Als het aan de Franse regering ligt, wordt het in dat land verboden om werkmailtjes na werktijd te versturen. Zo'n verbod zal het in Nederland niet snel halen. Toch bedenken Nederlandse bedrijven alternatieven om te voorkomen dat werknemers hun werk mee naar huis nemen. Zal het ook helpen?

Helemaal loskomen van het werk is steeds moeilijker geworden. Ook na het werk stromen mailtjes, sms-jes en appjes binnen. Collega's, managers en klanten verwachten snel antwoord. Niet omdat het moet, maar omdat het kan.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Recht op onbereikbaarheid
Om werknemers te beschermen, wil de Franse regering een wet invoeren die mailen na werktijd verbiedt. Vooralsnog geldt de wet alleen voor bedrijven met méér dan vijftig werknemers.
In Duitsland treffen bedrijven zelf maatregelen. Zo heeft autofabrikant Volkswagen zijn mailservers zo ingesteld dat de medewerkers buiten kantoortijd géén mail ontvangen op hun Blackberry. Concurrent BMW heeft al in 2014 met de ondernemingsraad afgesproken dat werknemers het recht op onbereikbaarheid hebben.

Technostress
Ook in Nederland komt de discussie voorzichtig op gang. Werkgeversvereniging AWVN erkent het probleem en denkt dat de voortdurende bereikbaarheid de gezondheid van werknemers kan bedreigen. Daarom voert de organisatie gesprekken met grote bedrijven over mogelijke oplossingen.
Opvallend is dat AWVN de techniek de schuld geeft en daarom spreekt van technostress.

Oplossingen?
De techniek maakt de voortdurende bereikbaarheid mogelijk. Daarom lijkt het ook het meest voor de hand te liggen om daar ook de oplossing te zoeken: zoals mailservers die mail vasthouden tot de volgende werkdag.
Dergelijke oplossingen helpen echter niet als het onderliggende (cultuur)probleem niet wordt aangepakt. Bijvoorbeeld de 24/7-cultuur waarmee werkgevers denken de hevige concurrentiestrijd met andere bedrijven aan te kunnen. En waarbij managers en klanten verwachten dat een mail binnen twee uur wordt beantwoord. Ook als de mail niet dringend is.

Ontwenningsverschijnselen
Maar ook de werknemers zelf kunnen een onderdeel van het probleem zijn. Bijvoorbeeld als zij géén biepje of knipperend lichtje van hun smartphone kunnen negeren zonder ontwenningsverschijnselen te krijgen.
En de eerlijkheid gebiedt dat gefocuste aandacht ook op het werk schaars is. Als het geen mail van een collega is die het geconcentreerd werken verstoort, dan is het wel een whatsapp-groepje van vrienden waarin de plannen voor de avond worden besproken.

Waarschijnlijk zijn het gewoon gewenningsverschijnselen. Waar jaren geleden de opkomst van het beeldscherm-werk leidde tot RSI als dè bedreiging voor de gezondheid van werknemers, is dat nu technostress. Als we eenmaal gewend zijn aan de technologie, horen we er straks niks meer over.

Doorsturen: