De arbeidsmarkt is in het vierde kwartaal van 2021 zeer krap geworden en dat geldt nu voor bijna alle beroepen. Of de arbeidsmarktspanning nog verder toeneemt is onzeker, maar de uitgangssituatie voor werkzoekenden op alle niveaus is bijzonder gunstig. Zo zijn er weer volop kansen voor HR-adviseurs op de arbeidsmarkt, want werkgevers hebben mensen nodig om personeel aan te nemen, op te leiden en te behouden.
Dit blijkt uit de UWV-spanningsindicator. Van alle werkende Nederlanders, werkt nu 82% in een beroepsgroep waar momenteel krapte is. Uit onderzoek onder werkgevers blijkt dat het merendeel verwacht dat het vervullen van vacatures de komende jaren steeds moeilijker wordt.
Arbeidsmarktkrapte is verdubbeld
Door de toename van de krapte werken steeds meer mensen in een beroep met een krappe of zeer krappe arbeidsmarkt. In het vierde kwartaal van 2020 was het aandeel werkenden met een krap of zeer krap beroep nog 38%. Aan het einde van 2021 was dat aandeel meer dan verdubbeld tot 82%.
Het overgrote merendeel van de beroepen had dus eind 2021 te maken met krapte. Hierdoor ontstaan kansen voor werkzoekenden. UWV brengt deze kansen in beeld door 2 keer per jaar een overzicht met kansrijke beroepen (PDF) te publiceren.
Kansen voor werkzoekenden op verschillende niveaus |
In het overzicht van het UWV staan beroepen op alle niveaus. Zo zijn er beroepen waar geen of nauwelijks instroomeisen worden gesteld, zoals: |
|
In de meeste beroepen wordt gevraagd om specifieke kennis en vaardigheden. Op middelbaar niveau zijn het beroepen zoals: |
|
Ook op hoger niveau zijn er baankansen. Bijvoorbeeld: |
|
Deze krapte nog nooit gezien
Landelijk gezien was er in het 4e kwartaal van 2021 nog net geen sprake van een ‘zeer krappe’ arbeidsmarkt. In steeds meer regio’s is dit nu wel het geval. In het derde kwartaal van 2021 was de arbeidsmarkt in 12 van de 35 arbeidsmarktregio’s nog zeer krap, in het vierde kwartaal kwamen er twee regio’s (Achterhoek en Drechtsteden) bij waar de arbeidsmarkt zeer krap is.
Volgens Arbeidsmarktadviseur Jeroen van den Berg heerst momenteel een krapte op de arbeidsmarkt “die we nog nooit hebben gezien.” In een groot deel van het land is nu sprake van een zeer krappe arbeidsmarkt. Bijna alle beroepsgroepen kennen momenteel een vorm van krapte. “Dit illustreert hoe groot de krapte momenteel is,” aldus Van den Berg. “We zien dat de toename van de krapte in het vierde kwartaal voornamelijk komt door het dalend aantal werkzoekenden.”
Schade arbeidsmarkt na corona ingehaald
In 2021 herstelde de arbeidsmarkt van de coronacrisis. Zo nam het aantal vacatures tussen 2020 en eind 2021 met 76% toe. Ondertussen daalde het aantal mensen met een kortlopende WW-uitkering met 42%. Jeroen van den Berg vindt dit opvallend.
“De schade van het eerste coronajaar, waarin de spanning op de arbeidsmarkt afnam tot ‘gemiddeld’, werd zo snel ingehaald. Maar misschien nog wel opvallender is dat de arbeidsmarktspanning eind 2021 ook hoger was dan in het laatste kwartaal vóórdat corona in Nederland opdook.”