Wie een zelfstandige wil inhuren voor een klus, moet goed opletten dat de fiscus de opdrachtnemer niet als werknemer beschouwt. Want als het tegenzit, moet u als opdrachtgever alsnog werknemerspremies afdragen. Vroeger kon u een VAR-verklaring vragen, maar nu moet u met modelcontracten werken van de Wet DBA. Maar de wet wordt al een tijdje niet gehandhaafd, omdat deze in de praktijk niet werkt. Vanaf januari 2021 start een pilot met een webmodule waarmee vooraf duidelijkheid ontstaat of een opdrachtnemer ook door de fiscus als zelfstandige wordt aangemerkt.
De webmodule, waarmee opdrachtgevers kunnen zien of ze werk mogen laten uitvoeren door een zelfstandige (iemand buiten loondienst), zal begin januari als pilot online komen, een paar maanden later dan gepland. De pilot gaat zes maanden lopen en in de tussentijd zal de handhaving nog steeds op een lag pitje staan. Dat staat in de zesde voortgangsbrief ‘werken als zelfstandige’ die minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën vandaag naar de Tweede Kamer sturen.
Webmodule wijst uit of zelfstandige toch werknemer is
Het is belangrijk dat het voor iedereen helder is of werk door een zelfstandige wordt gedaan of door een werknemer. Dit is van belang omdat de verschillende contracten grote verschillen kennen in de arbeidsrechtelijke bescherming, de rechten op sociale zekerheid en in de fiscale behandeling. Want een zelfstandige volgens het arbeidsrecht, hoeft niet altijd een zelfstandige te zijn volgens het fiscaal recht.
Het kabinet werkt daarom aan een webmodule die meer duidelijkheid geeft of werk binnen of buiten een dienstbetrekking kan worden gedaan en of er loonheffing moet worden afgedragen. De webmodule geeft waar mogelijk zekerheid, mits deze naar waarheid is ingevuld. Deze module komt eerst als pilot. Deze start naar verwachting 11 januari 2020 en loopt zes maanden. In de pilotfase is de webmodule bedoeld als voorlichtingsinstrument, zodat opdrachtgevers en zzp’ers zich kunnen voorbereiden. De deelname is vrijwillig en de webmodule kan anoniem worden ingevuld.
Na evaluatie is er weer handhaving
In de zomer van 2021 wordt geëvalueerd of de webmodule als instrument behulpzaam is en wordt er besloten over de eventuele definitieve inzet van de webmodule. Hierbij wordt ook gekeken naar de mogelijkheden voor handhaving, misbruikrisico’s en naar de gevolgen voor de uitvoeringsinstanties.
Na afloop van de pilot beslist het kabinet op welk moment de handhaving (gefaseerd) wordt opgestart, op z’n vroegst is dat 1 oktober 2021. In de tussentijd kunnen de Belastingdienst en de Inspectie SZW wel aanwijzingen geven. Bij het niet opvolgen van deze aanwijzingen, of als er sprake is van kwaadwillendheid, handhaaft de Belastingdienst wel.
Breed maatschappelijk gesprek
Het kabinet wil het komend half jaar een breed maatschappelijk gesprek voeren over de wijze waarop we nu werken, welke klussen wel en niet door een zelfstandige zouden moeten worden gedaan en over mogelijke knelpunten in de regelgeving. Dit gesprek zou eerder dit jaar plaatsvinden maar is door de coronacrisis stil komen te liggen en wordt vanaf januari 2021 weer opgepakt.