Homo- en vrouwenemancipatie is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van mensen, bedrijven en instellingen, stelt het kabinet Rutte, dat de `eigen kracht en het talent van mensen` wil aanspreken.

Vrouwen en mannen moeten een gelijkwaardige bijdrage leveren op de arbeidsmarkt. Dat staat in de hoofdlijnenbrief voor het emancipatiebeleid van minister Van Bijsterveldt van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Het kabinet legt een sterker accent op homo-emancipatie en verhoogt het budget hiervoor van 3,5 naar 5,5 miljoen euro per jaar.

Talent van vrouwen onmisbaar
Het talent van vrouwen op de arbeidsmarkt is onmisbaar, vindt het kabinet. Hoewel de arbeidsdeelname van vrouwen een positieve ontwikkeling laat zien, zijn er nog te veel vrouwen die niet of in (kleine) deeltijdbanen werken. Het kabinet wil hier verandering in brengen en toegroeien naar een tweeverdienersamenleving waarin vrouwen en mannen een gelijkwaardige bijdrage leveren op de arbeidsmarkt.

Ter stimulans wordt de inkomensondersteuning voor niet-werkende vrouwen afgeschaft en worden alleenstaande moeders in de bijstand verplicht een opleiding te volgen of werk te zoeken. Daarnaast zal het kabinet flexibel werken stimuleren.

Bedrijven moeten zelf afspraken maken
De ministeries van OCW en ELI steunen het charter Talent naar de Top om het aantal vrouwen aan de top te verhogen. Bedrijven maken hierbij zelf afspraken over streefcijfers voor het aantal vrouwen aan de top. Op dit moment hebben 170 bedrijven met ruim 700.000 werknemers zich aangesloten. Het kabinet wil dit aantal vergroten.

Het programma ‘Eigen Kracht’ richt zich op de scholing en arbeidsdeelname van laagopgeleide vrouwen. Medio 2011 verschijnt een actieplan gericht op laaggeletterde vrouwen. Ook gaat het kabinet investeren om laagopgeleide vrouwen zonder baan en uitkering aan de slag te krijgen. De minister van OCW gaat samen met lokale partners en WomenInc de eigen kracht van deze vrouwen benutten om hun motivatie en ambitie voor opleiding en werk te vergroten.

Emancipatie verantwoordelijkheid van mensen en bedrijven
Het kabinet wil de emancipatie van lesbische vrouwen, homoseksuelen, transgenders en biseksuelen (LHTB), meisjes en vrouwen bevorderen. De gelijkheid voor de wet en de gelijkwaardigheid van homoseksuelen en heteroseksuelen, en van vrouwen en mannen dient vanzelfsprekend te zijn.

Het kabinet ziet homo- en vrouwenemancipatie primair als verantwoordelijkheid van mensen, bedrijven en instellingen zelf en wil de eigen kracht en het talent van mensen aanspreken. Het kabinet gaat daarom initiatieven uit de samenleving aanjagen.

Kinderen geboren in een huwelijk tussen twee vrouwen hoeven niet meer door de meemoeder te worden geadopteerd. Een wetsvoorstel om dit mogelijk te maken wordt rond de zomer ingediend. In Caribisch Nederland (Bonaire, St. Eustatius en Saba) wordt het uiterlijk 10 oktober 2012 mogelijk voor paren van gelijk geslacht om te trouwen.

Verder gaat het kabinet verschillende acties inzetten om geweld te voorkomen, de weerbaarheid van jongeren te vergroten en de sociale acceptatie van homoseksualiteit te bevorderen. Geweld met een discriminatoir motief wordt zwaarder bestraft. Per 1 juni gaat de eis bij ingrijpende delicten omhoog van +50% naar +100%. Daarmee laat het kabinet blijken discriminatie – op welke grond dan ook – onacceptabel te vinden.

Gay-Straight Allianties
Om jongeren te bereiken start een campagne waarbij jongerennetwerken en sociale media actief worden ingezet. De aftrap van de campagne wordt gegeven tijdens de Canal Parade 2011, waar OCW namens het kabinet zal meevaren.

De OCW-boot zal ook in het teken staan van de ‘Gay-Straight Allianties’ (GSA). Bestaande GSA in onder meer het onderwijs en de sport worden voortgezet, maar er worden ook nieuwe allianties opgericht. Het kabinet streeft naar een Turkse, Marokkaanse, Antilliaanse en christelijke GSA.

Vrouwenorganisaties gelijkwaardige partner
De Nederlandse Vrouwen Raad (NVR) ondersteunt de constatering van de minister dat een cultuurverandering nodig is om tot emancipatie in de praktijk te komen. Het veranderen van beeldvorming en het doorbreken van taboes en van sociale normen en waarden, vragen een langdurige inzet en een procesmatige aanpak. Achterbanorganisaties, vooral vrouwenorganisaties, hebben hierin een centrale rol en een lange staat van dienst.

Ook de NVR onderkent het belang van arbeidsparticipatie om economische zelfstandigheid en empowerment van vrouwen te realiseren, maar waarschuwt voor een eenzijdige inzet op arbeidsparticipatie. Dat zal het proces eerder vertragen dan versnellen. Ook doet dit geen recht aan de door de minister genoemde keuzevrijheid als parameter voor emancipatie. Actief burgerschap is meer dan arbeidsparticipatie alleen. Maatschappelijke inzet van burgers vormt een belangrijke basis voor sociale cohesie en voor een veilige leefomgeving, waarin burgers optimaal kunnen functioneren en jonge mensen zich tot verantwoordelijke burgers ontwikkelen.

De NVR gaat graag met de minister om de tafel over maatschappelijke participatie als basis voor het bevorderen van vrije keuze voor vrouwen om met een gerust hart een grotere arbeidsinzet te plegen.

COC positief over intensivering homobeleid
COC Nederland is positief over de intensivering van het emancipatiebeleid van minister Van Bijsterveldt. Ook is de belangenorganisatie tevreden met de prioriteit die het kabinet geeft aan het verbeteren van de veiligheid van lesbische vrouwen, homomannen, biseksuelen en transgenders.

Het COC is wel bezorgd dat de emancipatienota geen voorstel bevat om voorlichting over homoseksualiteit verplicht te stellen op elke school, zoals de Tweede Kamer al sinds 2009 vraagt. Ook zijn er geen voornemens om de enkele-feitconstructie af te schaffen, het wetsartikel waarmee openlijk homoseksuele leerlingen en docenten van religieuze scholen gestuurd kunnen worden. Verder rept de nota met geen woord over weigerambtenaren.

Het COC is wel zeer te spreken over de internationale ambitie van het kabinet op het gebied van de homo-emancipatie.