Tweederde van de werkgevers voert nu een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uit. Daarmee investeren werkgevers in de veiligheid en gezondheid van hun medewerkers. De RI&E is verplicht, maar 10 jaar geleden had nog niet de helft van de werkgevers een RI&E. Door de RI&E te koppelen aan concrete maatregelen in een Plan van Aanpak, kunnen bedrijven niet alleen arbeidsrisico’s verminderen, maar ook bijdragen aan het welzijn en de productiviteit van hun personeel. Voor HR ligt hier een belangrijke rol: het signaleren van risico’s, stimuleren van bewustwording en het implementeren van effectieve maatregelen.

Het belang van een veilige en gezonde werkomgeving wordt door steeds meer werkgevers erkend. Uit de Werkgevers Enquête Arbeid (WEA) 2024 van TNO blijkt dat 64% van de werkgevers een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uitvoert, een aanzienlijke stijging ten opzichte van 2014, toen dit percentage nog op 46% lag. Deze groei toont aan dat bedrijven zich steeds bewuster worden van arbeidsrisico’s en actiever maatregelen nemen om deze te beperken.

Waarom is een RI&E belangrijk?
Een RI&E is een instrument waarmee werkgevers arbeidsrisico’s in kaart brengen. Het stelt hen in staat om een plan van aanpak te maken om risico’s zoals fysieke belasting, blootstelling aan gevaarlijke stoffen en psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te verminderen. Werkgevers met een RI&E blijken tweemaal zo vaak actie te ondernemen om arbeidsrisico’s structureel aan te pakken.

Volgens de WEA heeft 78% van de bedrijven die een RI&E uitvoeren ook een plan van aanpak opgesteld. Dit resulteert vaak in maatregelen zoals ergonomische werkplekken, trainingen voor gezonde werkgewoonten en het verlagen van werkdruk.

Focus op psychosociale arbeidsbelasting
Een van de meest voorkomende arbeidsrisico’s is psychosociale arbeidsbelasting (PSA), waaronder werkdruk, ongewenst gedrag en discriminatie vallen. Ongeveer de helft van de werkgevers zet in op het creëren van een open cultuur (54%) en het bieden van meer autonomie aan werknemers (52%).

Deze aanpak kan leiden tot minder ziekteverzuim en een hogere productiviteit, wat niet alleen de medewerkers ten goede komt, maar ook de organisatie als geheel.

Arbo-maatregelen na de RI&E
Werkgevers die een plan van aanpak opstellen na hun RI&E, nemen gerichte maatregelen om arbeidsrisico’s aan te pakken. Dit zijn bijvoorbeeld:

• Fysieke belasting: Verbeteringen in ergonomie, zoals verstelbare bureaus en tilhulpmiddelen.
• Gevaarlijke stoffen: Trainingen en beschermingsmiddelen om veilig te werken.
•  PSA: Implementatie van vertrouwenspersonen en programma’s voor mentale gezondheid.

Bedrijven die structureel aandacht besteden aan deze risico’s, versterken niet alleen de gezondheid en veiligheid van hun medewerkers, maar bouwen ook aan een positieve werkcultuur.

Aandachtspunten voor HR-adviseurs

Onderwerp	Actiepunten voor HR
RI&E uitvoeren	De RI&E is wettelijk verplicht. Zorg dat je organisatie een actuele RI&E heeft en regelmatig actualiseert.
Plan van aanpak	Stel een concreet plan op naar aanleiding van de RI&E-resultaten.
Psychosociale arbeidsbelasting	Bevorder een open werkcultuur en bied ruimte voor autonomie en werkdrukverlaging.
Ergonomie	Investeer in ergonomische werkplekken en geef trainingen over gezonde werkgewoonten.
Bewustwording creëren	Licht medewerkers voor over arbeidsrisico’s en gezonde werkgewoonten.

RI&E Opstellen? Zet een eerste stap met dit plan voor HR