Dilemma: Oudere werknemer nu duur ontslaan of goedkoper na 1 januari 2020?

Wanneer ontslag van een werknemer noodzakelijk is, moet u rekening houden met veel aspecten die er toe doen. Organisatorische, emotionele, maar zeker ook rationele aspecten zoals de financiële afhandeling van het ontslag. Na 1 januari 2020 geldt de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB). Ontslag van oudere werknemers wordt dan goedkoper, terwijl tijdelijke werknemers vanaf dag 1 recht krijgen op een transitievergoeding. Is het beter om ontslag uit te stellen tot volgend jaar? Een rekentool geeft antwoord over de kosten, maar er zijn ook andere overwegingen mogelijk.

Nu het ontslagrecht weer wijzigt, vragen veel werkgevers zich af of het misschien beter is om ontslagzaken over de jaarwisseling heen te tillen. Arbeidsjuristen geven in de media aan dat zij hier zowel van werkgevers als werknemers vragen over krijgen. Werkgevers moeten bij het berekenen niet alleen de verschuldigde transitievergoeding in overweging nemen die zij straks gaan betalen, maar ook het verschuldigde salaris tot de ontslagdatum. En er zijn ook morele overwegingen die er toe doen.

Transitievergoeding nu
Dat een transitievergoeding na ontslag verschuldigd is, dateert van nog maar van enkele jaren geleden, sinds de invoering van de WWZ. Alleen als de werknemer zelf ontslag vraagt (of ernstig verwijtbaar heeft gehandeld), hoeft de werkgever niet te betalen. Ook voor werknemers die korter dan twee jaar in dienst zijn, is nu nog geen transitievergoeding verschuldigd.

De hoogte van de transitievergoeding hangt af van het maandsalaris en de duur van de arbeidsovereenkomst:

  • Een derde van het maandsalaris per dienstjaar voor de eerste tien dienstjaren
  • De helft van het maandsalaris per dienstjaar na het tiende dienstjaar
  • Voor vijftigplussers geldt een hogere transitievergoeding, omdat zij een slechtere arbeidsmarktpositie hebben. Als hij/zij minimaal 10 jaar bij de werkgever in dienst is, heeft de werknemer vanaf 50 jaar recht op een vergoeding van 1 maandsalaris over de dienstjaren na de 50e verjaardag. Voor de dienstjaren ervoor, geldt de reguliere berekeningswijze. Het ontslag van oudere werknemers die al lang in dienst zijn, is nu dus relatief duur.

Transitievergoeding vanaf 2020
Vanaf 1 januari 2020, de datum waarop de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) in werking treedt, wordt de transitievergoeding op een andere manier berekend. Het ontslag van oudere werknemers wordt dan goedkoper, maar van tijdelijke werknemers duurder.

  • Alle medewerkers krijgen vanaf de eerste dag in dienst recht op een transitievergoeding als de werkgever de arbeidsovereenkomst opzegt. Dat geldt dus ook voor ontslag tijdens proeftijd. Er wordt niet meer afgerond op halve jaren
  • Ook straks wordt de transitievergoeding berekend op basis van het maandsalaris en de duur van de arbeidsovereenkomst. Maar de vergoeding bedraagt dan altijd een derde van het maandsalaris per gewerkt dienstjaar
  • Oudere werknemers krijgen geen hogere transitievergoeding meer. Dat kan (afhankelijk van de situatie) per werknemer wel tienduizenden euro’s transitievergoeding schelen.

Tool transitievergoeding nu en straks berekenen
Over het algemeen kan gesteld worden dat het kostentechnisch aantrekkelijker is om een oudere werknemer ná 1 januari 2020 te ontslaan en een tijdelijke werknemer nog vóór de jaarwisseling. Bij het beredeneren of ontslag straks echt goedkoper is dan nu, moet niet alleen de transitievergoeding worden berekend. U moet natuurlijk ook bedenken dat de werknemer nog salaris ontvangt tot de ontslagdatum in 2020. Verder mag u soms opleidingskosten aftrekken van de transitievergoeding.

Om het makkelijker te maken, heeft werkgeversorganisatie AWVN een tool ontwikkeld met 11 vragen. Als uitkomst geeft de rekentool weer hoe hoog de transitievergoeding nu is en volgens de nieuwe regelgeving vanaf 1 januari 2020. Deze tool is overigens ook handig voor werknemers.

Goed werkgeverschap telt ook mee
Een ondernemer moet op de centen letten, dat is algemeen geaccepteerd. Maar als werkgever moet u ook rekening houden met artikel 7.611 van het Burgerlijk Wetboek waarin staat dat u zich als ‘goed werkgever’ moet gedragen.

U kunt zich dan afvragen of u een werknemer na jaren trouwe dienst persé op de goedkoopste manier wilt ontslaan. Want ontslag is ingrijpend, ook voor collega’s die overblijven. Als u er in hun ogen een potje van maakt, kan dat demoraliserend werken. Dan stappen misschien ook werknemers op, die u liever in dienst zou houden. Zorgvuldig afscheid nemen van werknemers kan dus in uw voordeel werken, ook als de kille berekeningen er misschien anders uitzien.

MIS NIKS: Abonneer je op de gratis Personeelsnet-nieuwsbrief

Doorsturen:

Neem een abonnement en download 445 exclusieve vakartikelen en 302 actuele HR-instrumenten!

Wilt u als HR-professional ook niks meer missen op uw vakgebied?