‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’. Dit hebben de coalitiepartijen van het nieuwe kabinet Rutte IV gekozen als motto. HR-professionals moeten er rekening mee houden dat het nieuwe kabinet de arbeidsmarkt gaat hervormen om werkenden meer zekerheid te bieden. Oproepcontracten worden aan banden gelegd en het minimumloon gaat stap-voor-stap omhoog. Zelfstandigen moeten zich verplicht verzekeren en ouders krijgen een hogere uitkering voor betaald ouderschapsverlof. Personeelsnet zet hier de belangrijkste punten in het coalitieakkoord voor HR-professionals op een rij.

Met het coalitieakkoord van VVD, D66, CDA en CU willen de partijen grote thema’s aanpakken, zoals klimaatverandering, de stikstofcrisis, de woningnood en de gezondheidszorg. Daarnaast komt er ook aandacht voor kansengelijkheid en het verbeteren van de bestaanszekerheid, bijvoorbeeld door de aanpak van armoede en schulden.

Verder gaat het kabinet de belasting op arbeid verlagen en belooft het ‘onevenwichtigheden op de arbeidsmarkt’ aan te pakken. Nederland moet welvarend blijven door investeringen in beter onderwijs, meer innovatie en een goed vestigingsklimaat voor ondernemers en bedrijven.

De uitvoering van de plannen vergt meer dan één kabinetsperiode en kan alleen met samenwerking door de politiek met lokale overheden, sociale partners (vakbonden en werkgevers) en uitvoeringsorganisaties.

Grote hervormingen op de arbeidsmarkt

• De coalitie constateert dat de kloof op de arbeidsmarkt is toegenomen: ruim een kwart van de Nederlandse bevolking  is (financieel) kwetsbaar. Daarnaast verandert de aard van ons werk door digitalisering, robotisering en globalisering. Dat maakt de  toekomst onvoorspelbaar, maar biedt tegelijkertijd ook kansen, denkt de coalitie.
  
  
• De coalitiepartners willen daarom grote hervormingen in de arbeidsmarkt doorvoeren, die de bestaanszekerheid van lage- en midden inkomens versterken en de lasten verlagen. Het nieuwe kabinet leunt voor de inrichting van de arbeidsmarkt op de bevindingen van de Commissie-Borstlap en het SER-advies over de arbeidsmarkt.
  
  
• Werken moeten lonen en werkgeverschap en ondernemerschap moeten aantrekkelijk blijven. Verder moet het welzijn van werkenden stijgen en wil de coalitie personeelstekorten in vitale sectoren oplossen.
  
  
• In totaal steekt de coalitie 500 miljoen euro per jaar in het hervormen van de arbeidsmarkt, re-integratie en het aanpakken van armoede en schulden.
  
  
• Verder trekt het kabinet 300 miljoen per jaar uit voor lastenverlichting van het mkb via loondoorbetaling bij ziekte.
  
  
• Opnieuw wil de coalitie de verschillen tussen vast en flex verkleinen. Nu zijn te veel mensen in Nederland afhankelijk van tijdelijke contracten. Daarom worden oproep-, uitzend- en tijdelijke arbeidscontracten ‘beter gereguleerd’.
  
  
• In overleg met de sociale partners, worden plannen uitgewerkt voor een budgettair neutrale deeltijd-WW, met oog voor uitvoerbaarheid en betaalbaarheid.

Belasting en inkomen

• Het nieuwe kabinet wil het ingewikkelde toeslagenstelsel afschaffen, zodat mensen niet meer verdwalen in ingewikkelde regelingen of te maken krijgen met hoge terugvorderingen.
  
  
• Het belastingstelsel moet eenvoudiger worden. Dat is ingewikkeld, maar de coalitie wil daarvoor de eerste stappen gaan zetten.
  
  
• Er komt een minimumuurloon op basis van de 36-urige werkweek. Bovendien gaat het minimumloon stapsgewijs met 7,5% omhoog. Daarbij blijft de koppeling met de uitkeringen in stand, maar de AOW stijgt niet automatisch mee.  Voor ouderen komt er wel een hogere ouderenkorting.
  
  
• De coalitie gaat door met de uitvoering van het pensioenakkoord.
  
  
• De huurtoeslag gaat op de schop en de maximale huurgrens wordt afgeschaft. In plaats daarvan komen er normhuren op basis van inkomen. Iedereen moet deze hervorming kunnen dragen, met name de laagste inkomens.
  
  
• Er komt een lastenverlichting van 3 miljard euro, vooral voor lage- en middeninkomens, werkenden en gezinnen. De koopkracht moet voor alle groepen gemiddeld vooruit gaan.

Helderheid voor zelfstandigen

• Echte zelfstandigen worden ondersteund en ondernemerschap wordt gestimuleerd. De verdere ontwikkeling van de bestaande webmodule moet bijdragen aan zekerheid vooraf voor zzp’ers over de aard van de arbeidsrelatie.
  
  
• Schijnzelfstandigheid wordt tegengegaan door betere handhaving als er een vermoeden is van werknemerschap.
  
  
• Er komt een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle zelfstandigen, die oneerlijke concurrentie en te grote inkomensrisico’s voor individuen moet voorkomen.
  
  
• De zelfstandigenaftrek wordt vanaf 2023 met stappen van 650 euro teruggebracht tot 1200 euro in 2030. Zelfstandigen worden gedurende de kabinetsperiode gecompenseerd via de verhoging van de arbeidskorting.

Werkgelegenheid bevorderen

• Samen met sociale partners, gemeenten en het UWV, wil het kabinet meer mensen naar werk begeleiden. Dat geldt ook voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Daarvoor wordt het aantal beschutte werkplekken uitgebreid.
  
  
• Het kabinet zet meer in op de overgang van werk-naar-werk en van uitkering-naar-werk. Onderdeel hiervan zijn instrumenten voor om- en bijscholing die de overstap naar tekortberoepen ondersteunen.
  
  
• Er komt permanente scholing via leerrechten. In overleg met sociale partners wordt de beëindiging van de arbeidsovereenkomst via een van-werk-naar-werk-route nader uitgewerkt.
  
  

Ziekte en Re-integratie

• De arbeidsparticipatie en positie van arbeidsongeschikten moet verbeteren. De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) wordt hervormd met oog voor uitvoerbaarheid, betaalbaarheid en uitlegbaarheid.
  
  
• Bij ziekte is de inzet gericht op herstel en terugkeer van de werknemer. Om de loondoorbetaling bij ziekte te verbeteren, richt de re-integratie zich in het tweede jaar in principe op het tweede spoor, waarbij de instroom in de WIA zoveel mogelijk wordt beperkt.
  
  
• De bijverdiengrenzen in de Participatiewet worden ruimer. Gemeenten moeten mensen die langdurig in de bijstand zitten actief benaderen, ondersteunen en stimuleren naar werk met oog voor ieders talenten.
  
  
• De kostendelersnorm wordt aangepast, zodat inwonende jongvolwassenen tot 27 jaar niet langer meetellen als kostendeler voor de uitkering van huisgenoten.

Arbeid en zorg, emancipatie

• Het wordt aantrekkelijker voor ouders om werk en zorg te combineren doordat de vergoeding van de kinderopvang in stappen omhoog gaat tot 95% voor werkende ouders voor kinderen tot 12 jaar. De toeslag wordt straks direct uitgekeerd aan kinderopvanginstellingen zodat ouders niet meer worden geconfronteerd met grote terugvorderingen. Op termijn wil het kabinet 100% gaan vergoeden.
  
  
• Het betaald ouderschapsverlof gaat op termijn naar 70%
  
  
• Het kabinet gaat zwangerschapsdiscriminatie bestrijden en beter controleren op loonverschillen. Verder stimuleert de coalitie arbeidsparticipatie, meer uren of dagen werken in de week en een evenredige vertegenwoordiging van vrouwen in leidinggevende posities.
  
  
• Nog te vaak krijgen Nederlanders minder kansen of worden zij uitgesloten op grond van afkomst, geslacht, kleur, ras, leeftijd, geloof, seksuele geaardheid of beperking. Daarom wil de coalitie een actief emancipatie- en antidiscriminatiebeleid voeren.
  
  
• Er komt een meldplicht voor discriminerende verzoeken aan makelaars, verhuurders, uitzendbureaus en vastgoedbemiddelaars. Organisaties die zich schuldig maken aan discriminatie kunnen uitgesloten worden van overheidssubsidies.
  
  
• Bij de gunning van opdrachten gaat de overheid aan de slag met de mogelijkheden van anoniem solliciteren en ‘open hiring’.

Sterker (beroeps-)onderwijs

• Praktijkonderwijs wordt een volwaardige onderwijssoort.
  
  
• Het aanbod van arbeidsmarktrelevante beroepsopleidingen in techniek, havo en kleinschalig vakonderwijs wordt versterkt. Ook blijft het aanbod van mbo-opleidingen dichtbij huis zo groot mogelijk.
  
  
• Een pact tussen overheid, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven moet ervoor zorgen dat elke mbo-student een stageplek en een passende vergoeding krijgt. Daarbij komt er bijzondere aandacht voor het tegengaan van stagediscriminatie.
  
  
• Roc’s worden regionale opleidingscentra waarin ook volwassenen een leven lang leren.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen: