Peter Oomen over de ongeschiktheid van zelfmoord om jezelf gelukkiger te maken in werk en leven.

Peter Oomen schrijft tweemaandelijks in deze column over organisaties en HRM in de vorm van een persoonlijk verhaal. Hij doet dit geïnspireerd door zijn cliënten. De persoonlijke verhalen zijn fictief en niet herleidbaar tot personen.

Peter Oomen is psycholoog en organisatie-adviseur.

Zelfmoord helpt niet
Klaas slaat zijn boek dicht en herhaalt de laatste regel: “Als je jezelf vaak ongelukkig voelt, heeft zelfmoord geen zin, want door zelfmoord ga je je niet gelukkiger voelen”. Hij stapt uit de trein en snelt naar zijn werkplek, een kwartiertje doorstappen.

Klaas voelt zich vaak ongelukkig. Op de afdeling Beroep en bezwaar handelt hij al jaren standaard bezwaarschriften af. Gisteren heeft zijn chef hem verteld dat de afdeling efficiënter moet gaan werken. Hij hoorde dat hij niet langer zijn vertrouwde werkwijze kan blijven handhaven. Ze hadden hem altijd een beetje uit de wind gehouden en hij zichzelf ook. Het telefonische contact met de cliënten ging nog wel maar klanten in levenden lijve spreken, aan de balie beneden, dat weigerde hij categorisch. Bovendien had hij een grondige hekel aan computers.

In de afgelopen 15 jaar had hij zijn werk eigenlijk nooit leuk gevonden. Net zoals school nooit leuk meer was, na die keer dat de meester de klas in twee groepen verdeelde: kansrijk en kansloos. Hij zat in de laatste. Hij was eraan gaan wennen dat niemand zich voor hem interesseerde, schepte er soms zelfs genoegen in. Met grapjes werd hij geaccepteerd en hield hij mensen op afstand. Na het bewuste gesprek met zijn chef had hij besloten toch vast te houden aan zijn huidige manier van werken omdat cliënten en computers hem teveel stress opleverden. Bij een cliënt begon hij laatst nog hevig te transpireren en voor het beeldscherm holden de gedachten door zijn hoofd. Geen enkele kon hij vasthouden.

Hij is bijzonder
De loopbaanconsulent had met de chef besloten om Klaas eens grondig te laten onderzoeken: misschien was zijn IQ te laag of leed hij aan een neurologische stoornis. Zou er iets zijn met zijn persoonlijkheid, of zou hij werk elders kunnen vinden?

Klaas wilde werken, dus was hij akkoord gegaan met het onderzoek. Hevig transpirerend stapte hij bij de psycholoog binnen, maar hield het hoofd koel. “Geen woord teveel”, zo had hij zich voorgenomen. Na 6 uur tests, vragenlijsten, gesprekken en simulaties, was hij moe maar voldaan: zijn taalinzicht en zijn werktempo lagen ruim boven het vereiste niveau en zijn levens- en loopbaanverhaal had hij voor het eerst sinds jaren aan iemand verteld. Hij snapte nu beter hoe en waarom zijn angsten opspeelden.

Zijn belangstelling voor de kunsten, archieven en geschiedenis, had hij altijd een beetje weggedrukt, zo bekende hij. Klaas was de eerste om zijn ambities eigenhandig te ridiculiseren. Maar nu u deed voor het eerst eens goed zijn verhaal.

Nu of nooit
Hij wacht voor een rood stoplicht. Klaas denkt eraan dat ie morgen een vervolggesprek met zijn chef heeft. Die heeft het rapport ook gelezen. Zal hij hem zeggen dat ie wel een avondopleiding documentaire informatievoorziening zou willen volgen maar dat hij computers nog steeds verre van zich wil houden. Of dat hij best wil gaan solliciteren bij een museum voor een functie als suppoost of in de kelders tussen die prachtige Kunstwerken? Of werken ze me er hier dan uit? Klaas wist het niet. Eenmaal op zijn werk belde hij met de psycholoog die nog zo onder de indruk was van zijn belezenheid. ‘ Wat moet ik morgen zeggen’?

‘Welke van de twee spreekt je het meeste aan? Het museum of de archieven?’ Werken bij een museum, zei hij. ‘Blijven of veranderen, zullen je geen van beide gelukkig maken’, was het antwoord, ‘je lot in handen van anderen leggen wel. En vergeet niet te vragen om een terugkeergarantie, die heb je wel verdiend na 15 jaar trouwe dienst.’ Klaas vertelde de psycholoog nog over het boek dat hij in de trein had zitten lezen . ‘Zelfmoord is natuurlijk ook nog een optie’, zei de psycholoog monter, ‘ maar dan wel met een terugkeergarantie natuurlijk.’


Voor meer informatie over Peter Oomen, kunt u op de link onder dit artikel klikken.