werkgevers overigens nog niet hebben ingevoerd) kan wel eens mooie ontsnappingsroute blijken voor alle onvrede over deze impopulaire matregel. Want het percentage van de werkkostenregeling voor vrije vergoedingen gaat van 1,4% in 2012 naar 1,6% in 2013 en loopt op naar 2,1% vanaf 2014. Hierdoor is er meer ruimte voor werkgevers ‘om maatwerk te bieden bij het vergoeden van kosten’, zo schrijven de vijf partijen in hun begrotingsakkoord.

Zakelijke reizen in 2013 nog onbelast
De vergoeding voor zakelijke reizen, eveneens voor alle vervoerswijzen, kan in 2013 nog wel onbelast worden vergoed. De huidige regeling blijft voor die maatregelen dus gehandhaafd. Maar met ingang van 1 januari 2014 vervalt de gerichte vrijstelling voor deze kosten.

De vergoeding van de zakelijke reizen moet dan ook worden betaald uit de vrije ruimte van de werkkostenregeling. Deze wordt daarvoor opgehoogd met een totale waarde van 600 miljoen euro (het bedrag dat daarvoor nu ook al fiscaal voor wordt gereserveerd).

Overgangsregeling zakelijke rijders zonder bijtelling
Leaserijders die hun auto minder dan 500 kilometer privé gebruiken, hoeven geen bijtelling te betalen. Maar met ingang van 1 januari 2013 worden de woon-werk-kilometers die worden gemaakt met de door de werkgever ter beschikking gestelde auto (de auto van de zaak of de leaseauto) aangemerkt als privékilometers en tellen daarom mee voor de bijtelling. Wie in een dure, onzuinige auto rijdt moet daardoor plotseling honderden euro’s belasting gaan betalen. Omdat dit wel heel onrechtvaardig is, hebben de begrotingspartijen de volgende overgangregeling bedacht.

• Het overgangsrecht heeft alleen betrekking op leasecontracten die zijn aangegaan vóór 25 mei 2012 en op mensen die nu géén of minder dan 500 privékilometers per jaar maken met hun leaseauto. Alleen zij worden geraakt door de maatregel, omdat alle andere leaserijders immers al bijtelling betalen. Het overgangsrecht geldt gedurende de looptijd van het leasecontract maar eindigt op uiterlijk 1 januari 2017.

• Betrokkenen worden niet volledig ontzien, maar gaan 25% van de eigenlijk verschuldigde bijtelling betalen, dat wil zeggen 25% van één van de geldende bijtellingspercentages van 25, 20 of 14 procent.

• Deze overgangsregeling geldt alleen indien de auto alleen voor zakelijk verkeer en woon-werkverkeer wordt gebruikt en het overige privégebruik beperkt wordt tot maximaal 500 km per jaar. Stijgt het overige privégebruik tot boven de 500 km per jaar, dan is voor die auto de volledige “normale” bijtelling verschuldigd.
  Ook bij het aangaan van een nieuw leasecontract of verlenging van het bestaande contract gaat het gebruikelijke bijtellingsregime gelden.

Overgangsrecht vergoedingen OV
Ook op dit punt is overgangsrecht vastgesteld.

• OV-abonnementen (trein, tram, bus, metro) die vóór 25 mei 2012 zijn ingegaan worden gerespecteerd voor hun gehele (resterende) looptijd. Hierdoor blijven de woon-werk-kilometers die met dat abonnement worden afgelegd dus onbelast.

Bestelauto’s en ambulante sector
Omdat de meeste leaserijders die nu geen bijtelling betalen, toch alvast een deel bijtelling gaan betalen, levert het overgangsrecht ook geld op. De vijf begrotingspartijen denken erover om deze opbrengst in te zetten voor problemen bij werknemers die met bestelbusjes (moeten) rijden. Ook kan de opbrengst worden ingezet voor werknemers in de ambulante sector zoals de thuiszorg en de bouw. Echte concrete plannen hiervoor, zijn er echter nog niet.