Het huidige kabinet wil de kloof tussen de arbeidsmarktpositie van zelfstandigen en werknemers kleiner maken. Ook het aanstaande kabinet Schoof zal waarschijnlijk inzetten op het tegengaan van schijnzelfstandigheid, blijkt uit het hoofdlijnenakkoord. Eén van de maatregelen hiervoor is de verplichte verzekering voor arbeidsongeschiktheid van zzp’ers. Hierdoor gaan de tarieven van zelfstandigen omhoog en worden collectieve voorzieningen beschermd. Zelfstandigen gaan maximaal 195 euro premie per maand betalen en ontvangen een uitkering van maximaal het minimumloon.

Om dit te regelen is de nieuwe Wet Basisverzekering Arbeidsongeschiktheid Zelfstandigen (BAZ) voorbereid, die vandaag door minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in internetconsultatie is gebracht. Iedereen die dat wil, kan dus feedback geven over het wetsvoorstel dat zzp’ers een arbeidsongeschiktheidsuitkering biedt als zij door langdurige ziekte niet meer het minimumloon kunnen verdienen.

Basisvangnet bij arbeidsongeschiktheid
Met de introductie van de BAZ komt er een vangnet waardoor zelfstandigen niet in financiële problemen komen bij ziekte. Bovendien ontstaat een eerlijker speelveld tussen zelfstandigen en werknemers.

Minister Van Gennip benadrukt het belang van deze verzekering: “Iedereen kan arbeidsongeschikt worden, bijvoorbeeld door een nare ziekte of een aanrijding. Met deze verzekering kunnen zelfstandigen uitgaan van een basisvangnet bij arbeidsongeschiktheid.” De minister benadrukt dat zzp’ers door de verzekering niet in de bijstand belanden en dus hun eigen vermogen niet hoeven ‘op te eten’ als zij langdurig ziek worden.

Bescherming van inkomen bij ziekte
Momenteel lopen zelfstandigen een groot risico op een aanzienlijke inkomensdaling als zij langdurig ziek worden, vooral omdat zij vaak niet verzekerd zijn tegen arbeidsongeschiktheid. Dit kan komen door hoge kosten of omdat verzekeraars hen weigeren vanwege leeftijd of medische geschiedenis. Met de BAZ wordt een verplichte verzekering ingevoerd, waardoor zelfstandigen minder financiële risico’s lopen en een gelijker speelveld ontstaat tussen werknemers en zelfstandigen.

De BAZ komt voort uit een voorstel van de Stichting van de Arbeid (van werkgevers en vakbonden) en maakt deel uit van het arbeidsmarktpakket, dat streeft naar een beter functionerende arbeidsmarkt. Dit initiatief is ook een onderdeel van het eerder afgesloten pensioenakkoord. Het wetsvoorstel is verder uitgewerkt in samenwerking met werkgevers-, werknemers-, zelfstandigenorganisaties en verzekeraars. Tijdens de internetconsultatie wordt ook de uitvoerbaarheid van het wetsvoorstel getoetst.

Hoofdpunten van de Wet BAZ

De wet is gebaseerd op drie kernprincipes: betaalbaarheid, begrijpelijkheid en uitvoerbaarheid. Enkele belangrijke onderdelen van de wet zijn:

Verplichting voor alle zzp’ers: De verzekering wordt verplicht voor alle zelfstandigen die winst uit onderneming genieten voor de inkomstenbelasting.

Wachttijd van een jaar: Zelfstandigen die een jaar ziek zijn geweest, komen in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering.

Minimumloon is uitgangspunt: De uitkering wordt toegekend als de zelfstandige door ziekte niet meer het minimumloon kan verdienen. Dit verschilt van de werknemersverzekering, waarbij ook wordt gekeken naar wat het arbeidsvermogen nog is én naar het eerdere inkomen.

Hoogte van de uitkering: De uitkering bedraagt 70 procent van de winst vóór arbeidsongeschiktheid, met een maximum van het minimumloon. De uitkering loopt door tot de AOW-leeftijd.

Premie en maximum: Zelfstandigen betalen ongeveer 6,5 procent van hun winst aan premie, met een maximum van ongeveer €195 per maand, gebaseerd op 2024. Deze premie is fiscaal aftrekbaar.

Opt-out mogelijkheid: Zelfstandigen kunnen blijven kiezen voor een private verzekering bij een verzekeraar, mits deze voldoet aan bepaalde minimumvoorwaarden zoals een uitkering tot de AOW-leeftijd die niet lager is dan die van de publieke verzekering en een premie die minimaal gelijk is. Voor bestaande verzekeringen komt er overgangsrecht.

MIS NIKS MEER: Schrijf je hier in voor de gratis HR-nieuwsbrief