Veel technische mbo-studenten hebben uitstekende baankansen. Door de grote aantallen vacatures is hun positie op de arbeidsmarkt voor de komende jaren sterk verbeterd. Aan de andere kant, hebben werkgevers grote moeite om goede vakmensen te vinden. Gek genoeg, verhogen ze niet de lonen om die personeelstekorten op te lossen.

Nederland telt een half miljoen studenten bij 455 beroepsopleidingen in het mbo. Arbeidsmarktkansen.nl en Intelligence Group berekenden wat hun kansen op de arbeidsmarkt zijn door vraag (vacatures) en aanbod (werkzoekenden, actieve en latente zoekers) per opleiding, regio en ervaringsniveau met elkaar te vergelijken, inclusief de verwachte ontwikkelingen voor de komende vijf jaar.

Vooral technische opleidingen bieden goede arbeidsmarktkansen. Maar andere opleidingen, waaronder ook de mbo-opleiding voor ‘medewerker HRM’, geven nauwelijks toegang tot de arbeidsmarkt.

Vakmensen blijven gewild, maar salaris blijft achter
Monteurs, lassers, technici: de lijst van de dertig mbo-opleidingen met de beste arbeidsmarktkansen,  weerspiegelt de grote vraag naar vakpersoneel op de arbeidsmarkt. Werkgevers zitten de laatste jaren te springen om mensen die met hun hoofd én met hun handen kunnen werken. Zoals in de bouw, de ict, de horeca en de industrie. Het aantal vacatures per 1000 werknemers staat inmiddels weer op het recordniveau van voor de crisis.

Toen al, werd geconstateerd dat er grote tekorten zullen komen aan goede vakmensen, stelt econoom Mathijs Bouman in het Financieele Dagblad. Tijdens de crisis hebben bedrijven zitten slapen, stelt hij, want ze hebben helemaal niets aan die dreigende tekorten gedaan. Het meest voor de hand liggend zou zijn geweest, om de loonverhoudingen te wijzigen: meer betalen in sectoren waar tekorten zullen gaan ontstaan en minder in sectoren waar we overschotten verwachten. Zo kun je mensen stimuleren om zich op te leiden en te specialiseren in vakgebieden waar nu tekorten zijn.

Ondanks de massaontslagen, stegen de lonen vooral bij de banken
In de praktijk worden nauwelijks hogere lonen betaald in sectoren met de grootste personeelstekorten. In de horeca Is de vraag naar personeel sinds 2006 met bijna 40% gestegen, maar de lonen ging in die periode maar 19 procent omhoog. In de ict loopt de loonontwikkeling gelijker op, maar lang niet genoeg om het gat op de arbeidsmarkt te dichten.

Er is wél een sector waar de lonen sinds 2006 fors zijn gestegen, namelijk de financiële dienstverlening. Juist in deze sector, die alleen maar is gekrompen en waar massaontslagen vallen, zijn de lonen de afgelopen 11 jaar met maar liefst 39 procent omhoog gegaan. Bouman constateert dan ook, dat er in Nederland nauwelijks een relatie is tussen de krapte op de arbeidsmarkt en de loonontwikkeling. De econoom toont dan ook weinig medeleven met ondernemers die klagen over het tekort aan vakmensen. Zij zouden gewoon meer moeten gaan betalen.

Honderdduizend mbo-studenten met slechte vooruitzichten
Van de half miljoen mbo-studenten zijn er 100 duizend met slechte vooruitzichten voor de komende vijf jaar. Verder zijn er nog eens 140 duizend studenten die worden opgeleid voor een beroep met hoge kans op automatisering of robotisering in de komende tien à vijftien jaar. 

Opvallend is, dat bij de opleidingen met de minste kansen ook zes ict-gerelateerde opleidingen zitten (inclusief gamedeveloper). Dat komt omdat deze functies op mbo-niveau in hoog tempo verdwijnen door de toepassing van cloudservices, kunstmatige intelligentie en standaardpakketten voor de ontwikkeling van websites en apps. Diezelfde ontwikkeling heeft juist geleid tot een sterke toename van de werkgelegenheid op hbo-niveau. 

 De twintig opleidingen met de minste kansen zijn:

De dertig opleidingen met de beste arbeidsmarktkansen zijn:

De tien beroepen met de grootste kans op robotisering zijn:

 MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief 

Doorsturen: