Zelfstandigen zonder personeel houden last van de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA). Door de onduidelijke regels en de vrees bij opdrachtgevers voor naheffingen, zijn 99.000 (25%) van de 400.000 zzp’ers die zich richten op de zakelijke markt, hun werk als zelfstandige kwijtgeraakt.
Het aantal getroffen zzp’ers dat alsnog aan de slag kon op een uitzendovereenkomst of payroll-contract zou op 22.000 constant zijn gebleven. Het aantal zzp’ers dat het werk helemaal aan hun neus voorbij zag gaan, zou echter meer dan verdrievoudigd zijn en nu 77.000 bedragen.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Intelligence Group en zzp-expert Pierre Spaninks.
Meer payroll en uitzendconstructies
Na afschaffing van de VAR is de Wet DBA in werking getreden. Doel van de wet is het tegengaan van schijnzelfstandigheid. Daarom moeten opdrachtgevers en opdrachtnemers nu werken met modelovereenkomsten die door de Belastingdienst zijn goedgekeurd.
Maar de regels bleken verre van duidelijk, net als de manier waarop de Belastingdienst die wilde gaan handhaven. Dat maakte vooral grote bedrijven kopschuw. In plaats van zzp’ers als zelfstandige in te huren gingen ze dat doen via tijdelijke dienstverbanden, met name uitzendcontracten en payroll-constructies.
Meer werkverlies bij zzp’ers op de zakelijke markt
De wet is specifiek gericht op de naar schatting 400.000 zzp’ers die hun arbeid of diensten aanbieden op de zakelijke markt, bijvoorbeeld als bouwvakker of interim-manager.
In december vorig jaar berekenden Intelligence Group en zzp-expert Pierre Spaninks dat tot dan toe ongeveer 46.000 (12%) van hen werk als zelfstandige waren kwijtgeraakt. Iets minder dan de helft (22.000) had alsnog aan de slag gekund via een uitzendbureau of een payrollbedrijf. Iets meer dan de helft (24.000) was met lege handen achtergebleven. Inmiddels zouden 99.000 (25%) van de betreffende 400.000 zzp’ers werk als zelfstandige zijn kwijtgeraakt, meer dan twee keer zo veel als eind vorig jaar.
Opschorten handhaving Wet DBA heeft geen effect
Vanwege de moeilijkheden met de uitvoering, heeft staatssecretaris Wiebes in december de handhaving van de wet DBA opgeschort. Daarmee wilde hij het vertrouwen in de markt herstellen en de inhuur van zzp’ers weer op gang brengen.
Maar de resultaten van een nieuwe meting over het eerste kwartaal van dit jaar duiden er dus op dat de situatie sindsdien alleen maar ernstiger is geworden.