Nu veel mensen weer vanuit huis werken, is extra aandacht voor het welzijn van de thuiswerkers noodzakelijk. Managers moeten hun sturing aanpassen en HR moet bewuster omgaan met beleidsinstrumenten. Want niet alle werknemers presteren even goed vanuit huis. Sommigen worden er zelfs heel erg ongelukkig van. In de afgelopen tijd probeerden onderzoekers de gevolgen van thuiswerken in kaart te brengen. Hier ziet u welke zes lessen ze met ons delen.
Nederland is bezig met het “grootste thuiswerkexperiment ooit”. Dit stelt SER-voorzitter Mariëtte Hamer over de grootste gedwongen werkplekverhuizing van kantoor naar huis in de afgelopen maanden. Zij nam het initiatief voor de Denktank Coronacrisis.
Zes lessen over thuiswerken
De denktank adviseert de regering om thuiswerken in deeltijd te faciliteren en te onderzoeken wat daarvoor nodig is. De eerste onderzoeken over hoe werknemers thuiswerken beleven, hebben inmiddels resultaten opgeleverd. Hieronder geeft Personeelsnet een samenvatting van de zes lessen die onderzoekers hebben geleerd over thuiswerken in coronatijd.
1. Een kleine groep vindt thuiswerken verschrikkelijk |
De manier waarop medewerkers het thuiswerken beleven, verschilt sterk. Aan het begin van de eerste lockdown waren veel mensen positief, maar nu beleeft maximaal een vijfde van de werknemers dat heel anders. Het is een minderheid die extreem negatief is over thuiswerken. |
2. Gebrek aan contact heeft invloed op prestaties |
Als iedereen thuis werkt, moeten we feedback veel bewuster organiseren. Mensen zijn sociale wezens en missen het (informele) contact met collega’s op de werkplek. Aandacht, aanmerkingen en waardering van managers en collega’s zijn belangrijk voor goede prestaties. Zo kunnen jonge werknemers bijvoorbeeld niet meer zo eenvoudig leren van hun ervaren collega’s. Organisaties moeten daar dus tijd voor inruimen nu iedereen vanuit huis werkt. Daarbij moet in het bijzonder worden gelet op mensen die alleen wonen of thuis een lastige situatie hebben. De mentale en fysieke last van urenlang achter een scherm werken, moeten we niet onderschatten. |
3. De woonsituatie kan het werk in de weg zitten |
Het lijkt logisch dat de balans tussen werk en privé verbetert, omdat we niet meer in de file hoeven te staan of met de trein hoeven te reizen naar het werk. Werknemers signaleren zelf ook wel verbeterde concentratie, maar dat blijkt vooral te gelden als er geen schoolgaande kinderen in huis aanwezig zijn. Wanneer ouders ook nog thuisonderwijs moeten geven omdat de kinderen niet naar school gaan, slaat de balans tussen werk en privé weer negatief uit. Daarnaast lijden werknemers soms aan (zelfopgelegde) druk om thuis minstens zo productief te zijn als op kantoor. Dat kan extra stress opleveren als de arbeidscondities thuis niet optimaal zijn. |
4. Te lang thuiswerken niet goed voor de gezondheid |
Nadeel van thuiswerken is dat de werkplek meestal niet aan de Arbonormen voldoet. Al snel werden problemen gerapporteerd van werknemers met rugklachten of pijn in hun nek en armen. Daarbij blijven mensen thuis vaak te lang achter hun scherm zitten en nemen ze te weinig pauzes. De vraag is hoe gezondheidsklachten zich op de langere termijn ontwikkelen. Omdat werknemers thuis werken, is het moeilijk te beoordelen hoe het écht met ze gaat. Want de combinatie van fysieke klachten, thuiszitten, eenzaamheid, stress en weinig beweging kan tot grote problemen leiden, bijvoorbeeld hart- en vaatziekten. Werknemers zullen daarom zelf op tijd contact moeten zoeken met de bedrijfsarts. |
5. Anders managen, bewuster HR-beleid |
Mensen met een extravert karakter die gewetensvol zijn, hebben altijd al een voordeel en dat geldt ook in deze situatie. Introverte mensen die moeite hebben met zelfsturing, kunnen thuiswerken niet zo goed aan. Managers zouden dus rekening daar rekening mee moeten houden, zodat ze weten wat elke medewerker nodig heeft. Maar voor managers is het niet makkelijk om verschil in sturing toe te passen bij verschillende mensen. Leidinggeven op afstand vraagt om een nieuwe stijl van leidinggeven, een bewuster HR-beleid en aandacht voor de juiste taakverdeling binnen een team. |
6. Meeste mensen houden ook van kantoor |
Toen we weer voorzichtig naar kantoor mochten, waren vooral jonge mensen erg blij. De helft wil zich daar beter concentreren, de andere helft komt voor sociale interactie. Maar vooral de combinatie van kantoor én thuiswerken vinden mensen erg aantrekkelijk. Maar of dat kan, verschilt natuurlijk per sector. Het lijkt er nu op, dat mensen graag één tot twee dagen op kantoor willen zijn, naast het thuiswerken. Maar het is nog te vroeg om dan maar kantoorruimte op te zeggen of cao’s te wijzigen. Want als de coronacrisis ooit voorbij is, kan die behoefte weer heel anders liggen. |