De cao-lonen stegen in 2013 maar met gemiddeld 1,4 procent. Door de economische crisis konden de lonen niet verder stijgen. Ondanks de opleving van de economie, zal er ook dit jaar weinig ruimte zijn voor hogere lonen. Meer loonruimte is er wel in sectoren die zich richten op de export.
Dat stelt werkgeversvereniging AWVN in haar evaluatie van het cao-jaar 2013. AWVN is de belangrijkste arbeidsvoorwaardenadviseur van werkgevers en betrokken bij het merendeel van alle 900 Nederlandse cao’s en arbeidsvoorwaardenregelingen in Nederland.
Geen loonsverhoging voor een half miljoen werknemers
Dat het niet goed ging in 2013 is ook te merken aan het grote aantal cao’s waarin geen loonsverhoging is afgesproken: 13 procent van alle ‘2013-cao’s’. Hieronder vallen ruim een half miljoen werknemers.
Cao’s met een nullijn zijn vooral te vinden in de zakelijke dienstverlening, de financiële dienstverlening en overheid gerelateerde sectoren. In exportgerichte sectoren, vooral in de industrie, blijkt het economisch vaak beter te gaan. Dat vertaalde zich in 2013 in hogere afgesproken loonstijgingen, vaak rond 2 procent.
Geen aandacht meer voor zachte onderwerpen
Hoewel net als in de jaren daarvoor veel afspraken werden gemaakt over duurzame inzetbaarheid (in 76 procent van de nieuwe cao’s) zette de groei van de investeringen in thema’s als opleidingen niet door. Ook was er minder aandacht voor onderwerpen als het nieuwe werken, persoonlijk keuzebudget en mantelzorg.
Opvallend genoeg werd in een periode van minder werk toch veel aandacht besteed aan meer uren werken. Zo zet de trend om allerlei toeslagenregelingen af te bouwen door, om langs die weg ruimte te creëren voor gewone loonstijgingen, stelt AWVN.
Creatief schuiven met arbeidsvoorwaarden
AWVN verwacht dat ook het cao-jaar 2014 zal worden overschaduwd door onzekerheid over de economie. De tweedeling tussen exportgerichte sectoren en op de binnenlandse markt gerichte sectoren zal ook dit jaar bestaan.
Om toch loonruimte vrij te maken, adviseert AWVN meer werk te maken van zogenoemd ‘creatief loonbeleid’ (door verschuivingen binnen het arbeidsvoorwaardenpakket) en om afspraken over meer productiviteit en flexibiliteit te maken. Langs die weg kan én het loonkostenniveau beheersbaar blijven én kan ruimte voor loonstijgingen en koopkrachtverbetering worden gerealiseerd, denkt AWVN.