Dit zijn de aanbevelingen van de Commissie Borstlap voor de arbeidsmarkt

Interne wendbaarheid binnen het arbeidsrecht wordt vergroot

1. Maak het voor werkgevers eenvoudiger functie, arbeidsplaats en werktijd van werknemers aan te passen wegens bedrijfseconomische omstandigheden, als spiegelbeeld van de rechten die werknemers hebben op grond van de Wet flexibel werken.

2. Introduceer de mogelijkheid van een deeltijdontslag (zonder preventieve toets) tot een bepaald percentage van de arbeidsduur wegens bedrijfseconomische omstandigheden (eventueel met een rol voor de ondernemingsraad). Werknemer moet aanbod werkgever accepteren, tenzij aan de kant van werknemer sprake is van zwaarwegende belangen.

3. Wanneer de werkgever een werknemer wil ontslaan op grond van een in de persoon van de werknemer gelegen reden, ontbindt de rechter altijd; op het ontbreken van een redelijke grond staat een financiële sanctie.

4. De plicht tot loondoorbetaling en re-integratie bij ziekte wordt voor werkgevers teruggebracht naar een jaar. Voor re-integratie buiten het eigen bedrijf kan publiek-private samenwerking kleine werkgevers ontlasten en helpen bij effectieve arbeidsbemiddeling.

 5. Concurrentiebeding bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd is enkel toegestaan bij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen.

Financiële prikkels rondom externe flex verdwijnen

6. Fiscale gelijke behandeling van arbeid voor alle werkenden (werknemers en zelfstandigen).

7. Afbouwen fiscale regelingen voor zelfstandigen; verander fiscale faciliteiten voor zelfstandigen (zelfstandig ib ondernemers en dga’s) door deze te richten op het in de onderneming aangewende kapitaal in de vorm van een vermogens- of een (algemene) investeringsaftrek.

8. Zorg via premiedifferentiatie in werknemersverzekeringen dat de kosten van flexibel werk niet afgewenteld kunnen worden op het collectief. Voorkom ongewenste cumulatie van beprijzing.

9. Hoger (wettelijk minimum) loon voor werknemers die werken op basis van een flexibele arbeidsovereenkomst (naar duur, urenomvang of anderszins).

Switchen tussen contractvormen wordt eenvoudiger

10. Dit kan omdat er verplichte verzekeringen komen voor alle werkenden tegen grote inkomensrisico’s. Hierdoor is het minder eng om (tijdelijk) op een andere contractbasis te gaan werken.

Externe flex binnen het arbeidsrecht wordt teruggedrongen

11. Uitgangspunt is dat de feitelijke werkgever van de werknemer ook juridisch de werkgever is, met de daar geldende arbeidsvoorwaarden. Concurrentie op loonkosten via driehoeksverhoudingen wordt zo tegengegaan. Driehoeksverhoudingen zijn alleen toegestaan waar zij toegevoegde waarde hebben. Het gebruikmaken van driehoeksrelaties, zoals payrolling, contracting, detachering of uitzending, waarbij de contractuele werkgever een andere partij is dan waarvoor de werknemer werk verricht, moet voortaan goed onderbouwd worden. 

12. Oproepcontracten zijn enkel toegestaan met minimaal een kwartaalurennorm.

13. Loonuitsluitingsbedingen zijn niet langer mogelijk.

14. Ketenregeling wordt teruggebracht naar twee jaar (uitzonderingen mogelijk).

Ordening van contractvormen en vergroten opeisbaarheid van rechten

15. Drie rijbanen: er zijn zelfstandigen, werknemers met een contract voor (on)bepaalde tijd en werknemers die op uitzendbasis tijdelijk werk verrichten dat qua duur en omvang van tevoren niet of moeilijk te overzien is. Vluchtroutes worden bestreden en afgesloten.

16. Werkenden krijgen laagdrempelige hulp om hun rechten te effectueren (arbeidsombudsman), zodat zij krijgen waarop zij recht hebben.

Heldere en eerlijke afbakening tussen werknemers en zelfstandigen

17. Aansluiting bij het Europees werknemersbegrip; bij de kwalificatie van de overeenkomst is de feitelijke situatie doorslaggevend.

18. Het gezagscriterium in artikel 7:610 van het BW (de definitie van de arbeidsovereenkomst) wordt eigentijds uitgelegd (meer nadruk op inbedding in organisatie en aard werkzaamheden). Dit wordt verduidelijkt in wetgeving.

19. Werknemer, tenzij-benadering heeft bij de kwalificatie de voorkeur maar vanwege Europese belemmeringen niet zonder meer door te voeren; overleg met Brussel is vereist.

Driehoeksverhoudingen zijn toegestaan waar die toegevoegde waarde hebben

20. Uitzendconstructie vereist een allocatiefunctie (uitzendbureau) en tijdelijkheid (uitzendopdracht).

21. Uitzendbeding blijft mogelijk voor 26 weken maar opzegverboden gelden wel.

22. Uitzendkrachten krijgen vanaf dag één recht op arbeidsvoorwaarden gelijk aan werknemers bij de inlener.

23. Mogelijkheden tot uitbreiding ketenregeling bij uitzending komen te vervallen.

24. Bemiddelaar (dus geen uitzendbureau) wordt gelijkgesteld met werkgever voor betaling belastingen en premies, mits de betaling via de bemiddelaar loopt.

25. Voorkom dat het verlichte ontslagregime voor uitzending oneigenlijk gebruikt wordt, en ga na hoe een goede naleving van civiele en publiekrechtelijke regels door uitzendwerkgevers geborgd kan worden.

Leven lang ontwikkelen met persoonlijk ontwikkelbudget

26. Ken aan een ieder persoonlijk ontwikkelbudget toe bij geboorte.

27. Maandelijkse bijdrage van de werkgever aan het persoonlijk ontwikkelbudget van de werknemer uit loonruimte. Bijdrage van de werkgever aan het persoonlijk ontwikkelbudget aan de werknemer bij einde dienstverband op initiatief werkgever (transitievergoeding).

28. Vorm de transitievergoeding om tot een vergoeding die leidt tot extra persoonlijk ontwikkelbudget.

29. Ondersteun een leercultuur met loopbaanwinkel.

Arbeidsongeschiktheidsverzekering voor alle werkenden

30. Voer een basisverzekering in op bestaansminimumniveau voor alle werkenden.

31. Uitvoering basisverzekering ligt in publieke hand.

32. Wachttijd wordt gesteld op een jaar (werknemers hebben in dat jaar recht op loondoorbetaling).

33. Verplichte aanvullende verzekering voor werknemers op basis van ZW en WIA. Zelfstandigen behouden boven de basis keuzevrijheid.

WW voor werknemers die inkomensschokken voorkomt

34. Maak de WW-uitkering hoog en kort.

35. Verplichting tot om/bijscholing via loopbaanwinkel betaald uit het persoonlijk ontwikkelbudget.

Iedereen doet mee

36. Tegenover het recht op een uitkering staat de plicht om vanaf dag één actief te werken aan het versterken/verbeteren van de positie op de arbeidsmarkt.

37. Uitkeringsgerechtigden doen dat in een gestructureerde, professionele en activerende setting (bijvoorbeeld een “loopbaan of doorgroei huis”).

Investeer in volwaardige participatie aan de basis van de arbeidsmarkt

38. Creëer aanvullende werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

39. Kom tot een eenduidige regeling die werkgevers ontzorgt en compenseert voor productieverlies en begeleidingskosten.

40. Investeer aanzienlijk meer in maatwerk en begeleiding van mensen die langdurig met een uitkering aan de kant staan.

41. Koppel de regelingen voor inkomensondersteuning los van de persoonlijke begeleiding die nodig is om tot volwaardige participatie te komen.

42. Stimuleer bijverdienen naast de uitkering en schep helderheid in het woud van toeslagen.

43. Werk toe naar één regeling voor inkomensondersteuning aan de basis van de arbeidsmarkt.