Hybride werken is nu zo normaal geworden voor werknemers, dat werkgevers het gewoon maar accepteren. Het is soms wel lastig dat kantoordagen nu voornamelijk op dinsdag en donderdag vallen, maar daarop sturen heeft niet zoveel zin. Maar later op kantoor komen om de spits te mijden, vinden werkgevers echt geen goed idee. Daarbij gaat een spitsheffing in het OV zeker niet helpen. Om een duurzaam mobiliteitsbeleid te realiseren, moet worden gekeken naar een combinatie van maatregelen die aansluiten bij de behoeften van werkgevers en werknemers.
Wanneer de politieke discussie zich richt op de mogelijkheid van een spitsheffing in het openbaar vervoer, blijkt uit recent onderzoek door de werkgeversvereniging AWVN dat zo'n maatregel niet het gehoopte effect zal hebben. De intentie achter de spitsheffing is de drukte tijdens piekuren in treinen te verminderen, maar de werkelijke impact op het mobiliteitsbeleid van werkgevers is twijfelachtig.
Meerdere vergoedingen faciliteren
Ondanks hun bedenkingen over de spitsheffing, zijn werkgevers best bereidheid om te werken aan een betere spreiding van verkeersbewegingen. Maar dan moet de overheid wel een handje helpen, door fiscale regels voor vergoedingen ruimer te maken. De belangrijkste wens is dan om thuiswerk- en reiskostenvergoedingen op dezelfde dag toe te staan, want dat is nu niet fiscaal vriendelijk mogelijk. Verder vragen de werkgevers om een specifieke vrijstelling voor fietsgebruik in te voeren.
Werknemers werken graag op dinsdag en donderdag thuis, omdat dit beter aansluit bij ingesleten alledaagse (maatschappelijke) patronen. Later naar kantoor gaan en later weer naar huis reizen om de spits te vermijden, is nu bijzonder lastig omdat bijvoorbeeld de kinderopvang daar niet bij aansluit. Het aanpassen van de openingstijden van kinderopvangfaciliteiten zou daarom al een grote stap zijn om werknemers meer flexibiliteit in hun werktijden te bieden.
Kernpunten uit het AWVN-onderzoek over hybride werken en mobiliteit |
Weinig animo voor aanpassing: Ondanks de mogelijke invoering van een spitsheffing, geeft driekwart van de ondervraagde werkgevers aan geen maatregelen te nemen om medewerkers de spits te laten mijden. De vrees is dat treinen evengoed vol blijven, maar de kosten voor OV-gebruik stijgen. |
Hybride werken is genormaliseerd: Het is nu gebruikelijk voor veel werknemers om een deel van hun werk thuis uit te voeren. Hierdoor is er een piek in kantoorbezetting op dinsdagen en donderdagen, terwijl woensdagen en vrijdagen rustiger zijn. |
Praktische bezwaren: Veel werkgevers hebben werknemers meer flexibiliteit gegeven met betrekking tot hun werktijden. Dit is in het licht van hybride werken essentieel gebleken. De invoering van een spitsheffing kan deze vrijheid beperken. |
Beperkte verschuiving van werktijden: De thuissituatie van werknemers, zoals de tijden waarop scholen en kinderopvang open zijn, maakt het lastig om op andere tijden te reizen. Daarnaast is maar een beperkt deel van het werk geschikt om op afwijkende dagen of tijden uit te voeren. |
Verhoogd autogebruik: Een onbedoeld gevolg kan zijn dat meer werknemers met de auto naar het werk gaan, wat indruist tegen de klimaatdoelstellingen en kan leiden tot een toename van de filedruk. |