Ondanks oproepen van politiek en vakbonden, stijgen de lonen maar nauwelijks. Dat komt enerzijds door technische vernieuwingen en de globalisering, maar in Nederland speelt ook de bijzonder flexibele arbeidsmarkt mee. Want door de groei van de flexibele schil met flexwerkers en zzp’ers, blijven de lonen in ons land op een laag niveau. Bedrijven zijn dik tevreden, want hun winsten worden daardoor steeds groter.

Dat blijkt uit een analyse van gegevens van acht Nederlandse bedrijfstakken over de periode 1996-2015 door De Nederlandsche Bank (DNB).

Bedrijven verdienen meer door flexwerk
De analyse van DNB beschrijft de ontwikkeling van de arbeidsinkomensquote (AIQ). Dat is het deel van de verdiensten dat naar de beloning van werknemers en zelfstandigen gaat.

De Nederlandsche Bank berekende dat de AIQ in ons land door het vele flexwerk met ongeveer 3,6% is gedaald. Omgerekend is er hierdoor zo’n 10 miljard euro niet bij de werkenden in Nederland terecht gekomen. De verdiensten voor bedrijven worden hierdoor juist groter.

Overheid jaagt flexwerk verder aan
Flexwerkers hebben een zwakkere onderhandelingspositie door het beleid van de overheid. Zo zijn de ontslagkosten van werknemers met een vast dienstverband hoger dan dat van mensen in de flexibele schil. De baanzekerheid van werkenden in de flexibele schil is daardoor lager, waardoor ze minder sterk staan in onderhandelingen over hun beloning.

Daarnaast zijn flexwerkers minder vaak lid van een vakbond. Tussen 1995 en 2011 was gemiddeld 10% van de werknemers met een flexibel dienstverband aangesloten bij een vakbond, terwijl dit percentage ruim twee keer zo hoog lag voor werknemers met een vast dienstverband (24%).

Vast personeel merkt concurrentie van flexwerkers
De groei van de flexibele schil ondermijnt ook de onderhandelingspositie van mensen met een vast dienstverband.

Deze groep moet immers concurreren met werkenden in de flexibele schil, die over het algemeen goedkoper zijn en makkelijker zijn te ontslaan als gevolg van juridische en fiscale verschillen. Zo heeft het Ministerie van Financiën becijferd dat zzp’ers met een minimumloon tot wel 40% goedkoper zijn dan werknemers.

FNV wil meer veel meer vaste banen
FNV-voorzitter Han Busker ziet het gelijk van de vakbond bevestigt door dit onderzoek. De vakbond benadrukt al jaren dat het inkomen van werkenden in Nederland achterblijft door de ‘doorgeslagen flexibilisering’. De bond wil daarom ‘meer vaste banen, duurdere flex voor werkgevers en fatsoenlijke tarieven voor echte zelfstandigen.’

Volgens Busker is de oproep voor hogere lonen, die premier Mark Rutte eerder deed, ‘een begin.’ Maar dit kabinet wil het vaste contract minder vast wil maken en daardoor ‘wordt de positie van de werknemers juist verzwakt’. Om de ‘doorgeslagen flexibilisering aan te pakken, is een fundamentele verandering van het arbeidsmarktbeleid nodig’, vindt de FNV.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen: