Haat-liefde verhouding met Brusselse regelneef.

De Europese Unie bestaat 50 jaar. Nu Nederlandse ondernemers de balans opmaken, blijkt dat ze soms meer last dan gemak hebben van de EU. Volgens de ondernemers kan een sociaal Europa best zonder extra regels, omdat ieder land zijn eigen tradities en arbeidsverhoudingen heeft. Het idee dat het oude continent minder sociaal zou worden zonder Europese regels, vinden de ondernemers ‘volkomen onterecht’.

Dat staat in de brochure Een Europa, dat werkt! van MKB-Nederland en VNO-NCW. Staatssecretaris Timmermans van Europese Zaken krijgt op 21 maart het eerste exemplaar aangeboden. In de brochure presenteren de ondernemersorganisaties hun visie op de toekomst van Europa.

Ondernemers hebben een haat-liefde verhouding met Europa. Vijftig jaar Europese samenwerking heeft voor vrede, stabiliteit, welvaart en werkgelegenheid gezorgd. De internationale handel, belangrijk voor Nederland, heeft daar zeer van geprofiteerd.

Europa als regelneef
Maar ongemerkt is de invloed van de EU op het bedrijfsleven steeds groter geworden. Brussel is een echte regelneef geworden, waar een belangrijk deel van de wet- en regelgeving wordt bepaald. Vooral kleinere bedrijven hebben last van overbodige bureaucratie: het kost het MKB negen procent van de toegevoegde waarde. Voor het grootbedrijf is dit slechts één procent.

De regels worden gemaakt uit angst dat Europa anders a-sociaal zou worden. Onzin, vinden de ondernemers, want ieder land heeft weer eigen regels als sociaal vangnet. De lidstaten moeten juist zorgen voor meer flexibiliteit. Ondernemers en burgers moeten vaker zelf (en samen) kunnen bepalen hoe ze werken.

Op sociaal gebied gaat de visie van de ondernemers vooral in op twee problemen: de betaalbaarheid van de pensioenen en de doorgeslagen regels op het gebied van arbeidsomstandigheden.

Onbetaalbare pensioenen
In de komende decennia slaat de vergrijzing toe in Europa. Dit kan grote gevolgen hebben voor de betaalbaarheid van oudedagspensioenen. In Nederland hebben we het goed voor elkaar: naast het staatspensioen (de AOW) spaart bijna iedereen (verplicht) zelf voor een aanvullend pensioen.

In andere EU-landen betaalt de staat de volledige pensioenen uit. Die moeten worden opgebracht door steeds minder werkenden. Dat kan de overheidsfinanciën in die landen in gevaar brengen. Daarmee wordt de economie van de EU bedreigd. Daarom moeten de lidstaten afspraken maken over hoe zij de noodzakelijke hervormingen realiseren, vinden de ondernemers. Zij pleiten verder nog voor eenvoudiger regels om pensioen mee te nemen naar een ander land binnen de EU.

Te veel arboregels
De arboregelgeving wordt vooral ‘geregeerd’ door Brussel. Een goede zaak, vinden de ondernemers, maar de EU is hierin doorgeslagen. Er zijn teveel gedetailleerde regels, die bovendien nog eens ‘overwoekerd worden met nationale koppen’.

VNO-NCW en MKB-Nederland willen daarom een herziening van de Europese arboregels. Deze moeten zo veel mogelijk worden vervangen door doelvoorschriften en daarmee ruimte bieden voor eigen, passende oplossingen om het doel te realiseren. Voorts is van belang dat de ‘nationale koppen’ zoveel mogelijk worden weggenomen. De nieuwe Nederlandse Arbowet lijkt aan deze wens van de ondernemers tegemoet te komen.