Arbeidskrapte blijft uitdaging, opnieuw meer vaste contracten

De arbeidsmarkt in Nederland blijft gespannen, ondanks een lichte afname van het aantal vacatures en werklozen in het tweede kwartaal van 2024. De recente cijfers van het CBS laten zien dat de krapte op de arbeidsmarkt nog steeds aanzienlijk is, met 108 vacatures per 100 werklozen. Hoewel dit een daling is ten opzichte van eerdere kwartalen, blijft het lastig om voldoende gekwalificeerde mensen te vinden voor werkgevers. Om kandidaten te binden, verstrekken zij daarom opnieuw meer vaste contracten.

Hoewel de meest recente cijfers van het CBS een lichte afname laten zien in zowel het aantal vacatures als het aantal werklozen, blijft de spanning op de arbeidsmarkt hoog. Voor werkgevers betekent dit dat de strijd om talent voortduurt en dat strategisch HR-beleid essentieel is om in deze krappe arbeidsmarkt succesvol te zijn. De focus van HR-adviseurs moet dan ook gericht zijn op zowel het aantrekken als het behouden van personeel, met een nadruk op langdurige oplossingen die passen bij de veranderende arbeidsmarkt.

Meer vaste banen, minder flex
Bijna iedereen die kan en wil werken, werkt nu ook in Nederland. Van de 9,8 miljoen mensen met betaald werk in het tweede kwartaal van 2024, hadden 5,5 miljoen werknemers een vaste arbeidsrelatie, 26 duizend meer dan een kwartaal eerder. Het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie stijgt al vrijwel voortdurend vanaf het vierde kwartaal van 2015. Tegelijkertijd nam ook het aantal zzp’ers weer toe met 14 duizend en kwam uit op 1,6 miljoen.

Opvallend is de daling van het aantal banen in de uitzendsector, met 8 duizend minder in het tweede kwartaal. Ruim een kwart van de werknemers (28%) had in het eerste kwartaal van 2024 een flexibele arbeidsrelatie, wat neerkomt op 2,7 miljoen mensen. Dit is een daling van 30.000 ten opzichte van een jaar eerder. De groep mensen met tijdelijk werk, die uitzicht hebben op vast, nam juist toe.

Dalende werkloosheid, maar nauwelijks verlichting
De werkloosheid daalde in het tweede kwartaal met 3 duizend personen, wat een bescheiden verbetering is. Het werkloosheidspercentage komt hiermee op 3,6%, iets lager dan in het voorgaande kwartaal. Deze afname is echter niet voldoende om de krapte op de arbeidsmarkt significant te verlichten. Het aantal banen bleef stijgen, met een toename van 22.000 banen, wat de totale werkgelegenheid op 11,6 miljoen brengt. Dit geeft aan dat de vraag naar arbeid onverminderd hoog blijft, terwijl het aanbod beperkt is.

De krapte is niet gelijkmatig verdeeld over alle sectoren. Bij de handel, zorg en zakelijke dienstverlening zijn de meeste vacatures, bij elkaar opgeteld samen goed voor de helft van alle oningevulde vacatures in Nederland. De bouwsector blijft met een vacaturegraad van 74 per 1.000 banen de sector met de hoogste arbeidskrapte, terwijl het onderwijs met 23 vacatures per 1.000 banen het laagste aantal heeft. De verschillen tussen sectoren zijn een indicatie van waar de grootste knelpunten op de arbeidsmarkt liggen.

Gevolgen voor werkgevers en HR
Voor werkgevers en HR-professionals betekent de blijvende arbeidskrapte dat het aantrekkelijker maken van de werkomgeving en arbeidsvoorwaarden cruciaal blijft om talent aan te trekken en te behouden. De lichte afname van het aantal vacatures biedt enige verlichting, maar de structurele uitdagingen blijven bestaan. Investeren in opleidingsmogelijkheden, het verhogen van de aantrekkelijkheid van sectoren met hoge krapte, en het verkennen van nieuwe bronnen van arbeidsaanbod, zoals zij-instromers en internationale werknemers, zijn strategieën die steeds relevanter worden.

Daarnaast is er een toenemende noodzaak om aandacht te besteden aan het welzijn en de ontwikkeling van het huidige personeel. In een krappe arbeidsmarkt is het behouden van personeel minstens zo belangrijk als het aantrekken van nieuw talent. HR-beleid moet daarom meer dan ooit gericht zijn op het creëren van een werkomgeving waar werknemers zich gewaardeerd voelen en kansen krijgen om zich te ontwikkelen.

SOLIDE PERSONEELSBELEID: Zorg voor samenhang en verbeter uw HR-beleid

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 465 exclusieve vakartikelen en 302 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?