Het Nieuwe Werken belooft werkgevers een hogere arbeidsproductiviteit. Maar klopt deze belofte wel en waarop is deze gebaseerd?

Er zijn veel definities in omloop van Het Nieuwe Werken. De kern is dat werknemers zelf kiezen waar en wanneer ze werken. Maar wat levert dit eigenlijk op?

Harde cijfers?
Wie vraagt wat Het Nieuwe Werken daadwerkelijk oplevert, krijgt altijd te horen dat – ondanks de noodzakelijke investeringen in ICT en werkplekken – werkgevers hiermee flink kunnen besparen op hun huisvestingskosten.
Maar Het Nieuwe Werken belooft werkgevers ook een hogere arbeidsproductiviteit. Als je zoekt naar getallen die deze claim onderbouwen, vind je echter vooral meningen en weinig productiecijfers.

En dat is niet zo gek, om we van veel kenniswerkers niet eens weten hoe hoog hun arbeidsproductiviteit is, of zelfs hoe we die zouden moeten meten. De meeste cijfers die beschikbaar zijn over de productiviteit van Het Nieuwe Werken, gaan dan ook vooral over de meningen die werknemers en werkgevers hierover hebben.
Op basis van wetenschap en de ervaringen uit de praktijk zet Personeelslog de belangrijkste argumenten op een rij die moeten onderbouwen dat Het Nieuwe Werken leidt tot een hogere arbeidsproductiviteit.

1. Minder werkonderbrekingen
Uit Amerikaans onderzoek van Karen Lister komt naar voren dat werknemers op kantoor te maken hebben met veel onderbrekingen: de praatjes bij het koffieapparaat, de roddels met collega’s, de lange lunches, de verjaardagstractaties. Lister gelooft dat werknemers een 27% hogere productiviteit hebben op de dagen dat zij thuis werken.

Volgens een ander onderzoek verspillen Amerikaanse werknemers twee werkuren per dag, waarbij de lunchtijd niet is meegerekend.

2. Efficiënter gebruik van tijd
Met Het Nieuwe Werken krijgen werknemers meer regie over hun eigen agenda om hun werkdag efficiënt in te delen. Bij Essent levert het @nders werken een productiviteitswinst op van 10 tot 15%.
“Niet klakkeloos elke dag in de auto (of OV) stappen naar kantoor, maar nadenken over waar en hoe je werkt. Thuis of op een andere locatie die wellicht dichter bij huis gelegen is, (video)conference calls in plaats van reizen naar een overleg, chatten met collega's in plaats van buurten bij het koffie-apparaat, om maar een paar zaken te noemen”, aldus Mirjam van Dijk van Essent.

Daarnaast zijn er werknemers die hun hoogste productiviteit niet halen in de reguliere kantoortijden. Er is in Nederland zelfs een organisatie (B-society) die opkomt voor de belangen van avondmensen. Het Nieuwe Werken maakt het voor hen mogelijk om te werken op de uren dat zij het meest productief zijn.

3. Hogere motivatie
Volgens een rapport van PwC leidt het Nieuwe Werken tot een hogere motivatie van medewerkers. “HNW geeft de werknemer meer controle over de keuze waar en wanneer te werken. Dit zorgt voor toename in het gevoel van vrijheid en de waargenomen autonomie van de werknemer. Afhankelijk van de wensen van de werknemer, kan dit tot hogere voldoening leiden en dus waarde voor de Nederlandse samenleving.”
Vaak wordt het vertrouwen dat medewerkers krijgen van het management genoemd als een belangrijke succesfactor. Mirjam van Dijk: “Ik geloof niet dat het geven van vertrouwen een rechtstreekse impact heeft op de productiviteit an sich, maar wel op de betrokkenheid van medewerkers. En dat heeft weer een positieve invloed op de kwaliteit van het werk.”

4. Minder verzuim
Werknemers die thuiswerken, verzuimen minder. Volgens onderzoek worden ze minder vaak ziek. Dit wordt verklaard doordat ze minder last van stress zouden hebben en bovendien meer kunnen sporten.
Daarnaast blijken zieke thuiswerkers vaker door te werken. “Misschien de meest belangrijke reden dat ze minder ziek zijn, is dat ze meer tevreden zijn met hun baan en daardoor minder snel een ziekte voorwenden”, vermoedt Lister.

Omdat Het Nieuwe Werken medewerkers in staat stelt hun tijd flexibel in te delen, verzuimen ze bovendien minder voor privé-afspraken, zoals leveranciers die langskomen, een bezoekje aan de tandarts of dokter.

5. Meer uren voor de baas
Daarnaast blijken HNW-ers meer uren voor hun werkgever te maken. Weliswaar leidt dat niet tot een hogere arbeidsproductiviteit per gewerkt uur, maar dit kan wel zeer profijtelijk zijn voor de werkgever.
Zo besparen medewerkers reistijd uit met Het Nieuwe Werken. Deze tijd blijken ze vaak aan hun werk te besteden.
Daarnaast blijken veel HNW-ers bovenop de bespaarde reistijd méér uren te werken. Waarom ze dat doen, is niet duidelijk. Is dit omdat ze meer tevreden zijn over hun werk? Of is dit omdat ze hun leidinggevende willen aantonen dat ze het vertrouwen waard zijn en hard doorwerken tijdens hun afwezigheid van kantoor?

Ook is er onderzoek waaruit blijkt dat medewerkers die flexibel kunnen werken een veel gunstiger werk-privé balans ervaren. Uit een onderzoek onder 25.000 IBM-werknemers kwam naar voren dat zij als ze thuis kunnen werken, pas na een werkweek van 57 uur het gevoel krijgen dat het werk een negatieve invloed heeft op hun privé-leven. Mensen die gewoon op kantoor werken, hebben dit al na een werkweek van 38 uur.

Creativiteit en innovatie
En zo hebben we vijf factoren gevonden die kunnen verklaren waarom Het Nieuwe Werken de productiviteit van medewerkers verhoogd. Maar daarmee weten we nog niet in welke mate de afzonderlijke factoren bijdragen aan de hogere productiviteit. Dat is interessant omdat bijvoorbeeld minder onderbrekingen en efficiënt omgaan met werktijd ook kunnen worden gerealiseerd zonder Het Nieuwe Werken in te voeren.

Ook bij bedrijven die Het Nieuwe Werken hebben ingevoerd, blijven ontmoetingen op kantoor, het sociale leven op het werk, belangrijk. Niet alleen voor de motivatie van werknemers, maar ook voor de noodzakelijke creativiteit en innovatie. Want juist deze zaken komen vooral tot stand in fysieke ontmoetingen van werknemers.

Doorsturen: